باسلام دوران امام باقر ع و امام صادق ع ، یک دوران طلایی برای شیعه است . چرا که در دوره این دو امام بزرگوار ، اختلاف در جناح نفاق و دشمنان اهل‌بیت افتاد و این دو امام بزرگوار نفس راحتی کشیدند و فرصتی یافتند که به تدوین میراث علمی و عرفانی اجداد بزرگوارشان بپردازند . البته این دوران طلایی از اواسط دوره امامت امام باقر ع شروع شد و تا اواسط دوره امامت امام صادق ع ادامه یافت و با روی کار آمدن دولت بنی‌عباس ، دوباره اختناق و فشار بر اهلبیت آغاز شد که توضیح خواهم داد. امام باقر ع به قولی در سال ۵۷ به دنیا آمد و در این سال هنوز تعداد کمی از صحابه پیامبر از جمله جابر بن عبدالله انصاری زنده بودند. اگر بگوییم که ایشان در سال ۵۷ به دنیا آمده پس در کربلا هم حضور داشته واگر قول دیگر مورخان که معتقدند امام باقر ع در سال ۶۲ به دنیا آمده را قبول کنیم ، ایشان در کربلا حضور نداشته. اما قول اول درست‌تر است و روایات مستندی داریم که ایشان به عنوان یک کودک ۴ ساله در کربلا بوده و اسیر شده و به شام هم رفته و سختی‌های سفر را تحمل کرده و جنایات یزید را دیده و برخی را هم بعدها روایت کرده است. پدر ایشان امام سجاد ع و مادرشان فاطمه ، دختر امام حسن ع بوده است.یعنی هم از طرف پدر و هم از طرف مادر ، علوی و فاطمی بوده. امام باقر حدود ۲۰ سال امامت کرد یعنی از سال ۹۵ تا ۱۱۴ و دوره امامت ایشان با ۵ تن از خلفای بنی‌امیه همزمان بود و به قولی در سال ۱۱۴ یعنی اوائل قرن دوم هجری به دستور هشام بن عبدالملک و یا ابراهیم بن ولید به شهادت رسید. خیلی‌ها سوال می‌کنند که بر چه اساسی ما می‌گوییم که فلان امام را مسموم کردند؟ چه دلیلی بر این مسئله داریم؟ اولا که مسموم کردن افراد در قدیم یکی از راه‌های کشتن بی‌دردسر بوده و در خیلی کشورها و تمدن‌ها هم متداول بوده است. ثانیا این روش مسموم کردن ، خصوصا در دولت بنی‌امیه خیلی متداول بوده و خود معاویه ملعون هم چندبار از این روش استفاده کرد و مالک اشتر و حتی برخی رقبایش را به این روش حذف کرد و مشهور است که می‌گفت خداوند لشکری از عسل دارد که با آن دشمنان ما را سربه نیست می‌کند. و منظور او عسل مسموم بود که به شکل شربت انگبین به انحاء مختلف به خورد دشمنانش میداد. مضافا بر اینکه شمشیرها را هم به زهرهای مختلف آغشته میکردند تا اگر زخم شمشیر ، کاری نبود ، زهرش مصدوم را به قتل برساند. سم‌های خوراکی معمولا گیاهی یا عناصر موجود در خاک ، بودند و از قارچ‌ها و یا به شکل پودر بدست می‌آمدند . از معروفترین اینها سم قارچ آمانیتا فالوئیدوس است که در بدن ایجاد تهوع و استفراغ‌خونی ناشی از خونریزی معده و تشنج و در نهایت ، مرگ می‌کند. اغلب ائمه بزرگوار ما به این روش به شهادت رسیدند. آرسنیک هم یک عنصر سمی است که از قدیم به عنوان مرگ‌موش و همچنین در داروی نظافت به کار می‌رفت و خاصیت سمی داشت ولی برای مرگ انسان باید مقادیر زیاد آن مصرف میشد و لذا به عنوان عامل قتل افراد ، کمتر به‌کار می‌رفت. آرسنیک در چرخه سلولی باعث حذف فسفات میشد و لذا فعالیت‌های مغزی مختل و فرد به کوما می‌رود و در نهایت مرگ. برای زهرآلود کردن شمشیر معمولا از زهرهای حیوانات و مخصوصا توتیا و مار استفاده می‌شد. اینها با تجزیه خون و یا با ایجاد اختلال در فعالیت مغز ، فرد را به قتل می‌رساند. بنابر روایات ، شمشیر ابن‌ملجم ملعون که فرق علی ع را شکافت آغشته به سم بوده و شاید همین سم توتیا بوده و باعث تجزیه خون شده و لذا نقل شده که رنگ رخسار علی ع از روز دوم بشدت زرد شد که ناشی از تجزیه خون و تجمع بیلی‌روبین بوده است. والله اعلم. انواع سم‌ها که در عربستان و شام خیلی زیاد یافت میشده ، از هندوستان و مصر خریداری میشده و اصلا یکی از کالاهای تجاری اعراب که ارزش زیادی داشته سم بوده. مطلب بعدی اینستکه ، ما واقعا دلیل قطعیِ‌تاریخی بر اینکه برخی ائمه ما مسموم شده اند نداریم. اما روایات از ائمه در این رابطه زیاد است. مثلا امام صادق ع می‌فرمایند و ما منّا الّا مقتول او مسموم. هیچکدام از ما ائمه نیست مگر اینکه یا با شمشیر کشته شده و یا با سم. روایات مستند دیگری هم در این رابطه داریم. نقل شده که مثلا در مورد شهادت امام حسن عسگری ، واقعا دلیلی بر اینکه ایشان مسموم شده نداریم. اما بر اساس همین روایات مستند ، اگر ایشان با شمشیر به قتل نرسیده پس حتما مسموم شده. القصه ، امام باقر ع در طول دوره امامت خودشان دو مرحله را طی کردند. یکی ابتدای آن که همزمان با اختناق اموی بود و ایشان اجازه فعالیت نداشت . یکی هم از حدود سال ۱۰۰ که دولت اموی رو به ضعف نهاد و امام باقر کرسی تدریس در مدینه راه انداختند و شاگردان زیادی تربیت کردند و به مناظره با بزرگان اهل سنت ، اسقف مسیحیان ، یهودیان و زرتشتیان پرداختند و به شدت با اسرائیلیات مخالفت کردند و به نقل حدیث پرداختند.