🔔📋🔔
🔰
#دانستنیهای_مفید در
📌
#حوزه_ورزش_زورخانه_ای...
🔵
#ورزش_باستانی و
#تربیت_بدنی از دیدگاه استادان قدیم:
✍️
#ایرانیان_قدیم همانطور که برای پرورش تن عملیاتی را ابداع کردهاند، از بهداشت و ارزش تربیت بدنی و حرکات ورزشی غافل نبوده و دستورالعملهایی برای آن صادر کردهاند. از جمله شرحی است از عهد صفویه به نام «طومار افسانه پوریای ولی» که آن را شادروان پرتو بیضایی به دست آورده و در کتاب خود درج کرده است.
ما برای آگاهی از شیوه و روشهای علمی استادان ورزش قدیم عیناً آن دستورها را در اینجا نقل میکنیم و سپس به بررسی ارزش عملیات ورزش باستانی از دیدگاه علوم ورزشی خواهیم پرداخت:
«اول – آنکه میباید شروع در چرخ کند که اثر آن بر چهار روی بدن است به شرط آنکه آهسته بگردد و بعد از آن تند بگردد. جهتش آن است که چون آهسته بگردد خون در بدن او حل شود و چون تند بگردد قوت گیرد. بدن آدمی چون درختی میباشد که ساق او قوی بود و شاخ او باریک، از پنجه پای آدمی تا کمر پرقوت است و از کمر به بالا باریک، و رگ در بدن همچنین بود.
دوم – آنکه میباید پای راست بر دیوار گذارد و مرتبه دیگر پای چپ، تا صد مرتبه. جهتش آن است که پی نرم کند. (1)
سوم – آنکه دست راست بر دیوار گذارد و مرتبه دیگر پای چپ را تا صد مرتبه. آن وقت مثل موم نرم شود به شرط آنکه رو به قبله باشد. این دلیل که گفته شد از روی حکمت است.
چهارم – آنکه نوخاسته میباید در نشست و برخاست صد مرتبه بغل باز کند و برهم آورد. خواص آن است که چون نوخاسته خواهد که خصمانه را در بغل گیرد او را قوت باشد که از زمین برباید و چون برخیزد خواص آن است که چون خصمانه ساعد بر جناق تو زند و تو را تکان دهد مبادا بر سُرین به زمین آیی.
پنجم – آنکه صد نعل کباده باید کشید، خواص آن است که بَرِ پستانها را پر میکند و زرداب بر میکَند، بازوی را قوی میکند، و میباید که در وقت کباده زدن هفت قدم پیش رود و هفت قدم به عقب رود، خواص آن است که ران را پر میکند.
ششم – آنکه شلنگ بر سنگ باید زد نه بر تخته. چرا که سنگ حرکت نمیکند. خواص آنکه شلنگ بر سنگ زدن گوشت در بدن سخت میکند و شلنگ بر تخته گوشت را نرم میکند. سرو گردن از شلنگ بر سنگ زدن زور میبیند و هر دو بند دست سخت میکند و زرداب برگرداند به شرط آنکه 150 شلنگ بیش نزند، چرا که شلنگ بسیار زدن برای اندرون زیان دارد.
هفتم – در باب سنگ گرفتن میباید که چون نوخاسته به پشت خوابد زیر پشت سخت باشد نه نرم. چون سخت باشد گوشت در بدن سخت کند و چون نرم باشد گوشت را لمس کند. بدان که چون پشت بر زمین گذاشتی در حرکت کردن سنگ از زمین جدا باشد و کمر از زمین جدا باشد و گاه سرین راست بر زمین و گاه سرین چپ بر زمین باشد و کف پا که بر زمین داری زور به پنجهی پا نشود، زور به پاشنهی پا باشد. سنگ را بیش از صد مرتبه نباید گرفت و هم زانوها باید از هم جدا باشند. خواص آن است که نوخاسته را کمر و پشت و پاشنه و بازو و بند دست قوی میگردد و بسیار خوار نمیشود.
هشتم – در باب میل گرفتن میباید که هر بار میل بر روی کتف بری چهار انگشت به عقب سر حرکت دهی و بعد از آن به روی بازو بگردانی و باز بر کتفبری، و صد مرتبه؛ زیاده از این نکنی که نقصان به بند انگشتان هر دو دست میدهد. خواص میل گرفتن آن است که کتف را قوی کند و وقتی که نوخاسته در زمین تو باشد و در قوت کنده کردن زور او زیاد شود و بازو و پشت قوی شود. آن وقت حریفان را آسان کنده کنی و از سردراندازی.
نهم – ورزش شنا را صدمرتبه باید رفت و زیاده از آن نکنی که زیان دارد. و قاعدهی شنو آن است که هر دو کف دست و دو پنجهی پا بر زمین باشند و زانو بر زمین نرسد و شکم بر زمین نرسد. این جماعت که شست بر پشت کاسه خود سوار میکنند و دست بر پشت قبض میگیرند و شنا میکنند از برای نوخاسته زیان آورد. » (2)
📌پاورقی/
1) این عمل را به صورت جهش انجام میدادند و پای چپ و راست را عوض میکردند و به دیوار گود میزدند.
2) این نوع شنا که با یک دست و یک پا انجام میشود طوری است که یک دست را روی زمین میگذارند و دست دیگر را به کمر میزنند و پای مقابل (یعنی پای راست یا دست چپ را) به کاسهبند زانوی دیگر استوار میکنند و با یک دست شنو میکنند بسیار سخت و بیفایده است.
📔منبع
#مقاله :
تهرانچی، محمّدمهدی؛ (1388)، ورزش باستانی از دیدگاه ارزش، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم
@varzeshbastanidargaz
•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•