الـ در الحمد الـ جنس است و معنی عمومیت می دهد. یعنی همه حمدها مخصوص خداوند سبحان است. هر انسان یا چیزی که خیری می‌رساند، همه از ناحیه خداوند است. بنابراین هر ستایشی هم به او برمی گردد. هر چیزی که مخلوق خداوند است به آن جهت که منسوب به اوست، زیبا است. خداوند هم در اسماء زیباست هم در افعال. پس خداوند هم در برابر اسماء جمیلش سزاوار ستایش است و هم در برابر افعال جمیلش. بندگی اقتضا می کند که بنده پروردگارش را به همان ثنایی ثنا کند که خود خدا خود را به آن ستوده و از آن تجاوز نکند. خداوند در اول سوره ادب عبودیت را می آموزد. بنده لایق نیست که حمد خداوند گوید و اینکه می گوید به تعلیم و اجازه خود اوست. امام سجاد علیه السلام: خدایا اگر ذکر خودت را بر من واجب نکرده بودی هرگز تو را یاد نمی کردم. زیرا ذکرمن به قدر من است نه در حدّ تو. @tafsirqorani