جلسه بیست و پنجم :👇 مبانی انسان شناختی تربیت دینی (1) ۱. انسان موجودی مرکب از روح و بدن است. پرسش از ابعاد وجودی انسان پیشینه ای دیرینه دارد از هزاران سال پیش اندیشمندان بسیاری به دو بعدی بودن انسان و ترکب وجود او از روح و بدن اشاره کرده اند. هر چند کسانی را نیز میتوان یافت که انسان را چیزی جز همین مجموعه مشاهده پذیر نمی دانند. به هر حال وجود جسم امری بدیهی به شمار می آید. بنابراین مهم آن است که وجود روح به اثبات رسد برای اثبات وجود روح دلایل عقلی گوناگونی به کار می آیند که یکی از آنها چنین است. همه انسانها از هنگام تولد تا مرگ «من» خود را یگانه می یابند و با وجود دگرگونی در سلولهای بدن تغییر در برخی از ویژگی های جسمی و روانی و گاه از دست دادن برخی از اندامها و جایگزینی آنها با اعضای دیگر تفاوتی در آنچه «من» نامیده می شود، احساس نمیکنند. این حقیقت که با علم حضوری دریافت می شود. نشان دهنده آن است که واقعیتی یگانه به همه مراحل زندگی انسان وحدت می بخشد و با وجود تغییرات گسترده در جسم آدمی همواره ثابت می ماند حالت فرضی زیر نیز بیان لطیفی است که اگر به درستی تصور شود، چاره ای جز تصدیق آن باقی نمی ماند فرض کنید که در یک لحظه با اعضا و جوارحی کامل و عقل و هوشی طبیعی قدم به دنیا نهاده ایم و به دلایلی از حواس ظاهری خود نیز بهره نمی بریم. برای این منظور میتوان تصور کرد که در فضایی کاملاً تاریک معلق هستیم هوا چنان معتدل است که گرمی یا سردی آن بدن ما را نمی آزارد صدایی به گوش نمی رسد و اعضای بدن نیز تماسی با یکدیگر ندارند. بی تردید در این حالت با این که از وجود بدن آگاهی نداریم از اصل هستی خود عاقل نیستیم بنابراین آنچه در اینجا به عنوان «من» درک می شود. چیزی غیر از بدن است؛ زیرا فرض بر این است که هنوز درکی از بدن خود به وسیله ابزارهای حسی نداریم پس روح که از آن به «من» تعبیر می کنیم - متمایز از بدن است. وجود روح از منظر آیات و روایات نیز امری مسلم و تردید ناپذیر است؛ چنان که در قرآن کریم چنین میخوانیم: "فإذا سويته ونفخت فيه من روحي فقعوا له ساجدين" . پس چون او را استوار بپرداختم و در آن از روح خود دمیدم برای او به سجده در افتیده با توجه به این مبنا در تبیین اهداف،اصول، ساختها، عوامل، موانع و روشهای تعلیم و تربیت باید هر دو بعد وجود انسان جسم و روح) را در نظر گرفت. منبع: کتاب فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی گروه نویسندگان زیر نظر آیت الله مصباح به کانال ملحق شوید 👇 @tarbiatkoodak_nojavan