🔺️نام درست رودخانۀ قم
✏️سیدمحسن محسنی- قمپژوه
🔹️به رودخانۀ گذرنده از میانۀ قم که این شهر را به دو قسمت غربی - شرقی تقسیم میکند، در دهههای اخیر «قمرود» میگویند. حال آنکه این رودخانه چند نام متداول از جمله «انار بار» و «لعل رود» و «قدیم رود» دارد.
🔸️آبراهۀ مذکور نامی تاریخی هم دارد که در قدیمیترین سند مکتوب دربارۀ قم یعنی «کتاب قم» یا «تاریخ قم» نگاشته شده در سال 378 ق به صراحت مندرج است. با این عبارت:
«و گویند که آب این وادی در ایام القدیم در موضعی جاری بوده است که آن را وادی عتیق گویند، نزدیک دروازه اصفهان، بالای قبۀ علی بن عیسی طَلحی و به زبان فارسی آن را «
#رود_گلفشان» خوانده اند.»
🔸️وجه تسمیه: چون هنگام خروش رودخانه در فصل گلدهی درختان به ویژه درختان انار بوده است و گلهای آنها به وقت خروش بر روی آب به وفور دیده میشدند، موسوم به «
#گلفشان » یا «
#گل_افشان » و «
#انار_بار » شده است. حسب جستوجوی نگارنده در بررسی متون تاریخی تا پایان قاجار، از این رودخانۀ به نام
#قمرود یاد نشده است.
🔹️ظاهرا از اواخر دوران پهلوی دوم به خطا «
#قمرود » گفته شده است و نگارنده تا کنون به سندی حتی مربوط به زمان
#پهلوی_اول که از این رودخانه با نام قمرود یاد کرده باشد، برخورد نکرده است.
🔸️گفتنی است قمرود به صفحۀ بعد از منطقۀ البرز قم و دشت مسیله و منتهاالیه رودخانه گفته میشود و نباید با رودخانه گذرنده از داخل شهر خلط شود.
🔗به کانال
#تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید.
@tarikhqom