جلسه بیست و ششم :👇 مبانی انسان شناختی تربیت دینی (2) ۲. ویژگی های روحی و بدنی انسان به صورتی تدریجی قابل تغییرند. انسان در دو بعد جسم و روح تغییر پذیر است. این تغییر میتواند در جهت مثبت یا منفی باشد. تأثیر نوع تغذیه و مقدار تحرک اندام های بدن و حتی برخی از حالت های روانی بر سلامت یا بیماری جسم دارای پشتوانه ای علمی و برخوردار از شواهدی تجربی است. تغییر در ویژگیهای روحی نیز میتواند جایگاه انسان را در سیری صعودی‌یا نزولی فراتر از فرشتگان با فروتر از حیوانات قرار دهد. گفتنی است که از یک سو روح امری غیر مادی (مجرد) است و از سوی دیگر بنا بر مبانی هستی شناختی امور غیرمادی تغییر نمی پذیرند. با این همه نکته درخور توجه آن است که این تغییر ناپذیری مخصوص مجرداتی است که هیچ وابستگی و تعلقی به ماده ندارند نه موجودی چون انسان که برای انجام افعال خود نیازمند بدن است. از سوی دیگر موجودات مادی مانند بدن و وابسته به ماده مانند (روح) وجودی تدریجی دارند. این سخن به این معناست که کمالات جسمی و روحی انسان به تدریج و با گذشت زمان به دست می آیند. انسان در هر مقطع از حیات خود دارای استعداد و قابلیتهای خاصی است؛ چنان که کمالات طبیعی و اکتسابی به دست آمده در هر مقطع آدمی را برای پذیرش کمالات بعدی آماده می سازند. از سوی دیگر در فرایند رشد تدریجی انسان، مشابهت هایی میان مقاطع نزدیک به یکدیگر میتوان یافت که بر اساس آنها مراحلی چون نوزادی کودکی نوجوانی جوانی میان سالی و کهن سالی را از یکدیگر تفکیک میکنیم همین نکته گروهی از روان شناسان را بر آن داشته است که درباره مراحل رشد انسان نظریه پردازی کنند و گاه برای این مرحله ها زمانهایی تقریبی نیز در نظر گیرند در روایات اسلامی نیز نکاتی درخور توجه در این باره میتوان یافت؟ از این مبنا برای اثبات امکان تربیت استفاده میشود. روشن است که اگر ویژگی های روحی و بدنی انسان تغییر پذیر نبودند. سخن از تربیت بی معنا بود. همچنین با توجه به این مبنا تربیت انسان امری تدریجی و زمان بر است و نیز برای تربیت باید مراحلی را در نظر گرفت. البته چنان که اشاره شد . هر گونه زمان بندی برای مراحل تربیت و مرزبندی میان آنها امری تقریبی است. زیرا گذر از یک مرحله به مرحله ای دیگر نیز نه به صورت دفعی و آنی بلکه به تدریج روی می دهد. افزون بر این در تعیین اهداف اصول ساختها عوامل موانع و روشها‌ی تعلیم و تربیت نیز باید به تدریجی بودن این فرایند توجه نمود. به کانال ملحق شوید 👇 @tarbiatkoodak_nojavan