...دهه هفتاد، اصلاحات به دنبال برداشت التقاطی لیبرالی از اسلام میرود؛ به طوری که حسین مرعشی، کارگزاران را حزب "لیبرال دموکرات مسلمان" مینامد.
🔹کار تا جایی پیش میرود که خاتمی با دفاع از لیبرالیسم معترض میشود که: "بعضیها امروز با لیبرالیسم مخالفاند"
و سروش با مذمت روشنفکران، آنها را از ترس از اینکه دیگران لیبرالشان بنماند، برحذر میدارد و تصریح میکند:
"ما نمیتوانیم از کنار لیبرالیسم به راحتی بگذریم"
تا اینجا دو اتفاق افتاده بود:
✔️فاز اول، محوریت اسلام و سعی در انطباق مفاهیم مارکسیستی و لیبرال با اسلام و انتساب برداشتها به آن.
✔️فاز دوم، با استقلال فکری جریانهای مارکسیستی و لیبرال، مارکسیسم و لیبرالیسم خود را هموزن اسلام و قطب ایدئولوژیک تلقی کردند.
🔸اما با شکست تئوریک جریان اصلاحات در مناظرات شفاهی و مکتوب دهه هفتاد و هشتاد، در دهه نود شاهد فاز جدیدی از کنش جریان رفرم و اعتدال در حوزه اندیشه هستیم و آن اینکه اینبار آنها نه در پی "انطباق لیبرالیسم با اسلام" با رویکرد تدافعی، بلکه در پی "انطباق اسلام با لیبرالیسم" با رویکردی تهاجمی هستند.
🔹کارگزاران، نماینده سرمایهداری لیبرال در ایران، با عطف به صرف سرمایه حضرت خدیجه(س) در پیشبرد اسلام، صراحتا پیامبر اکرم(ص) را مدافع "سرمایهداری مدرن" معرفی میکند؛ مصطفی ملکیان نیز شهید مطهری را دارای دیدگاه اقتصادی لیبرال مینامد؛ و حالا روحانی با تحلیلی اسکیزوفرنیک از سیاستورزی پیامبر، سعی دارد ایشان را شخصیتی پراگماتیک و نتیجهگرا-آنطور که پدر معنویاش مرحوم هاشمی بود-جلوه دهد که علیرغم خلف وعده کفار در پیمان اول، مایل به امضای پیمان دوم نیز بوده است.
🔸یک نتیجهگیری جامعهشناسانه مثبت از این تحلیل این است که به نظر میرسد بر خلاف تلقی برخی روشنفکران، هنوز دینمداری و اسلامگرایی در جامعه ایرانی زنده است که همان روشنفکران و سیاستمداران سعی دارند از شاخصههای آن برای نظریههای سیاسی شاذ خود تاییدیه بگیرند و کسب رای کنند.
🔹اما یک نتیجهگیری دینشناسانه منفی این است که خطر التقاط یا بدعت اسلام را تهدید میکند. در این حالت دینمدار آنقدر رفتارش دقیق نیست که در دایره شمول دین قرار بگیرد، بلکه دایره دین را آنقدر میگستراند که رفتار او را نیز شامل شود!
#روحانی #پیامبر #برجام
🔗
https://virgool.io/@rasoul_lotfi222/fhn9afvikyoy
⚜️
@lotfi74