سقوط امپراطوری روم غربی
علاوه بر مطالبی که ذکر شد عوامل دیگری هم در فروپاشی امپراطوری روم غربی ، دخیل بود.
مورخین امروزی عواملی چون عدم کارایی و کمبود نفرات ارتش، کاهش سلامتی و جمعیت روم به علت جلوگیری رومیان از فرزندآوری ، ناپایداری اقتصاد و خصوصا کشاورزی به علت کاهش جمعیت و فرزندآوری ، بیکفایتی امپراتورها، کشمکشهای داخلی بر سر تصاحب قدرت، تغییرات مذهبیِ دورهای و ناکارآمدی حکومت داخلی را دلیل از دست رفتن قدرت و تواناییای که به رومیان امکان اعمال مؤثر بر مناطق و استانهای تحت حکومتشان را میداد، عنوان میکنند. همچنین افزایش یافتن فشار و حملات بربرهای اطراف تمدن روم نیز تا حد زیادی موجب فروپاشی و نابودی آنها شد. دلایل مربوط به انحطاط و سقوط روم، از موضوعات عمده و اصلی تاریخنگاری دوره باستان و همچنین الهامبخش بسیاری از گفتمانهای جدید در باب دولتِ ناکام است.