.
1️⃣ «وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنْ أَصْحابِ الْیمینِ»
در آیات قبل درباره وضعیت شخصی که جانش به لب رسیده و در شرف مرگ قرار گرفته بود سخن میگفت و اینکه شما هیچ کاری برای او نمی توانید بکنید.
از آیه 88 به بعد، میخواهد نشان دهد که افراد مختلف متناسب با زندگیای که کردند در وقت این رفتن چه حال و روزی خواهند داشت.
🤔شاید یک نکته مهم در این سوره که در ابتدای سوره هم بود این است که ما عموما انسانها را از حیث نحوه زندگیشان در دنیا که باطنش در آخرت آشکار می گردد به دو دسته خوب و بد تقسیم میکنیم. اما در این سوره، ابتدا دو دسته خوب و بد را گفت و یکدفعه سراغ افرادی رفت که از خوبها هم خوبترند؛ و شرح وضعیت اخروی آنان را بر دو گروه دیگر مقدم داشت.
در این فراز، وقتی خواست سراغ این برود که یک انسان در هنگام احتضار مربوط به کدام دسته باشد و در کدام جایگاه قرار خواهد گرفت، مساله را از مقربین شروع کرد و با آوردن حرف «ف» (که دلالت بر بلافاصله بودن دارد) توجه داد که آنان بلافاصله وارد وضعیت فوقالعاده مطلوب میشوند. و اکنون در ادامه تکلیف اصحاب یمین را از اینها جدا میکند.
این عبارت «وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنْ أَصْحابِ الْیمینِ» با اینکه عبارت ناتمامی است، اما یک آیه است؛ یعنی حتی اگر جمله بعدیاش نباشد همین عبارت نیمه تمام، آيه و نشانه بر چیزی است و برای ما سخنی دارد:
یکبار این عبارات را بخوانید:
«و اما اگر از آن مقربان بود، پس گشایشی و رحمتی و بهشتی پرنعمت. و اما اگر از یاران دست راست بود ...»
این «و اما» بعد از جملات فوق هراسی در دل اصحاب یمین میاندازد:
اگر از مقربان بود که خوش کامل است؛ و اما اگر از اصحاب یمین بود ...!
به تعبیر دیگر، آوردن این تعبیر «و اما» به مخاطب القا میکند که اصحاب یمین هرچه باشد قطعا دیگر آن خوشیای را که در مقربان اشاره شد، نخواهند داشت!
📝نکته تخصصی
#انسانشناختی
اغلب ما میپنداریم که انسانها یا خوبند یا بد؛ آنان که خوبند با مرگ به وضعیت کاملا دلخواهی وارد میشوند؛ و آنان که بدند به عذاب گرفتار خواهند شد.
اما سوره واقعه، بویژه در این فراز، شاید درصدد اصلاح این نوع نگاه ماست:
آنان که خوبند را یکسان نبینید و صرفا درصدد این نباشید که جزء خوبان قرار بگیرید؛ بلکه حواستان باشد که این خوبان خود دو دستهاند: آنان که مقرباند بلافاصله وارد وضعیت فوقالعاده مطلوب و دلخواه میشوند؛ اما عمده خوبان، اصحاب یمیناند؛ و حساب اینها را باید از مقربان جدا کنید.
به تعبیر دیگر،
شاید هشداری است که افق نگاهتان در زندگی صرفا این نباشد که در دسته خوبان قرار بگیرید؛ بلکه حواستان باشد، آنان که خوبند دو دستهاند:
▫️یک دسته همانهایند که از فرط خوبی دیگر بعد از مرگ هیچ مسالهای نخواهند داشت؛
▫️ولی دسته دیگر، با اینکه جزء خوبان محسوب میشوند، اما هرچه باشد همانند مقربان نخواهند بود!
@yekaye