#علوم_آلی
#ادبیات_عرب
#صرف
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 #الامثله و #شرح_الامثله
👤📝 میر سید شریف جرجانی
🔷 این کتاب به زبان #فارسی و در ضمن مجموعه #جامع_المقدمات است و از دیرباز در حوزه های علمیه شیعه جزو متون درسی بوده است.
📚 #صرف_میر
👤📝 میر سید شریف جرجانی
🔷 این کتاب به زبان #فارسی و زیر مجموعه #جامع_المقدمات است. تاکنون جزو متون درسی حوزه علمیه بوده؛ ولی در حال حاضر کتابهای دیگری مثل #صرف_ساده و #مبادی_العربیه جایگزین آن شده اند.
📚 #التصریف
👤📝 عبدالوهاب بن عباد الدین زنجانی شافعی
🔷 کتاب تصریف و #شرح آن در ضمن مجموعه جامع المقدمات است که از دیرباز جزو کتب درسی طلاب علوم دینی بوده است.
📚 #شرح_التصریف
👤📝 ملا سعد تفتازانی
🔷 در گذشته جزو متون درسی حوزه های علمیه بوده است.
📚 #شرح_النظام_علی_الشافیة
👤📝 حسن بن محمد بن حسین #ادیب_نیشابوری
🔷این کتاب شرحی عربی بر کتاب #الشافیه #ابن_حاجب و در گذشته جزو متون درسی حوزه های علمیه بوده است.
📚 #مبادی_العربیة
👤📝 رشید خوری شرتوتی
🔷 در بیست سال اخیر و در بعضی از مدارس علمیه جزو متون درسی است.
📚 #صرف_ساده
👤📝 سید محمد رضا طباطبایی
🔷 در دو بخش فعل و اسم تدوین شده که بخش اول #فارسی و بخش دوم آن #عربی است. در سال 1352 شمسی به چاپ رسید که تاکنون بش از 40 بار چاپ شده و از متونی است که در همه حوزه ها تدریس می شود.
📚#صرف_مقدماتی+#صرف_متوسطه
👤📝 حمید محمدی
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_آلی
#ادبیات_عرب
#نحو
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 #العوامل_فی_النحو
👤📝 ملا محسن محمد طاهر قزوینی
توضیحات: این کتاب در ضمن مجموعه جامع المقدمات است که در گذشته جزو کتب درسی حوزه ها به شمار می رفته است
📚 #شرح_العوامل_فی_النحو
👤📝 #عبد_القاهر_جرجانی
📚 #الهدایة_فی_النحو
👤📝 در مورد نویسنده الهدایه فی النحو، اختلاف وجود دارد؛ برخی او را ابوحیان اندلسی، بعضی، زبیر بصری، بعضی ابن درستویه و برخی، دختر ابن حاجب دانستهاند.
📚 #الانموذج
👤📝 محمود بن عمر #زمخشری
🔶 این کتاب نیز در گذشته جزو متون درسی حوزه ها بوده است
📚 #الصمدیه
👤📝 #شیخ_بهایی
🔶 یکی از کتابهای جامع المقدمات است که از زمان تالیف تاکنون در حوزه های علمی تدریس می شود.
📚#مبادی_العربیه
👤📝 رشید خوری شرتوتی
🔶 این کتاب در بیست سال اخیر جزو متون درسی بعضی از حوزه ها قرار گرفته و علاوه بر آن در رشته ی ادبیات عرب و دانشگاهها نیز تدریس می شود.
📚 #نحو_مقدماتی + #نحو_متوسطه
👤📝 حمید محمدی
📚 #البهجة_المرضیة_فی_شرح_الالفیه (#سیوطی)
👤📝 جلال الدین سیوطی
🔶 این کتاب مشهور به سیوطی است که از دیرباز تاکنون همواره جزو متون اصلی در زمینه ادبیات عرب در حوزه های علمیه بوده و همواره مورد عنایت طلاب مبتدی بوده است.
