🚦جامعهشناسی جنگ و هویّت ملّی ایرانیان: از دفاع مقدس تا تجاوز اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی_بخش دوم
✒️به قلم: دکتر رضا پارسامقدم
تهاجم اخیر (آوریل ۲۰۲۵) و بازتولید هویت ملی
حمله مستقیم رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا به تأسیسات هستهای نطنز، در چارچوب جامعهشناسی جنگ، چند کارکرد هویتساز محوری دارد:
۱. احیای خاطره جمعی جنگ تحمیلی:
- این حمله، حس محاصره و تهدید خارجی دوران دفاع مقدس را زنده کرد. گفتمان رسمی بلافاصله آن را با "استکبار جهانی" و "صهیونیسم" پیوند زد.
- رسانهها تصاویر بمبارانهای دهه ۶۰ را مرور کردند و خط پیوستگی تاریخی با جنگ هشتساله ایجاد شد.
۲. تأیید گفتمان "استکبارستیزی":
- حمله، شاهدی عینی بر روایت رسمی از "دشمنی ذاتی غرب و صهیونیسم با ایران" ارائه داد. این، مولفه بنیادین هویت انقلابی را تقویت میکند.
- شعارهایی مانند "مرگ بر آمریکا" و "مرگ بر اسرائیل" از سطح نمادین به عینیت تجربی تبدیل شد.
۳. تقویت گفتمان "اقتدار هستهای" بهعنوان جزء هویتی:
- حمله به تأسیسات هستهای، برنامه اتمی را از یک پروژه فنی به نماد استقلال ملی و عزت ارتقا داد. مقاومت در حفظ آن، با هویت مقاومتگرای ایرانی گره خورد.
- پاسخ موشکی ایران به رژیم صهیونیستی (هرچند محدود) بهعنوان اعاده حیثیت ملی بازتاب یافت.
۴. ایجاد همبستگی موقت و مهار شکافها:
- مانند جنگ تحمیلی، این حمله واکنشهای میهنی فراجناحی را برانگیخت. حتی منتقدان داخلی، نقض حاکمیت ملی را محکوم کردند.
- اما این انسجام ممکن است شکننده و بالقوه کوتاهمدت است و ممکن است با بازگشت مسائل داخلی کمرنگ شود.
تمایزهای بنیادین با جنگ تحمیلی و چالشهای پیشرو
- ماهیت نامتقارن تهدید: برخلاف جنگ تمامعیار دهه ۶۰، تهدید امروز هوشمند و متمرکز بر زیرساختها است. این، امکان خلق "خاطره جمعی مشترک" را محدود میکند.
- فقدان بسیج تودهای: حمله اخیر نیاز به مشارکت مردمی گسترده نداشت. هویتسازی بدون تجربه زیسته جمعی، عمق و ماندگاری کمتری دارد.
- فضای مجازی و چندصدایی: امروز روایت رسمی با رقیبان سرسخت در فضای مجازی مواجه است. جوانان به روایتهای جهانی دسترسی دارند که چالش هویتسازی یکپارچه ایجاد میکند.
