. 2️⃣ «فَشارِبُونَ عَلَیهِ مِنَ الْحَمیمِ» قبلا در بحث از آیه 42 (جلسه ۱۰۰۹، تدبر۵) اشاره شد که حمیم در جهنم، ▫️هم جایگاه آنان است: «في‏ سَمُومٍ وَ حَميمٍ» (واقعه/42) و «فَنُزُلٌ مِنْ حَميمٍ» (واقعه/93) و «فِي الْحَميمِ ثُمَّ فِي النَّارِ يُسْجَرُونَ» (غافر/72) و آنان را در آن میانه می‌گردانند «يَطُوفُونَ بَيْنَها وَ بَيْنَ حَميمٍ آنٍ» (الرحمن/44)؛ ▫️و هم آن را بر سرشان می‌ریزند و وسیله‌ای است برای عذاب آنان: «يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُؤُسِهِمُ الْحَميمُ» (حج/19) «ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذابِ الْحَميمِ» (دخان/48) ▫️هم نوشیدنی آنهاست؛ ▫️و اشاره شد که همان نوشیدن از آن هم از باب عذاب بوده است نه صرفا رفع عطش: «کَمَنْ هُوَ خالِدٌ فِي النَّارِ وَ سُقُوا ماءً حَميماً فَقَطَّعَ أَمْعاءَهُمْ» (محمد/15) ▪️اکنون ببینیم چه کسانی‌اند که حمیم نوشیدنی‌شان است: ۱. کسانی که دینشان را به بازی می‌گیرند: «وَ ذَرِ الَّذينَ اتَّخَذُوا دينَهُمْ لَعِباً وَ لَهْواً وَ غَرَّتْهُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا وَ ذَكِّرْ بِهِ أَنْ تُبْسَلَ نَفْسٌ بِما كَسَبَتْ لَيْسَ لَها مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَ لا شَفيعٌ وَ إِنْ تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لا يُؤْخَذْ مِنْها أُولئِكَ الَّذينَ أُبْسِلُوا بِما كَسَبُوا لَهُمْ شَرابٌ مِنْ حَميمٍ وَ عَذابٌ أَليمٌ بِما كانُوا يَكْفُرُونَ» (انعام/70) ۲. کسانی که کفر می‌ورزند: «وَ الَّذينَ كَفَرُوا لَهُمْ شَرابٌ مِنْ حَميمٍ وَ عَذابٌ أَليمٌ بِما كانُوا يَكْفُرُونَ» (یونس/4) ۳. ظالمان: «إِنَّا جَعَلْناها فِتْنَةً لِلظَّالِمين‏ ... ثُمَّ إِنَّ لَهُمْ عَلَيْها لَشَوْباً مِنْ حَميمٍ» (صافات/63-67) ۴. طغیانگران: «هذا وَ إِنَّ لِلطَّاغينَ لَشَرَّ مَآب‏ ... هذا فَلْيَذُوقُوهُ حَميمٌ وَ غَسَّاقٌ» (ص/55-57) ؛ «لِلطَّاغينَ مَآبا، لا يَذُوقُونَ فيها بَرْداً وَ لا شَرابا، إِلاَّ حَميماً وَ غَسَّاقاً» (نبأ/ 24-25) ۵. گمراهان تکذیب‌گر: « ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا الضَّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ ... فَشارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَميمِ» (واقعه/51-54) 💢اگر دقت شود تقریبا همه موارد ناظر به خروج از دین حق و یا مقابله با آن است. فقط مورد سوم (ظالمان) ‌شاید در وهله اول متفاوت به نظر برسد که اگر به ادامه آیاتی که در وصف اینان است هم توجه کنیم معلوم می‌شود که اینان هم ظلمشان بیش از آنکه ظلم اجتماعی و در حق دیگران باشد خروج از دین حق است: «إِنَّهُمْ أَلْفَوْا آباءَهُمْ ضالِّينَ؛ فَهُمْ عَلى‏ آثارِهِمْ يُهْرَعُونَ؛ وَ لَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلينَ» (صافات/69-71) همان که در جای دیگر شرک را ظلم عظیم نامید: «إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظيم‏» (لقمان/۱۳). 🤔در خصوص مواردی چون شرابخواری که در احادیث آمده، اینکه این به صورت نوشیدن حمیم تجسم پیدا کند نسبتا واضح است؛ اما چرا بی‌دینی و انحراف دینی به صورت نوشیدن از حمیم جلوه می‌کند؟ 🍃الف. شاید از این جهت که دین حق همچون آبی گوارا و حیات‌بخش است که بدون آن نمی‌توان زندگی کرد (جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْ‏ءٍ حَيٍّ؛ انبیاء/۳۰)؛‌ پس کسی که خود را از این آب پاک و حیات‌بخش محروم کند چون حیات هر چیزی در گروی آب است ناچار است عطش و تشنگی خود را با آبی عذاب‌آور جبران کند. 🍃ب. ... @yekaye