(۱۷) و نيز در مجلسى كه به بيعت با محمد انجاميد گفته بود: « مردم از همه بيشتر به اين جوان تمايل دارند و از همه سريعتر دعوتش را مى پذيرند. ». و باز از امورى كه ثابت مى كند كه عباسيان تا چه حد دعوت خود را پنهان مى داشتند اين كه ابراهيم امام با شادى مژده اخذ بيعت رابراى خويشتن در خراسان مى داد، در حالى كه خودش در مجلسى حضور يافته بود كه داشتند براى محمد بن عبداللَّه بن حسن تجديد بيعت مى كردند. بنابراين، چنين نتيجه مى گيريم كه عباسيان چهره خويش را پيوسته در نقاب علويان مى پوشاندند، آنان را فريب مى دادند و معتقد بودند كه اگر در فعاليتهاى زيرزمينى خويش پيروز شوند بيعتشان با علويان و تبليغاتشان به نفع ايشان زيانى به حال خودشان نخواهد داشت. و اگر هم شكست بخورند باز مواضع نفوذ و قدرتى در حكومت پسرعموهاى خويش اشغال خواهند كرد. اين بود خلاصه آنچه كه مى توان درباره دعوت عباسيان بازگو كرد. اكنون لازم است اندكى بيشتر به شرح مراحلى كه برشمرديم بپردازيم، بويژه آن قسمت را بيشتر توضيح دهيم كه اين دعوت مربوط به اهلبيت و علويان مى شد تا ببينيم اينان خود تا چه حد به اين همبستگى اعتماد مى داشتند. رابط انقلاب با اهل بيت ضرورى مى نمود. عباسيان ناگزير بودند كه ميان انقلاب خود و اهل بيت خطّ رابطى ترسيم كنند، به چند دليل: نخست: آن كه بدين وسيله توجه فرمانروايان را از خويشتن به جاى ديگر منصرف مى ساختند. دوم: آن كه مردم بيشتر به آنان اعتماد مى كردند و از پشتيانى شان برخوردار مى گرديدند. سوم: آن كه دعوت خود را بدين وسيله از ابتذال و برانگيختن شگفتى مردم مى رهانيدند. چه اينان در سرزمينهاى اسلامى، آنچنان از شهرت كافى برخوردار نبودند و مردم نيز براى هيچ يك از آنان، برخلاف علويان، حقّ دعوت و حكومت را نمى شناختند. از اين رو با وجود علويان، دعوت عباسيان اگر به سود خودشان آغاز مى شد امرى فريب آميز و باورنكردنى مى نمود. چهارم: آن كه مى خواستند اعتماد علويان را نيز به خود جلب كنند و اين از همه برايشان مهمتر بود. چه مى خواستند بدين وسيله رقيبى در ميدان تبليغ و دعوت نداشته باشند و نمايش اين كه دارند به نفع علويان تبليغ مى كنند خود آنان را از تحرّك بازدارند. لذا مى بينيم كه « ابوسلمه خلال » در مقام عذرخواهى از « ابوالعباس سفّاح » كه چرا به امام صادق عليه السلام نامه نوشته و تبليغ را به نام او و براى بيعت با وى انجام داده، چنين اظهار مى دارد: « مى خواستم تا بدين وسيله كار خودمان استوارى يابد ». امام رضا علیه السلام https://eitaa.com/zandahlm1357