.
3️⃣ «وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً ...»
با توجه به اینکه این آیه در مقام ارائه راهکار در برابر نشوز و اعراض مرد است، و علیالقاعده باید تقصیری رخ داده باشد تا ارائه راهکار مطرح شود، چرا از «ترس از نشوز و اعراض مرد» سخن گفت، نه از وقوع آن؟
با توجه به این اشکال، درباره اینکه مقصود از «خوف» در این آیه چیست، چند دیدگاه مطرح شده است:
🍃الف. «خافت: میترسد» به معنای «علمت: دانست» است،
(تحلیل چرایی این گونه معنا کردن در جلسه 962، تدبر 16 الف گذشت:
https://eitaa.com/yekaye/6946)
🍃ب. «خوف» به معنای گمان است
(به نقل از مجمع البيان، ج3، ص183)
🍃ج. «خوف» در معنای اصلی خودش و نقطه مقابل «أمن» (امنیت خاطر) است [این تقابل در آیات متعددی مشاهده میشود؛ مثلا: وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ، نساء/83؛ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً، نور/55؛ وَ لا تَخَفْ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنينَ، قصص/31]
در واقع، کانون خانواده بقدری اهمیت دارد که همین که فرد نگران امنیت و آرامش آن شود سزاوار است برای اصلاح آن قیام کند. یعنی همین که علائم و نشانههایی مشاهده شد که احتمال نشوز و اعراض میرود، زن از این وضعیت میترسد (مفاتيح الغيب (فخر رازی)، ج11، ص235)
و همین کافی است تا به اصلاح اقدام شود. (الميزان، ج5، ص101)
به تعبیر دیگر، میخواهد بفرماید علاج واقعه قبل از وقوع بايد كرد. در مسائل خانوادگى قبل از آنكه كار به طلاق بكشد بايد چارهاى انديشيد. (تفسير نور، ج2، ص176)
🍃د. ...
@yekaye