📌
در جست و جوی نظریه ی اجتماعی شهید مطهری ( بخش سی و هفتم)
🔹
جمع بندی و نتیجه گیری۲
۳. استاد شهید مرتضی مطهری بعنوان یک فیلسوف اجتماعی اندیش، مبانی فلسفی و کلامی خود را تا حد قابل قبولی به مرزهای نظریه ی اجتماعی نزدیک کرده است.
مبنایی ترین مسئله در تحلیل اجتماعی از نگاه ایشان، همان مسئله ی فطرت است که ایشان آن را در ساحت های گوناگون تحلیل وارد کرده و از آن بهره گرفته است.
از نگاه ایشان تاریخ بشری اساسا بروز فطرت الهی انسان و جامعه است و غیر از آن هم نمی تواند باشد، به عبارت دیگر انسان و جامعه ی غیر فطری نداریم و همه ی ظهور و بروزهای انسانی بنحوی بروز و ظهور ناقص یا کامل فطرت انسانی است.
فطرت انسان و جامعه بر اساس قاعده ی حرکت جوهری لایزال در حال کامل شدن است و این حرکت تا زمان اشتداد نهایی (قیامت) و رسیدن به نقطه ی پایانی عالم که همان نقطه ی آغاز آنست ادامه خواهد داشت.
در این میان، مقاطع مختلف تاریخی هر یک بروز و ظهور یکی از جلوه های فطرت انسان و جامعه است.
۴. اما جامعه ایران بعنوان بخشی از امت اسلام، در مسیر فعال و بارور کردن فطرت خود با چالش هایی مواجه بوده که گاهی مسیر او را منحرف و گاهی حرکت او را کند نموده است. ایشان در مقدمه ی کتاب انسان و سرنوشت فهرستی از علل و عوامل موثر بر حرکت اجتماعی در ایران و امت اسلام ارائه می دهند.
۵. استاد شهید در مقدمه ی مذکور ۲۷ عامل اثرگذار در جامعه ی امروز اسلامی را بر می شمارند که همه ی آن عوامل در چند گروه قابل دسته بندی است:
👈اعتقادات و باورهایی که در فضای جهان اسلام بد فهمیده شده است، مانند: سرنوشت و قضا و قدر، آخرت باوری و تحقیر زندگی دنیا، شفاعت، تقیه و انتظار فرج
👈نظام اخلاقی و قانونی اسلام
👈جریان های فکری مانند اشعریت، اعتزال، فلسفه و تصوف
👈حوادث تاریخی مانند استعمار و جنگ های صلیبی و حمله ی مغول
👈 علل و عوامل داخلی مانند عملکرد زمامداران و روحانیت
بر این اساس جامعه ی ایران، در طول قرن ها، در کشاکش با این عوامل، در پی یافتن و ساختن خود حقیقی خود بوده است.
۶. خودآگاهی فطری و انسانی مبنای حرکت انسان ایرانی در دهه های اخیر بوده است و همه ی تلاش های او در حوزه های مختلف را باید در این راستا تعبیر نمود.
#نظریه_اجتماعی_شهید_مطهری
#جامعه_ایران
@taamollat