📚 #شرح_ابن_عقیل
👤📝 عبدالله بن عقیل
🔶 این کتاب یکی از شرحهای الفیه این مالک است که در بعضی از مراکز حوزوی به جای سیوطی خوانده می شود.
📚 #قطر_الندی_و_بل_السدی
👤📝 ابن هشام انصاری
🔶 این کتاب از جمله متون است که از دیرباز در بعضی از حوزه های علمیه شیعه تدریس می شود و هم اکنون نیز در بعضی از حوزه های عرب زبان آموزش داده می شود.
📚 #مغنی_اللبیب
👤📝 #ابن_هشام_انصاری
🔶 این کتاب در هشت باب تنظیم شده است که در حوزه های ایران فقط باب اول و چهارم آن خوانده می شد در حال حاضر کتابهای دیگری که معمولاً تلخیص مغنی البیب هستند(مغنی الادیب) به جای آن خوانده می شوند.
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_آلی
#ادبیات_عرب
#علوم_بلاغی
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 #مختصر_المعانی
👤📝 مسعود بن عمر تفتازانی
💠 این کتاب شرح مختصری بر تلخیص المفتاح خطیب قزوینی است که در سه فن معانی، بیان و بدیع تدوین شده است و از گذشته تاکنون در حوزه های علمیه شیعه جزو متون اصلی محسوب می شود.
📚 #المطول
👤📝 مسعود بن عمر تفتازانی
💠 در این کتاب مباحث مطالب علوم بلاغت همراه با تجزیه و تحلیل و مثالهای بیشتری آورده شده است. در گذشته از متون درسی حوزه بوده ولی اکنون به عنوان کتابی مرجع شناخته می شود و تنها کسانی که در زمینه علوم بلاغی به نحو تخصصی تحقیق می کنند از آن استفاده می کنند.
📚 #جواهر_البلاغه
👤📝 سید احمد الهاشمی
💠 این کتاب که به شکل مدون و منظم همراه با تمارین و اشعار عرب به عنوان شاهد مثال، تهیه شده است در سالهای اخیر جایگزین مختصر المعانی شده و به عنوان متن اصلی در علم بلاغت، تدریس می شود.
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_آلی
#منطق
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
#معرفی_نویسنده
📚#الکبری_فی_المنطق
👤📝 میر سید شریف جرجانی
💠 این کتاب در عین اختصار تقریبا تمام عناوین علم منطق را مورد بحث قرار داده است و از دیرباز در حوزه های علمیه تشیع به عنوان اولین کتاب در علم منطق تدریس می شده است.
📚#حاشیه_ملا_عبدالله_یزدی
👤📝 ملا عبد الله بن شهاب الدین یزدی
💠 این کتاب شرح تهذیب المنطق تفتازانی است و مدت زمان طولانی از جمله متون با ارزش و مورد عنایت حوزه های شیعی و اکثر حوزه های شافعی بوده است امروزه با رواج کتاب المنطق یا تلخیص آن، را از رونق این کتاب کاسته شده است.
📚 #الرسالة_الشمسیة و #شرح_شمسیه
👤📝 #متن : علی بن عمر بن علی شافعی.
#شرح : قطب الدین رازی
🔶 کتاب الرسالة الشمسیة، تالیف ابوعمر بن علی شافعی، ملقب به نجم الدین و معروف به #کاتبی_قزوینی (متوفی ۶۷۵ ق)، از اساتید #علامه حلی و قطب الدین شیرازی و از شاگردان #خواجه_نصیر_طوسی است. ((الرسالة الشمسیة)) ، به لحاظ شیوه تالیف، از آن گونه کتابهای منطقی بشمار میآید که ساختاری دو بخشی شامل معرف و حجت یا تصور و تصدیق دارند. این روش تدوین را نخست #ابن_سینا در بخش منطق کتاب «الاشارات و التنبیهات» به کار گرفته است. پس از آن، «الشمسیة» نجم الدین کاتبی نیز با همین سیاق تالیف شده است.
