.
1️⃣ «لا بارِدٍ وَ لا كَریمٍ»
بارد اسم فاعل از «برد» است به معنای خنک کننده؛ یعنی آن سایه و جایگاه سایهای نیست که خنکیای داشته باشد؛
اما مقصود از «لا کریم» چیست؟
🍃الف. آن سایه برایشان کریم المنظر (دارای منظره چشمنواز) نیست. (قتاده، به نقل از مجمع البيان، ج9، ص333 )
🍃ب. آن موقعیت هیچ گونه کرامت و برازندگیای ندارد که کسی بدان رغبتی داشته باشد. (به نقل از مجمع البيان، ج9، ص333 )
در واقع، رفتن انسان به سایه یا برای خنکایش است و یا به خاطر اینکه انسان در آن عملا اکرام میشود (همواره در جاهایی که آفتاب شدید است محلهای سایه را برای اکرام میهمان و ... اختصاص میدهند)؛ و آیه میفرماید این سایه نه خنکی ای دارد و نه هیچ گونه اکرامی (مفاتيح الغيب، ج29، ص410 )
🍃ج. هیچ گونه منفعت و چیزی که از آن انتظار میرود ندارد (تعبیر «و لا کریم» غالبا در عطف به چیزی میآید که نفی شده باشد فراء، به نقل از مجمع البيان، ج9، ص333 ؛ توضیح بیشتر در نکات ادبی)؛ که این سخن را دو گونه میتوان تفسیر کرد:
🌱ج.۱. کرم حاصل از سایه، همان خنکیاش است؛ و این سایه خنکیای ندارد پس کرامتی که از آن انتظار میرفت را ندارد. (الكشاف، ج4، ص463 )
🌱ج.۲. هر چیزی یا به خاطر ثمره حسی آن طلب میشود یا ثمره عقلی آن؛ ثمره حسیاش همین خنکایی است که با تعبیر «لا بارد» نفی شد؛ و ثمره عقلی چون وضوح ظاهری ندارد در زبان عرب با تعبیر «و لا کریم» اشاره میکنند؛ که این امر نهتنها ثمره حسی بلکه هیچ ثمره عقلیای هم ندارد. (مفاتيح الغيب، ج29، ص410 )
🍃د. ...
@yekaye