. 1⃣ «هذِهِ جَهَنَّمُ الَّتی كُنْتُمْ تُوعَدُونَ» خداوند در قرآن کریم فقط وعده عذاب جهنم را نداده است؛ بلکه از اینکه این وعده در مورد عده‌ای محقق می‌شود و به آنها یادآوری می‌شود که «این همان جهنمی است که به شما وعده می‌دادند» نیز خبر داده است❗️ پس،‌ جهنم یک واقعیت قطعی‌الوقوع است؛ و این گونه نیست که "امکان داشته باشد که جهنمی در کار نباشد، چون عمل نکردن به وعید، قبیح نیست"‼️ 📝نکته تخصصی #کلامی در #علم_کلام و در بحث از #حسن_و_قبح_عقلی ، بیان می‌شود که «عمل نکردن به وعده قبیح است؛ اما عمل نکردن به وعید قبیح نیست.» مراد این است که 🔹اگر کسی وعده پاداش نیکو بدهد و آن را انجام ندهد، کار ناشایستی کرده،‌و قطعا خداوند چنین نمی‌کند؛ و از این جهت قطعا بهشت را در پاداش نیکوکاران خواهد داد؛ 🔹اما اگر کسی وعده عقاب و مجازات بدهد، اما هنگامی که موعدش شد، مجازات نکند، بلکه از حق خود بگذرد و شخص خاطی را مورد عفو قرار دهد، این کار ناشایستی نیست. 🚫برخی بر همین اساس، نتیجه گرفته‌اند که درست است که خداوند وعده جهنم داده، اما چون رحمتش بسیار زیاد است، احتمال زیاد در قیامت از این وعده صرف نظر می‌کند و کسی را به جهنم نمی‌بَرَد‼️ ⛔️آیاتی مانند آیه حاضر به صراحت این دیدگاه را مردود اعلام می‌کند، چرا که در این آیات، دیگر بحث «وعید» نیست که بگوییم اگر به وعید عمل نکند قبیح نیست، بلکه بحث خبر دادن است: خبر دادن از کسانی که به جهنم می‌افتند و بدانان یادآوری می‌شود این وعده و هشداری که در دنیا بدانان داده شد. 🔖ضمنا اینکه رحمت گسترده خداوند منافاتی با عذاب کردن او ندارد بارها اشاره شد (از جمله در آیات 11 و 15 و 23 و 52 همین سوره)؛ و تفصیل این مطلب در جلسه 325، تدبر 1 گذشت: 🔖 http://yekaye.ir/al-hajj-22-20/ @Yekaye