بر این اثر، علامه حلی شرحی عالی نوشته است که «القواعد الجلیة فی شرح الرسالة الشمسیة» نام دارد، اماشرح شمسیه موردبحث درحوزه، تالیف قطب الدین رازی است، مولف کتاب معروف «المحاکمات بین شرحی الاشارات» است که در میان شرح دو فیلسوف بزرگ شیعه و سنی، (خواجه نصیرالدین طوسی و فخرالدین رازی) بر کتاب «الإشارات و التنبیهات ابوعلی سینا»، داوری کرده و خیلی استادانه از عهده آن برآمده است.
همچنین «مطالع الانوار» قاضی سراجالدین ارموی در منطق را شرح کرده و معروف میباشد و احیانا در حوزههای علمیه تدریس میشود. شهرت او بر اثر این سه کتاب است.
🔷 شرح شمسیه در روزگاران پیشین جزو کتب درسی حوزه های شیعه و سنی بوده است ولی از حوزه درسی خارج شده و امروز مهجور است.
📚 #اَلجَوهَر_النَّضید في شرح منطق التّجرید
👤📝#علامه_حلّی،
🔶 این کتاب به زبان عربی و در شرحِ بخش منطق کتاب تجرید الاعتقاد خواجه نصیرالدین طوسی نوشته شده است. منطق تجرید یک دوره کامل و بسیار مختصر درباره علم منطق است و علامه حلّی به سبب همین اختصار و نیز به دلیل وجود مطالب بسیار ارزنده در این کتاب، به شرح آن پرداخته است
( حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی (۶۴۸-۷۲۶ق) معروف به #علامه_حلّی فقیه و متکلم شیعه در قرن هشتم هجری بود. او بیش از ۱۲۰ کتاب در رشتههای مختلف علمی مثل #فقه، #کلام، #تفسیر، #منطق، #اصول، و #رجال نگاشته است که برخی از آنها در حوزههای علمیه شیعه جزو منابع تدریس و تحقیق به شمار میآیند. او در گسترش فقه شیعه نقشی مهم داشت و نیز مبانی کلامی و اعتقادی شیعه را با تکیه با مبانی عقلی #تبیین کرد. کتابهای #باب_حادی_عشر و #کشف_المراد او که شرح #تجرید_الاعتقاد خواجه طوسی است جزء منابع اصلی مطالعه اعتقادات شیعیان به شمار میرود. #نهج_الحق و #کشف_الصدق، #خلاصة_الاقوال، #الجوهر_النضید، #تذکرة _الفقهاء، #قواعد_الاحکام و #مختلف_الشیعه معروفترین آثار اویند.)
📚 #المنطق
👤📝 #محمدرضا_المظفر
💠 از ابتدای تالیف تاکنون در حوزه های علمیه شیعه تدریس و کم کم جایگزین حاشیه ملا عبدالله شد. اخیرا دربرخی مراکزبه جای المنطق، کتاب تلخیص المنطق که خلاصه آن است تدریس می شود یامنطق1و2محمودمنتظری مقدم
📚#اللئالی_المنتظمه (#شرح_منظومه_سبزواری)
👤📝#ملا_هادی_سبزواری
💠 این کتاب شرح منظومه حکیم ملا هادی سبزواری است که از زمان خود مؤلف جزو متون درسی طلاب علوم دینی بوده. و تا سالهای اخیر تدریس می شد اما امروزه این کتاب از حوزه درس و تدریس خارج شده است.
📚 #منطق_اشارات_شفا
👤📝 #ابو_علی_سینا
💠 این کتاب در روزگاران پیشین جزو متون درسی حوزه ها بود ولی امروزه به عنوان کتاب درسی درنظام درسی عمومی شناخته نمی شوند.
