« بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحيمِ » #نهج_البلاغه #نامه ۵۳_۵ همواره در سير و كوچ كردن مي‏باشند، و بازرگاناني كه با نيروي جسماني كار مي‏كنند، چرا كه آنان منابع اصلي منفعت،و پديد آورندگان وسايل زندگي و آسايش،و آوردندگان وسايل زندگي از نقاط دور دست و دشوار مي‏باشند،از بيابان‏ها و درياها،و دشت‏ها و كوهستان‏ها،جاهاي سختي كه مردم در آن اجتماع نمي‏كنند،يا براي رفتن به آنجاها شجاعت ندارند.بازرگانان مردمي آرامند، و از ستيزه جويي آنان ترسي وجود نخواهد داشت،مردمي آشتي طلبند كه فتنه انگيزي ندارند.در كار آنها بينديش چه در شهري باشند كه تو به سر مي‏بري، يا در شهرهاي ديگر،با توجه به آنچه كه تذكر دادم. اين را هم بدان كه در ميان بازرگانان،كساني هم هستند كه تنگ نظر و بد معامله و بخيل و احتكار كننده‏اند،كه تنها با زورگويي به سود خود مي‏انديشند.و كالا را به هر قيمتي كه مي‏خواهند مي‏فروشند،كه اين سود جويي و گران فروشي براي همه افراد جامعه زيانبار،و عيب بزرگي بر زمامدار است.پس،از احتكار كالا جلوگيري كن،كه رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله و سلّم از آن جلوگيري مي‏كرد،بايد خريد و فروش در جامعه اسلامي،به سادگي و با موازين عدالت انجام گيرد،با نرخ‏هايي كه بر فروشنده و خريدار زياني نرساند،كسي كه پس از منع تو احتكار كند،او را كيفر ده تا عبرت ديگران شود،امّا در كيفر او اسراف نكن. هفتم سيماي محرومان و مستضعفان سپس خدا را خدا را در خصوص طبقات پايين و محروم جامعه،كه هيچ چاره‏اي ندارند،>و عبارتند< زمين گيران،نيازمندان،گرفتاران، دردمندان.همانا در اين طبقه محروم گروهي خويشتن داري كرده،و گروهي به گدايي دست نياز بر مي‏دارند،پس براي خدا پاسدار حقّي باش كه خداوند براي اين طبقه معيّن فرموده است:بخشي از بيت المال،و بخشي از غلّه‏هاي زمين‏هاي غنيمتي اسلام را در هر شهري به طبقات پايين اختصاص ده،زيرا براي دورترين مسلمانان همانند نزديك‏ترين آنان سهمي مساوي وجود دارد و تو مسئول رعايت آن مي‏باشي.مبادا سر مستي حكومت تو را از رسيدگي به آنان باز دارد،كه هرگز انجام كارهاي فراوان و مهم عذري براي ترك مسئوليّت‏هاي كوچك‏تر نخواهد بود.همواره در فكر مشكلات آنان باش،و از آنان روي بر مگردان، به ويژه امور كساني را از آنان بيشتر رسيدگي كن كه از كوچكي به چشم نمي‏آيند و ديگران آنان را كوچك مي‏شمارند و كمتر به تو دسترسي دارند.براي اين گروه،از افراد مورد اطمينان خود كه خدا ترس و فروتنند فردي را انتخاب كن،تا پيرامونشان تحقيق و مسائل آنان را به تو گزارش كنند.سپس در رفع مشكلاتشان به گونه‏اي عمل كن كه در پيشگاه خدا عذري داشته باشي،زيرا اين گروه در ميان رعيّت بيشتر از ديگران به عدالت نيازمندند،و حق آنان را به گونه‏اي بپرداز كه در نزد خدا معذور باشي،از يتيمان خردسال، و پيران سالخورده كه راه چاره‏اي ندارند.و دست نياز بر نمي‏دارند،پيوسته دلجويي كن كه مسئوليّتي سنگين بر دوش زمامداران است، اگر چه حق،تمامش سنگين است امّا خدا آن را بر مردمي آسان مي‏كند كه آخرت مي‏طلبند، نفس را به شكيبايي وا مي‏دارند،و به وعده‏هاي پروردگار اطمينان دارند.پس بخشي از وقت خود را به كساني اختصاص ده كه به تو نياز دارند،تا شخصا به امور آنان رسيدگي كني،و در مجلس عمومي با آنان بنشين و در برابر خدايي كه تو را آفريده فروتن باش،و سربازان و ياران و نگهبانان خود را از سر راهشان دور كن تا سخنگوي آنان بدون اضطراب در سخن گفتن با تو گفتگو كند،من از رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله و سلّم بارها شنيدم كه مي‏فرمود:«ملّتي كه حق ناتوانان را از زورمندان،بي اضطراب و بهانه‏اي باز نستاند،رستگار نخواهد شد»پس درشتي و سخنان ناهموار آنان را بر خود هموار كن،و تنگ خويي و خود بزرگ بيني را از خود دور ساز تا خدا درهاي رحمت خود را به روي تو بگشايد،و تو را پاداش اطاعت ببخشايد،آنچه به مردم مي‏بخشي بر تو گوارا باشد،و اگر چيزي را از كسي باز مي‏داري با مهرباني و پوزش خواهي همراه باشد. ۹ اخلاق اختصاصي رهبري بخشي از كارها به گونه‏اي است كه خود بايد انجام دهي،مانند پاسخ دادن به كارگزاران دولتي، در آنجا كه منشيان تو از پاسخ دادن به آنها درمانده‏اند،و ديگر،بر آوردن نياز مردم در همان روزي كه به تو عرضه مي‏دارند،و يارانت در رفع نياز آنان ناتوانند،كار هر روز را در همان روز انجام ده،زيرا هر روزي،كاري مخصوص به خود دارد.نيكوترين وقت‏ها و بهترين ساعات شب و روزت را براي خود و خداي خود انتخاب كن،اگر چه همه وقت براي خداست،اگر نيّت درست و رعيّت در آسايش قرار داشته باشد.از كارهايي كه به خدا اختصاص دارد و بايد با اخلاص انجام دهي،انجام واجباتي است كه ويژه پروردگار است،پس در بخشي از شب و روز،وجود خود را به پرستش خدا اختصاص ده،و آنچه تو را به خدا نزديك مي‏كند بي‏عيب و نقصاني انجام ده،اگر چه دچار خستگي جسم شوي. هنگامي كه نماز به جماعت مي‏خواني،نه با طولاني #رسانه_تنگه_مرص