📇 خلاصه تفسیر سوره 📆 جلسه: 90 🔖 آیه: ۳۰ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅ آیه۳۰ سوره بقره واذ قال ربک للملائکة انی جاعل فی الارض خلیفة قالوا اتجعل فیها من یفسد فیها ویسفک الدماء ونحن نسبح بحمدک ونقدس لک قال انی اعلم ما لا تعلمون (به خاطر بیاور) هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان گفت: «من در روی زمین، جانشینی [= نماینده‌ای‌] قرار خواهم داد.» فرشتگان گفتند: «پروردگارا!» آیا کسی را در آن قرار می‌دهی که فساد و خونریزی کند؟! (زیرا موجودات زمینی دیگر، که قبل از این آدم وجود داشتند نیز، به فساد و خونریزی آلوده شدند. اگر هدف از آفرینش این انسان، عبادت است،) ما تسبیح و حمد تو را بجا می‌آوریم، و تو را تقدیس می‌کنیم.» پروردگار فرمود: «من حقایقی را می‌دانم که شما نمی‌دانید.» 🔰 مفاهیم این جلسه: 1⃣ . گفتیم همه چیز برای انسان آفریده شده است. فرشتگانی هستند که مدبرات امرند کدام انسان است که آسمانها و زمین برایش آفریده شده است؟ لذا خدا مساله خلافت و خلیفة الله را حالا مطرح میکند. گوید من توی انسان را در زمین خلیفه خودم قرار دادم و او همان کامل است نه حیوان ناطق که انسانیت در او نیست. 3⃣ چرا در اینجا خدا از ضمیر متکلم وحده استفاده کرده و گوید «من قرار دادم»؟ هر جا که کاری را بوسیله فرشتگان انجام دهد از ضمیر متکلم مع الغیر یا «ما چنین کردیم» استفاده میکند. 4⃣در مسایل همیشه میگوید من اینکار را کردم. لا اله الا انا 5⃣ که برای انسان است انسان را جانشین فرشتگان در تدبیر امر نمیکند چون فرشته معصوم است و اقتضا زمین بودن، و غضب و جنگ است و نمیشود همه انسانها معصوم باشند لذا خدا برای انسان، پیامبری مثل خودش آورد نه از فرشتگان. 6⃣انسان خلیفه انسانها و جنیان پیشین نیست چون این مقام بزرگی نیست که فرشتگان بخواهند در قرآن به خدا بگویند این مقام را به ما بده اما شایسته آن نباشند. 7⃣خلیفة الله باید ظهور تمام اسامی فعلی خدا باشد و میتواند باشد زیرا او خلیفه مطلق است. 8⃣ بحث درباره اصل و «آغاز پیدایش انسان کامل» است نه برتری یک پیامبر بر دیگری. لذا فرشتگان شایسته این مقام نبودند و آن ، انسان کاملیست که به فعلیت کامل رسیده است و توانش را دارد و فرشتگان ندارند. 9⃣انسانی که کامل نیست به مقدار نقصان کمال، به حیوانیت نزدیک شده و کسی که کاملا منحرف است را خدا همانند چهارپایان و بدتر از آنها میداند لذا دیگر نیستند. 0⃣1⃣دلیل اینکه فرشتگان به خدا گفتند میخوای موجودی بیافرینی که خونریزی و کند اینست که از «فی الارض» فهمیدند که خاصیت زمینی بودن، جنگ و خونریزی و فساد است و یا فرشتگان، موجودات قبلی را که در زمین زندگی میکردند را دیده بودند که فساد و معصیت میکردند. 1⃣1⃣ خدا در جواب فرشتگان گفت: در این کار نکته ایست که من میدانم و شما نمیدانید. اگرچه شما همیشه مرا تسبیح وتحمید میکنید و او با فساد و شهوت عجین شده اما او طوری تسبیح و تحمید میکند که شما نمیتوانید. لذا معصوم گفت تسبیح را ما به فرشتگان یاد دادیم لذا انسان معلم فرشتگان است. 2⃣1⃣ فقط خدا میتواند خلیفه را جعل کند نه فرشتگان و غیره. در جایی هم که از ذات و توانایی فرشته خارج است، آنها دیگر مدبر امر نیستند لذا خدا به شیطان گفت چرا به انسان سجده نکردی در حالیکه انسان به دست من و بدون واسطه خلق شده نه به تدبیر فرشتگان و غیره. 3⃣1⃣آیه گوید معلم انسان کامل اول، یعنی حضرت آدم، خود خدا بوده که بلاواسطه، حقایق اشیای عالم را به آدم یاد داد. 4⃣1⃣سخن گفتن خدا با انسان یا بلا واسطه است یا از طریق رسول و یا از پشت حجاب. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190