.
1️⃣ «هذا نُزُلُهُمْ یوْمَ الدِّینِ»
«هذا» علی‌القاعده اشاره به این زقوم و حمیم (خوردنی و نوشیدنی)ای است که در آیات قبل بحث شد.
درباره اینکه مقصود از اینکه این «نُزُل» آنان در روز جزاست، «نُزُل» را:
🍃الف. برخی به معنای منزلگاه گرفته و لذا گفته‌اند یعنی این نوشیدنی و خوردنی‌ای که اشاره شد پاداش آنان در روز جزاست (مجمع البيان، ج9، ص334 ؛ تفسير القمي، ج2، ص349 ) .
🍃ب. بسیاری به معانی «پیشکش» و آنچه برای پذیرایی ابتدایی از میهمان آماده می‌کنند، دانسته‌اند؛ در واقع، آیه می‌فرماید این زقوم و حمیم که برای آن گمراهان تکذیب‌کننده آماده شده صرفا پذیرایی اولیه آنان در هنگام ورود به جهنم است؛ وای به وضعیتی که بعد از استقرار کامل آنان بدان مبتلا خواهند شد. (تفسير الصافي، ج5، ص126 ؛ الميزان، ج19، ص126 )
🤔اگر به کاربردهای دیگر قرآنی این کلمه مراجعه کنیم می‌بینیم ظرفیت هر دو معنا تقریبا در تمام موارد وجود دارد؛
هرچند به نظر می‌رسد در برخی مانند «أَ ذلِكَ خَيْرٌ نُزُلاً أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ» (صافات/62) احتمال معنای اول؛
و در برخی مانند «وَ لَكُمْ فيها ما تَشْتَهي أَنْفُسُكُمْ وَ لَكُمْ فيها ما تَدَّعُون؛ نُزُلاً مِنْ غَفُورٍ رَحيمٍ» (فصلت/31-32) احتمال معنای دوم بیشتر است.
📖نکته ٫تفسیری
◾️کلمه «نُزُل» ۸ بار در قرآن کریم به کار رفته است؛
▪️که ۳ موردش مشخصا در مورد جهنمیان است:
أَ فَحَسِبَ الَّذينَ كَفَرُوا أَنْ يَتَّخِذُوا عِبادي مِنْ دُوني أَوْلِياءَ إِنَّا أَعْتَدْنا جَهَنَّمَ لِلْكافِرينَ نُزُلاً (کهف/102)
«ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا الضَّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ؛ لَآكِلُونَ مِنْ شَجَرٍ مِنْ زَقُّومٍ؛ فَمالِؤُنَ مِنْهَا الْبُطُونَ؛ فَشارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَميمِ؛ فَشارِبُونَ شُرْبَ الْهيمِ؛ هذا نُزُلُهُمْ یوْمَ الدِّینِ» (واقعه/51-56)
وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُكَذِّبینَ الضَّالِّینَ فَنُزُلٌ مِنْ حَميمٍ؛ وَ تَصْلِيَةُ جَحيم( واقعه/93-94)
▪️و 4 موردش در خصوص بهشتیان است:
لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ (آل عمران/198)
إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ كانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلاً (کهف/107)
أَمَّا الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوى نُزُلاً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ (سجده/19)
وَ لَكُمْ فيها ما تَشْتَهي أَنْفُسُكُمْ وَ لَكُمْ فيها ما تَدَّعُون؛ نُزُلاً مِنْ غَفُورٍ رَحيمٍ (فصلت/31-32)
▪️و ۱ مورد هست که به نظر می‌رسد ناظر به هر دوست:
أَ ذلِكَ خَيْرٌ نُزُلاً أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ (صافات/62)
@yekaye