🔻تعارفاتِ نمایشی
✍ مصطفی قناعتگر
🔹️پیروِ پرسشِ یکی از دوستانِ پُر دانش، روایتی در نکوهش تعارفاتِ پوشالی را بازخوانی کردم. روایت است که امام صادق علیهالسلام خارج از منزل، با یکی از دوستانشان دیداری داشتند. پس از پایان گفتگو، امام به سمت خانه روانه شد و دوست وی نیز با او همراه شد. به در خانه که رسیدند، امام خداحافظی کرد و وارد خانه شد. اسماعیل (فرزند امام) که شاهد ماجرا بود عرضه داشت: چرا به او تعارف نکردید که داخل خانه بیاید؟ امام فرمود: «لمیکن من شأنی إدخاله»؛ آمادگی پذیرایی از او را نداشتم/حال درونیام برای دعوت از مهمان مساعد نبود. اسماعیل گفت: او البته داخل نمیشد (گویا از حالت آن دوست معلوم بوده که قصد مهمان شدن ندارد). امام فرمود: «یا بُنَیّ! انّی اکره ان یکتبنی الله عرّاضا»؛ پسرم! من دوست ندارم که خداوند نامم را در شمارِ کسانی بنویسد که از سرِ عادت و بدون علاقهی حقیقی تعارف میکنند.
🔹️عرّاض به معنای بسیار تعارفکننده و در اینجا به معنای کسی است که تعارف غیر واقعی و پوشالی و از سر عادت دارد که البته وقتی عادت شود، بسیار نیز از زبان خارج میشود.
دوری از تکلّفات دستوپاگیر و پرهیز از تعارفات نمایشی را از جعفربنمحمد میآموزیم.
📚المحاسن، ج۲، ص۴۱۷
@tavanerejal