باسمه تعالی  🍁🍁🍁🍁🍁 نشست علمی پژوهشی با عنوان« نقد و بررسی تاریخ شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام با تکیه بر نقل شیخ مفید» به همت انجمن علمی پژوهشی تاریخ معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها در تاریخ سه شنبه 3/2/1400 با حضور استاد محترم سرکار خانم لیلا همایون فرد برگزار شد.    در این نشست سرکار خانم همایون فرد ابتدا به تبیین جایگاه و شخصیت شیخ مفید پرداختند و سپس تاریخ شهادت را در سه مورد سال، ماه و روز بررسی و تحلیل کردند. ایشان بیان داشتند: نقل مشهور در مورد شهادت امام حسن علیهالسلام 28 صفر هست که همزمان با رحلت رسول اکرم(ص)می باشد، اما  قول دیگری نیز در تقویم شیعی به این مناسبت ثبت شده و آن روز  7 صفر است. 🍁🍁🍁🍁🍁🍁 ایشان خاطر نشان کردند برگزاری مراسم برای ائمه در هر زمان کار پسندیدهای است، حتی در طول سال سفارش به گرفتن روضههای خانگی و هفتگی شده است و بحث ما به معنی رد عزاداری نیست اما اصرار بر ترجیح هفتم صفر بر بیست و هشتم به گفته اساتید مبرز تاریخ یک فاجعه پژوهشی-تاریخی است. خانم همایون فرد در ادامه به جایگاه و شخصیت شیخ مفید پرداختند و بیان داشتند که محمد بن نعمان معروف به شیخ مفید در سال  336 ه.ق در یکی از محلههای شیعه نشین بغداد به نام کرخ به دنیا آمد و پس از عمری مجاهدت علمی در اواخر رمضان سال 413 ه.ق از دنیا می رود و در جوار حرمین کاظمین آرام میگیرد. وی از چهره های بسیار درخشان شیعه بود که ارباب تراجم به ثقه بودن او تصریح کرده اند؛  از جمله نجاشی و شیخ طوسی وی را ستوده و ثقه بودن او را مشهور می دانند؛ بنا بر نقل بسیاری از دانشمندان شیخ  مفید بیش از 200 کتاب در موضوعات مختلف (نه در یک رشته و یک موضوع خاص) تألیف کرده است. خانم همایون فرد یکی از مهم ترین ویژگی آثار شیخ مفید را جامعیت این آثار دانستند و فرمودند شیخ به بخاطر تسلط و دسترسی به منابع مختلف در زمینههای فقه، کلام، عقاید، حدیث و تاریخ تبحر ویژه داشته است. ایشان تصریح کردند: شیخ مفید در تاریخ پژوهی معتقد به تاریخ تحلیلی بوده و تاریخی را سودمند می دانست که علاوه بر نقل حوادث، در آن علل و نتایج هم بررسی شود. لذا با این دیدگاه کتاب الارشاد را تألیف می نماید. از موارد دیگری که موجب ارزش گذاری آثار شیخ مفید میشود استفاده از منابع اصیل و کهن را می باشد و این منابع فقط منابع تاریخی نبودهاند؛ شیخ مفید بر احادیث اهل سنت هم تسلط داشته و احادیث آنها را بعد از جداسازی درست از نادرست، به کار می برده است. سپس سرکار خانم همایون فرد در سه مورد تاریخ شهادت امام حسن مجبتی علیه السلام را مورد  بررسی قرار دادند. سال شهادت: در مورد سال شهادت اقوال مختلفی بین مورخان از سال 44 تا 59 هجری قمری در منابع بیان شده است. کلینی از امام صادق نقل کرده که سال شهادت سال 50 ه.ق بوده است. طبرانی در معجم الکبیر سال 44 و ابن عساکر در تاریخ دمشق سال 56  هجری را آورده است اما قول مشهور میان مورخان همان سال 50 است که شیخ مفید نیز همین قول را برگزیده است و قول شاذی را انتخاب نکرده است. از طرفی در میان راویان این قول افرادی از ذریه امام حسن مجتبی  علیه السلام وجود دارند که بر اعتبار این قول می افزاید. ماه شهادت: ایشان بیان داشتند در مورد ماه شهادت  نیز در منابع اتفاق نظری وجود ندارد اما دو قول شهرت بیشتری دارد. اکثر علمای شیعی ماه صفر را ذکر کردهاند و برخی از علمای اهل سنت ماه ربیع الاول را ذکر کردهاند. بجز یعقوبی مورخ شیعی که ماه ربیع را ذکر کرده ، اکثر علمای شیعه همان ماه صفر را بیان کردهاند. شیخ مفید هم همچون دیگر مولفان شیعی در دو کتاب الارشاد و مسار الشیعه به ماه صفر در شهادت امام مجتبی علیه السلام تصریح کرده است. روز شهادت: خانم همایون فرد دربارهی روز شهادت این گونه اظهار نظرکردند که گزارش منابع کهن راجع به روز شهادت به 4 گروه تقسیم میشود: -برخی از منابع اصلا روز شهادت را ذکر نکردهاند و فقط گفتهاند ماه صفر.  برخی از مولفان  همچون اشعری، کلینی، ابن خزاز و... روز دقیق را ذکر نکردهاند اما گفتهاند روزهای آخر ماه صفر. عدهای از منابع همچون شیخ طوسی و ابن شهرآشوب، اربلی و... به 28 صفر تصریح کردهاند. گروهی هم 7 صفر را به عنوان روز شهادت عنوان نموده اند. طبق قانون اطلاق و تطبیق همین که گروه اول گفتهاند ماه صفر، برای ما کفایت میکند که برویم روز را از بقیه منابع جستجو کنیم. گروه دوم و سوم هم تقریبا مطلبشان نزدیک به هم است و در واقع یک مطلب را مطرح کردهاند و اختلاف چندانی بین این دو قول وجود ندارد. شیخ مفید در کتاب ارشاد و مقنعه فقط از ماه صفر نام برده و نظرش به گروه اول که فقط ماه را نام برده اند ملحق میشود. اما در کتاب مسارالشیعه به 28 صفر تصریح نموده است . #گزارش_نشست #امام_حسن_مجتبی -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j