نکته: اسباب و موانع رزق و روزى ج-۱۳ رزق و روزى اسباب و موانع مختلفى دارد. اين اسباب و موانع بر دو گونه است: بخشى جنبه مادى و ظاهرى دارد و بخشى جنبه معنوى. اسباب مادى رزق و روزى تلاش و کوشش و دقت در انتخاب کسب و کار و برخورد خوب با مردم و داشتن حساب و کتاب دقيق و امثال آن است. موانع مادى آن نيز تنبلى، بدرفتارى با مردم و اقدام هاى بدون مشورت و بى مطالعه و امثال آن است. اما اسباب معنوى آن امور زيادى از جمله دادن صدقه و بخشش در راه خداست. قرآن کريم مى فرمايد: «(يَمْحَقُ اللهُ الرِّبَا وَيُرْبِى الصَّدَقَاتِ); خداوند ربا را نابود مى کند، و صدقات را افزايش مى دهد»(1) اين آيه نيز اشاره به اين معنا دارد که صدقه باعث ازدياد روزى مى شود. همچنين در احاديث اسلامى آمده است که نماز شب، بيدار ماندن ميان طلوع فجر و طلوع آفتاب و پرداختن به ذکر و دعا تأثير زيادى در فزونى روزى دارد. از جمله موانع معنوى روزى گناهان مختلف است، از اين رو در بعضى از احاديث امير مؤمنان آمده است: «إذا أبْطَئَتِ الاْرْزاقُ عَلَيْکَ فَاسْتَغْفِرِ اللهَ يُوَسِّعْ عَلَيْکَ فيها; هنگامى که روزى براى تو سخت شد از گناهانت استغفار کن خداوند روزى تو را وسيع مى گرداند».(2) روايت معروفى نيز در ذيل آيات 10 به بعد سوره «نوح»: (فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کَانَ غَفَّاراً * يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْکُمْ مِّدْرَاراً * وَيُمْدِدْکُمْ بِأَمْوَال وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَّکُمْ جَنَّات وَيَجْعَلْ لَّکُمْ أَنْهَاراً ...) از امير مؤمنان على(عليه السلام)نقل شده که گروهى نزد آن حضرت آمدند و از خشکسالى و کمبود فراورده هاى کشاورزى و مانند آن شکايت داشتند. حضرت به همه آنها دستور داد که از گناهان خود توبه کنند و به اين آيات استناد فرمود.(3) در مورد صله رحم از امام باقر(عليه السلام) نقل شده است که مى فرمايد: «صُلَةُ الاْرْحامِ تُزَکِّى الاْعْمالَ وَتُنْمِى الاْمْوالَ; صله رحم اعمال انسان را پاکيزه و اموال را فزونى مى دهد».(4) در مقابل آن قطع رحم باعث تاريکى فضاى زندگى و کمبود روزى است. (1). بقره، آيه 276 . (2). بحارالانوار، ج 74، ص 271 . (3). تفسير منهج الصادقين، ج 10، ص 19 و 20 . (4). کافى، ج 2، ص 150، ح 4.