☑️ #حکمیّت و شعار خوارج: #اِن_الحُکم_الّا_لِلّه...
«حکمیت» در 17 صفر 37ق مکتوب و مقرر شد تا رمضان همان سال، دو داور از دو طرف (امیرمؤمنان و معاویه) بر اساس قرآن و سنت دربارۀ عوامل قتل عثمان داوری کنند.
امیرمؤمنان(ع) حکمیّت و فرد حَکَم (ابوموسی اشعری) را به اجبار پذیرفت؛ اما به عهد خود ملتزم بود.
خوارج که جماعتی کج فهم و بعضاً جزء تحمیل کنندگان حکمیّت به علی(ع) بودند، ناگهان با تمسک به آیۀ «اِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ» (انعام57) مدعی شدند که پذیرش حکمیت (داوری) انسان، گناه است و از علی(ع) خواستند که توبه کند(!) و به میدان جنگ بازگردد تا خدا به پیروزی یک طرف و شکست طرف دیگر حُکم کند (الامامة و السياسة، ج1، ص148).
در آن مقطع بازگشت به جنگ یعنی شکست؛ زیرا اکثریت سپاه امام با چنین کاری مخالف بودند.
موضع علی(ع):
اولا حکمیّت (داوری) انسان گناه نیست،
ثانیا ما عهدی بسته ایم و باید به آن پایبند و منتظر نتیجه بمانیم؛ اگر نظر حَکَمَین مخالف قرآن و سنت بود، به جنگ بازمیگردیم.
پس از اعلان نظر دو حَکَم (با فریب ابوموسی)، علی(ع) مصمم به جنگ مجدد با شامیان شد؛ اما شورش و اقدام خوارج به قتل برخی از مسلمانان، باعث شد تا علی(ع) پس از تلاش فراوان برای هدایت آنان، جنگ با آنان را مقدم کند (نهروان: صفر 38ق).
پس از نهروان، مردم عراق برای جنگ دوباره با شامیان همراهی نکردند و نهایتا امام به دست یکی از خوارج (اشقی الآخرین: ابن ملجم) به شهادت رسید.
✍️حامد منتظري مقدم
🏴https://eitaa.com/Tashayo