📖تفسیر
🌹مفسران اهل سنت مانند زمخشری، فخر رازی،و بیضاوی گفتهاند که مراد آیه از «اَبْناءَنا» (پسرانمان) حسن و حسین(ع)، و مراد از «نِساءَنا» (زنانمان) فاطمه زهرا(س) و مراد از «اَنْفُسَنا» (جانهایمان) حضرت علی(ع) است؛ یعنی چهار تنی که همراه با خود رسول خدا، پنج تن آل عبا را تشکیل میدهند.
🌷مفسران شیعه در پاسخ به این اشکال که «اَبْناءَنا»، «نِساءَنا» و «اَنْفُسَنا» با صیغه جمع ذکر شده، در حالی که مصادیق مذکور یا مفرد هستند و یا مثنّی، گفتهاند:
🌺شأن نزول آیه قرینه بر صحت این تفسیر است؛ زیرا در این واقعه به اتفاق مفسران و راویان و تأییدهای تاریخی، رسول خدا(ص) به جز علی، فاطمه و حسنین(ع)، کسی را برای مباهله همراه خود نبرد.
🌸به گفته آیت الله ناصر مکارم شیرازی، در مرحله قرارداد، گاهی الفاظ بهصورت جمع ذکر میشود تا بر همه مصادیق تطبیق کند، ولی در مرحله اجرا ممکن است مصداق، منحصر به یک فرد باشد، و این انحصار در مصداق منافات با کلی بودن مسئله ندارد؛ مثلاً در قرارداد چنین مینویسند که مسئول اجراى قرارداد امضاءکنندگان آن و فرزندان آنها هستند، در حالی که ممکن است یکى از طرفین تنها یک یا دو فرزند داشته باشد و این موضوع منافاتى با تنظیم قانون یا قرارداد به صورت «جمع» ندارد.
💐اطلاق صیغه جمع بر مفرد یا تثنیه تازگی ندارد، و در قرآن موارد دیگری نیز مشاهده میشود که آیه بر اساس شأن نزول، راجع به یک نفر بوده اما از صیغه جمع استفاده شده است؛ مثل آیه ظهار در سوره مجادله.
📋منابع :
مخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، قم، نشر البلاغه، الطبعة الثانیة، ۱۴۱۵ ق.