✍ با توجه به آیه شریفه «وَمَن یَبْتَغِ غَیْرَ الاِْسْلَـمِ دِینًا فَلَن یُقْبَلَ مِنْه » چرا برخی از بزرگان ، کسانی را که برای اجرای عدالت در اجتماع تلاش می کنند ، جزء اهل نجات در قیامت می داند ؟ لطفاً بفرمایید تکلیف افرادی مانند ادیسون و مخترعان دیگر که خدماتی انجام داده اند ولی مسلمان نبوده اند چیست ؟ به طور کلی در مورد افرادی که خدماتی به افراد بشر مانند کاشفان و مخترعان انجام می‏دهند، می‏توان گفت: از نظر جهان‏بینی اسلام مطالعه نفس عمل به تنهایی کافی نیست، بلکه عمل به ضمیمه، محرک و انگیزه آن ارزش دارد. گاهی هدف اصلی از خدمت و اختراع صرفا یک عمل تخریبی است و گاهی هدف مخترع و فرد به ظاهر خدوم و مجری عدالت، بهره‏گیری مادی و یا اسم و آوازه و شهرت است. تکلیف این دو گروه روشن است، این دو گروه هیچ‏گونه طلبی از خدا و همنوعان خویش ندارند و پاداش گروه دوم همان سود و شهرتی بوده که می‏خواسته‏اند و به آن رسیده‏اند و پاداش گروه اول نیز جایگاهی جز جهنم نخواهد بود. عده‏ای نیز هستند که به طور مسلم انگیزه‏ های انسانی دارند و یا اگر معتقد به خدا باشند انگیزه‏های الهی، این افراد به این امید که خدمتی به نوع خود کنند، سالیان درازی در گوشه لابراتوارها به سر می‏برند تا ارمغانی به جهان انسانیت تقدیم کنند. این گونه افراد اگر ایمان داشته باشند و محرک الهی، که بحثی در آن‏ها نیست و اگر نداشته باشند اما محرکشان انسانی و مردمی باشد بدون شک پاداش مناسبی از خداوند دریافت خواهند کرد، این پاداش ممکن است در دنیا باشد و ممکن است در جهان دیگر باشد، اما چگونه و چطور؟ جزئیاتش بر ما روشن نیست، همین اندازه می‏توان گفت «خداوند اجر چنین نیکوکارانی را ضایع نمی‏کند». آیه «فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ * وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَه» به وضوح شامل این گونه افراد می‏شود. همچنین روایت ذیل مؤید این مطلب است در روایتی آمده است: پیامبر اکرم به عدی بن حاتم(فرزند حاتم طائی فرمود: «خداوند عذاب شدید را از پدرت به خاطر جود و بخشش او برداشت».۱ بحثی که به آن اشاره رفت درباره عمل نیک از غیر مسلمان بود که آیا پذیرفته می‏شود و یا پاداش دارد خیر؟ اما در مورد این که آیا پیروان دیگر ادیان، با ظهور اسلام معذور هستند و به بهشت خواهند رفت یا خیر؟ خداوند متعال می‏فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ الَّذِینَ هَادُواْ وَ النَّصَـرَی وَ الصَّـبِـ?ینَ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْأَخِرِ وَ عَمِلَ صَــلِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَ لاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لاَ هُمْ یَحْزَنُونَ؛ (بقره، ۶۲) در حقیقت کسانی که [به اسلام] ایمان آورده، و کسانی که یهودی شده‏اند، و ترسایان و صابئان، هر کس به خدا و روز بازپسین ایمان داشت و کار شایسته کرد، پس اجرشان را نزد پروردگارشان خواهند داشت، و نه بیمی بر آنان است، و نه اندوهناک خواهند شد». بر اساس آیه مذکور، برخی از پیروان ادیان دیگر و غیرمسلمان، نیز در روز قیامت دارای اجر هستند. هر کس که در عصر خود به پیامبر بر حق و کتاب آسمانی زمان خویش، ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‏اند، اهل نجاتند؛ ولی پس از ظهور اسلام و بعثت پیامبراسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله به عنوان خاتم پیامبران، تمام انسان‏ها مؤظفند که از دین اسلام و آیین پیامبراکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله پیروی کنند. اگر این افراد اعم از پیروان ادیان دیگر، کفار، لائیک‏ها و... از اسلام و حقانیت آن آگاه باشند؛ ولی حق را نپذیرند و از روی عناد و لجاجت سر تسلیم فرود نیاورند، گنه‏کارند در واقع جاهل مقصر هستند و در روز قیامت معذور نخواهند بود. ولی اگر به حقانیت اسلام پی نبرده و جاهل قاصر بوده و یا جز مستضعفان فکری باشند، معذور خواهند بود چنان‏که خداوند متعال در سوره نساء، آیات ۹۷ـ۹۹، حسابرسی افراد مستضعف را از دیگران جدا دانسته است. مستضعفان افرادی هستند که از نظر فکری یا بدنی یا اقتصادی آن‏چنان ضعیفند که قادر به شناخت حق از باطل نیستند و یا این‏که با تشخیص عقیده صحیح، بر اثر ضعف جسمی یا مالی یا محدودیت‏هایی که محیط بر آن‏ها تحمیل کرده، بر انجام وظایف خود به طور کامل قادر نباشند و مهاجرت نیز برای آن مقدور نباشد، چنین کسانی مصداق استثنای آیه هستند و عفو و مغفرت خداوند متعال شامل حالشان شده، داخل دوزخ نمی‏شوند؛ بلکه در آن‏جا امتحان می‏شوند و با این امتحان «شقی و سعید» از یکدیگر شناخته می‏شود، بر اساس عقاید شیعه هر شخصی مؤظف است بر اساس تحقیق و بر اساس دلایل منطقی و محکم، اصول دین خود را انتخاب کند و تقلید از پدران و آباء و اجداد و یا تحت تأثیر قرار گرفتن از محیط جایز نیست.۲ ۱. بحارالانوار، علامه مجلسی رحمه‏الله، ج ۶۸، ص ۳۵۴، مؤسسة الوفاء بیروت " https://eitaa.com/zandahlm1357