کدام خبرنگار؟
هفدهم مرداد را روز خبرنگار نام نهاده اند. روزی که عموما به تجلیل و تقدیر از خبرنگاران اختصاص یافته و ایشان را در تکریم می کنند.
تکریم و تعظیم خبرنگار، البته سنتی است پسندیده که هر خبرگزاری بسان هر سازمانی، اعضای خود را گرامی می دارد.
رویکرد من در این یادداشت برخلاف سنت معمول بزرگداشت خبرنگاران، نه تکریم آنان که پاسداشت حقیقت است چرا که بنیادی ترین کارویژه خبرنگار، کشف و بیان حقیقت است.
بر این اساس پرسش بنیادین این نوشته این است که کدام خبرنگار؟
در شرایطی که در چندین ماه گذشنه، دهها خبرنگار از کشورهای مختلف جهان در غزه کشته شده اند ما تقریبا هیچ خبرنگاری نداریم که از فاصله چند کیلومتری غزه هم گزارش اثرگذاری داده باشند و غباری بر لباس شریفشان نشسته باشد.
یا زمانی که رییس جمهور کشور در داخل خاک خودمان با سقوط سخت مواجه شده حتی یک خبرنگار با خبرگزاری که تلاشی برای انتشار خبری موثق از محل حادثه نشان داده باشد ندیدیم.
یا در شرایطی که در فاصله چند کیلومتری بزرگترین خبرگزاری رسانه ای کشور، یکی از بزرگترین رهبران تاریخ مقاومت ترور شده و به شهادت رسیده حتی یک گزارش خبری از خیابان منتهی به محل شهادت هم منتشر نشد و در حالی که در اخبار روزانه بسیاری از خبرگزاری ها بارها تلاش یک خبرنگار برای عبور از موانع پلیس برای تهیه یک گزارش خبری را دیده ایم،حتی شاهد یک تلاش ساده منجر به تذکر پلیس برای رسیدن به محل حادثه نبوده ایم.
برای خبرنگاران، وظایف چندی ذکر کرده اند از جمله :
بررسی دقیق و همه جانبه یک رویداد
بررسی و بیان همه سناریوهای ممکن
گزارش منصفانه و دور از جبههگیری
رد هدیه از طرف سوژه یا موضوع خبر
پرهیز از خبرنگاری با تعارض منافع شخصی
این در حالی است که در واقعیت، بخش زیادی از این انتظارات، تنها در متون آموزشی خبرنگاران قابل مشاهده است و نمودهای عینی آنها کمتر در دسترس است.
از آن تاسف بار تر، به دلیل پیوند میان موضوع خبر و منافع خبرگزاری یا خبرنگار، دولتو نهادهای اجرایی کشور که لازم است محور حقیقت یابی خبرنگاران باشند به سوژه هایی خنثی بدل می شوند و گاه با پیوند به باورهای عقیدتی حاکم، دور شدن از وظایف خبرنگاری، به نام تعهد خبری نیز تبلیغ و خبرنگاری که کمتر به پاسداشت حقیقت پرداخته متعهدتر تلقی می شود و آنکه تلاشی هرچند اندک برای حقیقت داشته، با برخورد تلخ و گزنده روبرو می شود.
امروز، چالش خبرنگاری کشور، بحران معنا در این حوزه است. بحرانی که مفاهیم را دگرگون ساخته رسالت خبرنگاری را به چالش کشیده است.
امروز خبرنگاران، عمدتا کارمندان روابط عمومی سازمان ها و یا در سطح کلان، روابطعمومی نظامند و به جای پرسش از حقیقت، بلندگوی روایت های سازمان ها و شخصیت ها از خود هستند.
شرایطی که آنان را گاه به ارگان رسانه ای یک جریان سیاسی و گاه به رابط خبری نهادهای خاص تبدیل می کند و پاداش این ناخبرنگاری را نیز با تکریم و تعظیم های گاه به گاه دریافت می کنند.
تردیدی نیست که خبرنگار در هر کجا، باید متعهد به اخلاق حرفه ای و از آن جمله، امنیت ملی و جان و مال و آبروی مردم و قانونمداری باشد اما وادادگی در برابر روند نارسانه ای کنونی قطعا به مصلحت امر شریف خبرنگاری از یکسو و منافع کلان ملی و نظام نخواهد بود.
امیدوارم روز خبرنگار امسال فرصتی برای بازاندیشی در چرایی این کژکارکردی رسانه ای باشیم.
دوستان عزیز خبرنگار
روزنامه نگاران شریف و مظلوم
روزتان مبارک و یاد و خاطره شهدای خبرنگار گرامی باد.
#حکمرانی_شایسته
#سرمایه_اجتماعی
#خبرنگار
#رسانه
#اطلاع_رسانی
#نارسانه
به کانال گاه نوشت های خط سبز بپیوندید.
https://eitaa.com/sabzkhat