.......: 🔘 یثرب پیش از اسلام ♦️یثرب را نام فردی دانسته اند از نوادگان نوح (ع) [یثرب بن قانیه بن مهائیل...]، همچنان که معنای لغوی خاصی نیز برای آن 📑یاد کرده اند که عبارت از : "لوم و فساد و عیب" است. به همین دلیل نوشته اند که رسول خدا (ص)✨ پس از ورود به آن، فرمودند این کلمه به کار برده نشود و به جای آن، آن را "طابه" و "طیبه" نامیدند. پیش از اسلام🔆 این منطقه به عنوان یک "شهر متمرکز" شناخته نمی شده بلکه در مجموع، عبارت از "واحه هایی" بوده است. ✍آنچه که توسط مورخان مفروض گرفته شده، این است که: یهودیان ساکن مدینه در زمان بعثت، پیش از ساکنان عرب آن؛ یعنی اوس و خزرج، در آنجا سکونت داشته اند. احتمالا این مهاجران👥 در جریان حمله رومی ها به قدس، در قرون نخست میلادی، به حجاز پناه آورده اند. درباره دلیل سکونت آنان در این نواحی، به خاطر داشتن اطلاعاتی از تورات؛ درباره ظهور رسول خدا (ص) در چنین دیاری، اخبار زیادی را مورخان📚 نقل کرده اند. 👈از لحاظ نژاد، این مسلم است که یهودیان این نواحی غیر عرب و از بقایای یهود اسرائیلی بوده اند. 🔸اعرابی که با نام اوس و خزرج شناخته می شدند -و بعدها با نام انصار- مهاجرین جنوب جزیره العرب به این ناحیه بوده اند. اوس و خزرج دو فرزند یک پدر با نام حارثه بن ثعلبه👳🏻‍♂ بوده اند. 🌀برای مهاجرت این قبایل یمنی به شمال جزیره، دلایلی ذکر شده⤵️ که بیشترین تکیه بر روی سیل عرم و خراب شدن سد مارب صورت گرفته که بدنبال آن، تعداد زیادی از قبایل جنوب به مناطق مختلف جزیره مهاجرت کردند. البته گفته شده که این مهاجرت می توانسته دلایل سیاسی و نظامی ⚔-نزاعهای میان قبایل و قدرت طلبی حبشی ها و حاکمان محلی در آن حدود- و همچنین دلیل اقتصادی داشته باشد. ⭕️مهاجرت این قبایل به یثرب و سکونت آنها در این ناحیه، می توانست مشکلاتی را با یهودیان بوجود آورد. گفته شده در آغاز آنها با امضای معاهداتی📝 با یکدیگر روابط مناسبی داشتند اما به تدریج با توجه به کثرت اعراب، آنان بر یهود تفوق یافته و یهودیان به صورت اقلیت -اما اقلیتی قوی- در آمدند. به مرور زمان همه این طوایف یهودی و عربی، بدلایل اقتصاری و نیز عصبیتهای قبیله ای، با یکدیگر به منازعه⚔ برخاستند. اوس و خزرج -احتمالا به تحریک یهودیان که خود را مغلوب تصور می کردند- با یکدیگر جنگهای فراوانی کردند. 👈از نقطه نظر دینی، قبایل ساکن یثرب همگی بت پرست و به اصطلاح قرآن "مشرک" بودند. به همین دلیل پیوند آنان با مکه و مشرکان آن سرزمین مقدس، بسیار نیرومند بوده است. در برابر، هیچگونه پیوند فکری با یهودیان✡ ساکن مدینه نداشتند و کمترین تأثیری از آنان نپذیرفته بودند. عدم تأثیر گذاری گسترده یهود در عرب، بیشتر به دلیل بی توجهی یهود به نشر دعوتشان بود. 🔰آنان خود را قوم برگزیده خداوند دانسته و به دین یهود چهره نژادی داده بودند. گرچه باید پذیرفت که در مجموع به دلیل فرهنگی🌀 بودن یهودیان، آنان تأثیری در اوس و خزرج داشته اند. دست کم آن، مسأله آشنایی اوس و خزرج با ظهور پیامبری جدید است که خود از دلایل پذیرش اسلام توسط ساکنان👥 یثرب دانسته شده است. ⚙اقتصاد مدینه بر پایه کشت و زرع و نخلستانهایی🌴 بوده که در نواحی مختلف مدینه وجود داشته است. در مدینه آب به وفور به دست می آمده، با این حال امکان کندن چاه و داشتن آب شیرین🍶 در همه نواحی مدینه امکان پذیر نبوده است. باید گفت مدینه در قیاس با مکه از توان اقتصادی💰 درونی برخوردار بوده و از این زاویه بر مکه امتیاز قابل توجهی داشته است. 👨‍👩‍👧‍👦در میان ساکنان یثرب، یهودیان توان اقتصادی بیشتری داشته و به دلیل داشتن چنین توانی دست به احتکار اجناس و ربا خواری می زده اند.❌ بعلاوه در صنعت و بویژه ساختن شمشیر، نیزه و تیر توسط یهودیان صورت می گرفته و این -با توجه به جنگهای مداوم- در آمد قابل ملاحظه ‌ای برای آنان🗡 داشته است. بی توجهی اعراب را به این قبیل مسائل باید در روحیه عربی آنها و توجه به همان اصول بادیه نشینی دانست. 🔹ادامه دارد ... ✍بـرگرفته از کتاب "تـاریخ سیاسی اسلام، ج1، ص369-375"، رسول جعفریان #تاریخ_سیاسی_اسلام ۲۰