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_آلی
#اصول
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚#معالم_الدین و ملاذ المجتهدین
👤📝 شیخ حسن فرزند شهید ثانی
🔶 این کتاب سالیان متمادی در تمامی حوزه های علمیه ایران و عراق به عنوان اولین متن درسی و در علم اصول بوده است
📚#قوانین _الحکمة_فی_الاصول
👤📝 میرزا ابوالقاسم گیلانی (#محقق_قمی)
🔶 این کتاب قبل از اصول الفقه مرحوم مظفر از کتب درسی حوزه ها بوده است
📚#أصول_الاستنباط_فی_اصول_الفقه
👤📝#سید_على _نقى_حیدرى
🔶اين كتاب يك دوره علم #اصول_فقه است كه به روشى جديد و توسط يكى از شخصيت هاى علمى برجسته حوزه علميه نجف و يكى از شاگردان #علامه_نائينى و #سيد_ابوالحسن_اصفهانى نگاشته شده است. كتاب «أصول الاستنباط فی اصول الفقه» تاچندسال قبل به عنوان اولين كتاب اصولى طلاب آن را فرامىگرفتند، به جاى #معالم_الأصول
📚#الموجز_فی_اصول_الفقه
👤📝#شیخ_جعفر_سبحانی
دربرخی مراکزبه عنوان کتاب اول اصولی خوانده میشود
📚#اصول_الفقه
👤📝#محمدرضا_المظفر
🔶 دومین کتاب درسی در علم اصول است که از سالهای قبل تاکنون تدریس شده است. امروزه جلد اول اصول فقه در پایه چهارم و جلد دوم آن در پایه پنجم تدریس می شود.
📚 #دروسٌ_فی_عِلمِ_الأُصول (#حَلَقاتُ_الأُصول)
👤📝#شهید_سید_محمدباقر_صدر
🔶 یکی از کتابهای مفید در زمینه علم اصول است که به تازگی در مجموعه متون درسی حوزه قرار گرفته وبرخی از طلاب آن را به عنوان متن درسی به جای اصول الفقه مرحوم مظفر برمی گزینند.
📚#فرائد_الاصول (رسائل)
👤📝 #شیخ_مرتضی_انصاری
🔶 این کتاب سالیان متمادی است که در حوزه در مرحله سطح دوم تدریس شده و اکنون نیز در پایه های هفتم و هشتم حوزه به عنوان متن اصلی درس اصول شمرده می شود.
📚#کفایة_الاصول
👤📝#آخوند_محمد_کاظم_خراسانی
🔶 کفایة الاصول آخرین متن درسی علم اصول قبل از مرحله خارج است. این کتاب نیز از زمان تالیف تاکنون مورد تعلیم و تعلم قرار گرفته و هم اکنون جلد اول آن در پایه نهم و جلد دوم آن در پایه دهم حوزه تدریس می شود.
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_اصالی
#فلسفه
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 #بدایة_الحکمة
👤📝 علامه سید محمد حسین طباطبایی
🔷 این کتاب مختصر بنا به درخواست عده ای از فضلای حوزه به عنوان نخسیتن کتاب درسی فلسفه نوشته شده و معمولا در پایه هفتم حوزه تدریس می شود.
📚 #نهایة_الحکمة
👤📝 علامه سید محمد حسین طباطبایی
🔶 این کتاب مفصل تر از بدایة الحکمة و به عنوان دومین کتاب درسی فلسفه است که در پایه های نهم و دهم حوزه تدریس می شود.
📚 #آموزش_فلسفه
👤📝 محمد تقی مصباح یزدی
🔵 این کتاب در سالهای اخیر در بعضی از مراکز حوزوی به عنوان اولین متن در زمینه فلسفه محسوب می شود
📚 #شرح_منظومه سبزواری
👤📝 ملا هادی سبزواری
🟩 این کتاب در گذشته نه چندان دور به عنوان اولین کتاب درسی فلسفه بود اکنون جزو دروس رسمی حوزه نیست و تنها کسانی که با علاقه و اختیار در زمینه فلسفه علم می آموزند این کتاب را می خوانند.
