☀️۵) عبد اللّه بن سنان می‌گويد: به امام صادق عليه السّلام عرض كردم:
بعضى از اصحاب خود [شيعيان] را مى‌بينم كه دچار بي‌خردى و تندخویى و سبكى می‌شوند؛ از اين جهت بشدت اندوهگين می‌‌شوم. و از آن طرف، مخالفان خود [دشمنان شيعه] را نيكو روش (حسن السمت) مى‌بينم.
حضرت فرمود: نگو نيكو روش؛ زيرا روش (سمت)، ناظر به راه و مسیر [= مذهب و طریقت دینی] است، بلكه بگو نيكو سيما، چنانکه خداى عز و جل می‌‌فرمايد: «سيماى آنها در رخسارشان از اثر سجده است» (فتح/۲۹)
عرض كردم: او را نيكو سيما و داراى وقار می‌‌بينم و از آن جهت اندوهگين می‌‌شوم.
فرمود: از تندخویی و سبكى‌ای كه در اصحابت و سيمای نيكى كه در مخالفانت می‌‌بينى اندوهگين مباش؛ همانا خداوند تبارك و تعالى چون خواست آدم را بيافريند، آن دو طينت را آفريد، سپس آنها را دو نيمه كرد و به اصحاب يمين فرمود: به اذن من آفريده شويد، آنها مخلوقى گشتند همانند مورچگان كه می‌‌شتافتند؛ و به اهل شمال فرمودند: به اذن من آفريده شويد، آنها مخلوقى گشتند مانند مورچگان كه می‌‌جنبیدند. سپس براى آنها آتشى برافراشت و فرمود: به اذن من به آن در آئيد. نخستين كسى كه به آتش درآمد، حضرت محمد صلى الله عليه و آله بود، سپس پيغمبران اولو العزم و جانشینان و پيروانشان از پى او در آمدند. آنگاه به اصحاب شمال فرمود: به اذن من به آن در آئيد. گفتند: پروردگارا! ما را آفريدى تا بسوزانى؟! و نافرمانى كردند. سپس به اصحاب يمين فرمود: به اذن من از آتش خارج شويد. بى‌آنكه آتش به آنها جراحتى رساند و در آنها تأثيرى گذارد [خارج شدند]. چون اصحاب شمال آنها را ديدند، گفتند: پروردگارا! اصحاب خود را سالم می‌‌بينيم، از ما در گذر و به ما امر فرما داخل شويم. فرمود: از شما در گذشتم، داخل شويد. چون نزديك رفتند و افروختگى آتش به آنها رسيد، برگشتند و گفتند: پروردگارا! ما بر سوختن صبر نداريم و نافرمانى كردند. تا سه بار ايشان را امر به دخول فرمود، و در هر سه بار نافرمانى كردند و برگشتند؛ و آنها (يعنى اصحاب يمين) را سه بار امر فرمود، هر سه بار فرمان بردند و به سلامت از آتش درآمدند. سپس به همه آنها فرمود: به اذن من گِل شويد [= به وضعیت قبل از این آفرینشتان درآيید] و آدم را از آن گِل آفريد.
سپس فرمود: پس آنها كه از اين دسته باشند، از آن دسته نگردند؛ و آنها كه از آن دسته باشند، از اينها نشوند؛ و هر سبكى و بدخلقى كه در اصحابت [شيعيان واقعی] می‌‌بينى از آمیختگی آنهاست با [گِلِ] اصحاب شمال است؛ و هر سيماى نيك و وقارى كه در مخالفان مى‌بينى، از آمیختگی آنهاست با [گِلِ] اصحاب يمين.
📚الكافي، ج2، ص11؛
📚مختصر البصائر، ص393-394
🔹شبیه این پرسش و پاسخ و این مضمون با اندکی تفاوت از برخی دیگر از اصحاب در
📚الكافي، ج2، ص4
📚 المحاسن، ج1، ص137
📚علل الشرائع، ج1، ص83 و 85
نیز آمده است.
ضمنا روایاتی نزدیک به این مضمون ان شاء الله در بحث از آيه 90 خواهد آمد.
👇متن حدیث👇
@yekaye