باسلام القصه، اشتباهات مکرر سلطان محمد خوارزمشاه بعلاوه خیانت مشاوران و درباریان و فشار دربار عباسی ، بالاخره باعث حمله چنگیز به ایران شد. تهور و جسارت بیش از حد تصور ، در سربازان و فرمانده هان مغول و سخت کوشی و قساوت این لشگر جرار باعث شد لشکر سلطان محمد خوارزمشاه از اونا شکست بخوره و سلطان باآن همه شجاعت که داشت مرتبا از جلو مغولها فرار میکرد تا اینکه مغولان به نیشابور رسیده و طی زد و خوردهایی بالاخره نیشابور را فتح کردند. سقوط نیشابور در سال ۶۱۸ هجری قمری بود و مغولان با نیشابور کاری کردند که ضرب المثل شد و اقدامات دولت روحانی در تخریب مملکت و آثار ما تاخر که از خود بجا گذاشت و هنوز مملکت گرفتار آن است را به واقعه نیشابور تشبیه میکنند. نیشابوریان در جریان حمله مغول ، خیلی رشادت به خرج دادند و چندین بار مردانه جلوی اونا ایستادند و چون اونها را کافر میدونستند ، مروت بخرج داده و باهم عهد شهادت بستند ولی چون نیرو و پایداری مغولها زیاد بود و سلطان محمد هم هیچ کمکی به نیشابوریها نکرد بالاخره مغولها وارد شهر شدند و همه را قتل عام کردند و شهر را ویران کرده و در آن جو کاشتند. سلطان محمد به معنای واقعی کلمه فرار کرد و به ری و بعد اصفهان و همدان رفت . مغولان در تعقیب وی بودند تااینکه به مناطق صعب العبور مازندران پناهنده شد. مغولان که در پایداری و تعقیب و راهپیمایی و عبور از مناطق صعب العبور مهارت داشتند به سمت مازندران رفتند و سلطان محمد به جزیره ای در وسط دریای خزر به نام آبسکون فرار کرد و ۴ ماه در آنجا بود تااینکه از فرط غم و اندوه و بیماری وفات کرد