📚 #الاشارات_و_التنبیهات
👤📝 ابو علی سینا
🟨 اشارات و تنبیهات تقریبا آخرین اثر ابن سینا است و از استحکام علمی و برهانی ویژه ای برخوردار است این کتاب از دیرباز مورد توجه دانشمندان بوده است، واکنون دررشته تخصصی فلسفه یادروس غیررسمی حوزه خوانده میشود
📚 #شرح_الاشارات_و_التنبيهات
👤📝 خواجه نصيرالدين طوسى
🔹نویسنده در مقدمه كتاب، غرض خود را از تأليف چنين شرحى، پاسخ به درخواست بعضى از دوستانش مىداند كه با ديدن شرح فخر رازى بر اشارات، متوجه گرديدهاند كه در واقع "جرح" است نه شرح، فلذا از خواجه خواستهاند تا با شرح و توضيح مقاصد شيخ الرئيس، از ارزش و منزلت كتاب اشارات دفاع نمايد.
اين شرح، هم به لحاظ علمى و هم به لحاظ شهرت و وثاقت در جايگاه ويژهاى قرار دارد؛ از اين رو قطبالدين رازى، اين شرح را شرح كرده است و در ضمن آن، به اشكالات فخر رازى، پاسخ داده است و در واقع شرح وى، قضاوتى است بين شرح خواجه و شرح فخر رازى.
📚#الهیات_شفا
👤📝 ابو علی سینا
🟧 بخش الهیات شفا از دیرباز در حوزه های علمیه شیعه جزو متون درسی بوده و اکنون دررشته تخصصی فلسفه یابرنامه غیررسمی حوزه توسط علاقمندان به آن خوانده می شود.
📚 #حِکْمَُة_الْاِشْراق
👤📝 شیخ شهاب الدین سهروردی
درمباحث تخصصی فلسفه، بعدازخواندن یک دوره فلسفه مشاء، بامحوریت این کتاب یک دوره فلسفه اشراق خوانده وآماده ورودبه مطالعات تخصصی حکمت متعالیه صدرایی می شوند
📚 #الحکمة_المتعالیة_فی_الاسفار_العقلیة_الاربعة (#اسفار)
👤📝 صدر الدین شیرازی ( #ملا_صدرا )
🔷 این کتاب آخرین کتابی است که در حوزه های علمیه شیعه در زمینه فلسفه می خوانند گرچه جزو برنامه درسی حوزه نیست اما هیچ گاه جایگاه رفیع خود را برای متخصصین و اهل این فن از دست نداده و همواره در مجامع علمی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_اصالی
#عرفان
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 تمهید القواعد
👤📝 صاین الدین علی بن محمد
🔶 این کتاب شرح قواعد التوحید اثر صدر الدین ابو حامد محمد ترکه است و در گذشته از جمله کتب درسی در حوزه علمی عرفانی تهران و اصفهان بود و اکنون نیز برای اهل فن به صورت خصوصی و خارج از برنامه رسمی حوزه تدریس می شود.
📚 فصوص الحکم
👤📝 محیی الدین عربی
🔶 این کتاب نیز در نزد اهل فن از جایگاه ویژه ای برخوردار است و برای آنها تدریس می شود.
📚 مصباح الانس
👤📝 محمد بن حمزة بن محمد رومی
🔶 سالیان متمادی است که این کتاب از جلمه متون درسی عرفان در حوزه های تشیع بوده و به صورت غیر رسمی تدریس می شده است
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_اصالی
#فقه
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 #تبصرة_المتعلمین فی احکام الدین
👤📝 #علامه_حلّی
🔶 این کتاب در گذشته نه چندان دور کتاب درسی طلاب مبتدی در بعضی از حوزه های علمیه بود که غالبا به عنوان اولین کتاب فقهی در کنار معالم الدین خوانده می شد.
📚 #مختصر_النافع
👤📝 نجم الدین، جعفر بن الحسن حلی
(#محقق_اول)
🔶 این کتاب خلاصه شرایع الاسلام است که مثل تبصرة المتعلمین در بعضی از حوزه ها به عنوان اولین کتاب فقیه تدریس می شده است.
