هدایت شده از ندای تهذیب
بایسته های مدیریت از نگاه امام رضا علیه السلام قسمت اول: ویژگیهای معرفتی ۱.. دانش و تخصص: دانش و تخصص مدیر، لازمه مدیریت هر سازمان اجتماعی است و نیز آگاهی کافی نسبت به نوع جامعه مقصد، از الزامات این امر است. اسلام بر این اصل عقلی تأکید دارد و در تعلیمات خود چنین آموزش می دهد: «فسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ (نحل: 34؛ انبیا: 7) از دانایان بپرسید اگر نمی دانید.» امام علی بن موسی الرضا (ع) گفته هایی را که از روی فخرفروشی، شعارزدگی یا تنها به امید موفقیت در بحث جدلی است و در گوینده آن از علم و عمل خبری نیست، مبغوض خدا می داند و می فرماید:  إن الله یبْغُضُ القیلَ و القالَ و إضاعةَ المالِ و کثرةَ السئوال؛ به درستی که خداوند قیل و قال (گفتار بی فایده و شعارگونه) و تباه سازی اموال و درخواست بیش از اندازه را دشمن می دارد. [حرّانی، ابو محمد حسن بن علی بن شعبة، تحف العقول، تصحیح غفّاری، جامعه مدرسین، قم، 1363 ش، ص 443] ۲.. خردورزی: خردورزی در مدیریت رضوی حاکی از شایستگی مدیر است و کسانی که شایستگی کافی در امر مدیریت ندارند، نابه جاست که بر کرسی مدیریت تکیه بزنند. در سپردن مسئولیّت ها تنها داشتن مدرک، ظاهر آراسته، سابقه خانوادگی و... نمی تواند ملاک صحیحی باشد. به قول حافظ: نه هر که چهره برافروخت دلبری داند نه هر که آینه سازد سکندری داند نه هر که طرف کله کج نهاد و تند نشست کلاه داری و آیین سروری داند خدای حکیم در سوره نساء می فرماید: وَ لاَ تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللّه لَکمْ قِیَاماً (نساء: 5)؛ اموالی که خدا قوام زندگی شما را به آن مقرّر داشته به سفیهان ندهید. در فرهنگ رضوی نیز مدیر کم خرد، محروم از تشخیص درست و تخصص لازم، مذّمت شده است. امام رضا (ع) در نامه ای به مأمون نوشته است: ... البرائة ممّن نَفَی الأخیارَ... و آوی الطرداءَ اللّعناءَ... و استَعملَ السفهاءَ...؛ نفرت و بیزاری از افرادی که نیکان را تبعید (و منزوی) کردند... و آنان را که رسول اکرم (ص) رانده و لعنت کرده بود در کانون اسلامی پناه دادند (و جذب کردند )... و کم خردان و محرومان از تشخیص صحیح را به کار گماردند، جزء اسلام خالص است... [شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی، عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 124، تهران، منشورات الأعلمی، 1390 ق.] امام رضا (ع) در این نامه نابسامانی های اجتماعی و مشکلات نظام اجرایی و اداری را به عللی نسبت می دهد که یکی از آنها روی کارآمدن جاهلان، ساده اندیشان و افراد غیر متخصّص است 🌹 @nedaye_tahzib ☘️ tahzib-howzeh.com