📚#الروضة_البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة
👤📝 شهید زین الدین جبل عاملی (#شهید_ثانی)
🔶 این کتاب #شرح_لمعه شهید اول است که در گذشته به عنوان دومین کتاب فقهی حوزه ها محسوب می شد. اما امروزه اولین کتابی است که در زمینه فقه استدلالی در پایه های چهارم و پنجم و ششم تدریس می شود.
📚 #شرایع_الاسلام
👤📝 نجم الدین شیخ جعفر بن حسن حلی (#محقق_حلی)
🔶 شرایع الاسلام از قدیم جزو متون درسی فقه مخصوصا در نجف و کشورهای عربی بوده و در ایران نیز در مواردی تدریس می شده است. اما در حوزه علمیه قم شرح لمعه رواج بیشتری داشته است.
📚#دروس_تمهیدیه_فی_الفقه_الاستدلالی (4ج)
👤📝#باقر_ایروانی
اخیرادربرخی حوزه ها، بجای شرح لمعه، این کتاب خوانده میشود
📚#المکاسب
👤📝#شیخ_مرتضی_انصاری
🔶 المکاسب آخرین متن درسی فقهی در حوزه هاست. این کتاب سالیان متمادی در حوزه ها متداول بوده و در حال حاضر نیز در پایه های هفتم، هشتم، نهم و دهم تدریس می شود
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#علوم_اصالی
#کلام
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
📚 #شرح_باب_حادی_عشر
👤📝 #مقداد_بن_عبدالله_سیوری
🔷 این کتاب سالیان متمادی جزو متون درسی حوزه های علمیه تشیع بوده و معمولا در دومین یا سومین سال تحصیل در حوزه تدریس می شده است، ولی اکنون از برنامه درسی علوم حوزوی خارج شده است
📚 #کشف_المراد فی شرح تجرید الاعتقاد
👤📝 #علامه_حلی
🔶 شرح تجرید از کتابهای ارزشمند کلامی است که در گذشته نه چندان دور برای طلاب تدریس می شده ولی امروزه کتابهای دیگری جایگزین آن شده اند.
📚#بدایة_المعارف
👤📝#سید_محسن_خرازی
🔷 این کتاب که #شرح_عقائد_الامامیه تالیف محمدرضا مظفراست در سالهای اخیر از جمله متون اصلی دوره سطح یک در حوزه بوده است
📚#آموزش_عقاید
👤📝 #شیخ_محمدتقی_مصباح_یزدی
📚#اصول_اعتقادات
👤📝#شیخ_علی_اصغرقائمی
📚#درسنامه_عقاید
👤📝#علی_شیروانی
📚#آموزش_کلام_اسلامی (دو جلدی)
👤📝 محمد سعیدی مهر
📚 #عقاید_استدلالی (دو جلدی)
👤📝#علی_ربانی_گلپایگانی
📚 #محاضرات_فی_الالهیات
👤📝#علی_ربانی_گلپایگانی
🔶 این کتاب، تلخیص #الالهیات 4جلدی آیتالله جعفر سبحانی است
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official
#معرفی_کتب_درسی حوزه علمیه از گذشته تاکنون
#درس_خارج_فقه
🔰 اساتید درس خارج کتاب خاصی را تدریس نمی کنند اما به جهت منظم شدن سیر بحث یکی از متون کتابهای اصولی یا فقهی را مبنا قرار می دهند و براساس ابواب و فصول آن تدریس می کنند.
کتابهایی که امروزه معمولا مبنا وملاک درس خارج فقه یا اصول قرار می گیرند عبارتند از:
📚#عروة_الوثقی
👤📝 سید محمد کاظم یزدی
📚#شرایع_الاسلام
👤📝 محقق حلی
📚#تحریر_الوسیله
👤📝 امام خمینی
📚#شرح_لمعه
👤📝 شهید ثانی
📚#المکاسب
👤📝 شیخ انصاری
📚#کفایة_الاصول (برای درس خارج اصول)
👤📝 آخوند خراسانی
🔶➖➖➖➖➖➖➖🔶
🆔 @sabeghi_official