نتیجهگیری: جنگ به مثابه فرآیند مستمر هویتسازی
جنگ ایران و عراق، هویت ملی ایرانیان را حول محورهای مقاومت، ایثار، استقلال طلبی و تلفیق ملی-مذهبی بازتعریف کرد. تهاجم اخیر صهیونیستی-آمریکایی نشان داد که این هویت، پویا و واکنشپذیر به تهدیدات خارجی است. با این حال، جامعه امروز ایران با چالشهای هویتی بیسابقهای روبروست:
- چگونه میتوان خاطره جنگ را بدون تجربه مستقیم، به نسل دیجیتال انتقال داد؟
- چگونه میتوان از هویت مقاومتمحور در دنیای بههمپیوسته امروز نگهداری کرد؟
- چگونه میتوان از سوءاستفاده سیاسی از گفتمان "تهدید خارجی" جلوگیری کرد؟
پاسخ به این پرسشها، آینده هویت ملی ایران را شکل خواهد داد. آنچه مسلم است، تجربه جنگ و مقاومت در برابر تجاوز، چه در دهه ۶۰ و چه در تهاجمات نوین، بهعنوان لایهای ژرف در هویت ایرانی تداوم خواهد یافت، اما صورتبندی نهایی آن در گرو تعامل پیچیده حاکمیت، جامعه مدنی و نیروهای جهانی است. جامعهشناسی جنگ به ما میآموزد که هویت ملی نه یک ماهیت ثابت، بلکه فرآیندی سیال است که در کوره بحرانها ساخته و بازساخته میشود.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦آیا جبهه اسلام ضعیفتر است؟
بر اساس تدبر در آیات ۱۲ تا ۱۵ سوره محمد (صلیاللهعلیهوآله)
✍ به قلم: محمد حسین شاه آبادی
برای شما هم سوال شده که چرا خدا کار کافرین را یکسره نمیکند؟ اصلا چرا خدا اجازه میدهد کافرین این قدر نعمت داشته باشند و در تکنولوژی و بهرهمندی از دنیا این قدر پیش بروند؟ آیات ۱۲ تا ۱۵ سوره محمد، پرده از واقعیتهای عمیق دنیا و آخرت برمیدارد و نگاه ما را از صرف دنیا، به آخرت برمیگرداند تا دنیا را در کنار آخرت ببینیم.
در آن صورت میبینیم که مؤمنان، با اعمال صالح خود، به بهشتی زیبا و پرنعمت وارد میشوند، در حالی که کافران به جایگاه دردناک جهنم محکوم میشوند. اما آن بهرهمندیشان از دنیا چه بود؟ راستش را بخواهید، کافران در این دنیا مانند چهارپایانی هستند که تنها به دنبال شهوت و شکمپرستیاند و در آخرت، عذاب سختی در انتظارشان است. در حقیقت، عذاب اصلی آنها در قیامت است.
اما چرا اینگونه است؟ چون مومنین در راه روشن خدایی قرار گرفتهاند ولی کافران از هوای نفس خود تبعیت میکنند. از این روست که پاداش این مومنین جهادگر نهرهای زلال آب، شیر، شراب و عسل است. این توصیف جذاب از بهشت، میتواند رزمندگان را برای ادامه جهاد و مبارزه، با انگیزهتر کند.
در مقابل، کافران از عذاب جهنم رنج میبرند که در آن آب داغ و چرکین، عذابشان میدهد اعضای بدنشان را تکه تکه میکند. بنابراین، لذتهای زودگذر دنیا نباید مؤمنان را ناامید کند، چرا که عاقبت کافران، بسیار تلخ است.
اگر به این وعدههای الهی باور کنیم، جور دیگر به جنگ و جهاد مینگریم و قدرت بیشتر مومنین را به زیبایی میبینیم.
#مومنین #کافرین #عذاب #نعمت #شهوات #راه_روشن_خدا #ساحت_سیاسی #ساحت_تمدنی
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦مقاومت به مثابه ایده اصیل همبستگی ملی_تمدنی ایرانیان "بخش اول"
🖋به قلم: دکتر حمید دهقانیان
حقیقت یک جامعه در بحران ها شناخته میشود. جنگ یکی از مهمترین و تعیین کنندهترین وضعیت ملی یک کشور از این لحاظ است. آنچه ما در این 12 روز مشاهده کردیم، ظهور این ذات واقعی جامعه ایرانی است که به مثابه ققنوسی از آتش ناملایمات و سختیها و ظلمها و تحریمها و محدودیتها و .. سربرآورد و جهانی را حیران خود نمود. بر خلاف همه پیشبینیهای داخلی وضع اجتماعی نه به مثابه نقطه ضعف و پاشنه آشیل، بلکه کانون قدرت و انسجام شد. در پرسش از بنمایه و دلالت اصلی این نمایش و حضور پرشکوه ایرانیان باید از مقاومت به مثابه ایده اصیل و تاریخی ملی ایرانیان یاد کرد. متون تاریخی، ادبی و روایتهای اسطورهای، قصههای کهن و نوین، حتی نمادها و نشانههای ملی، مشحون از تبلور این ایده است. کیست که ایران را در ادبیات کهنش با سلحشوری فریدون و رستم، آرش و کاوه و امتداد تاریخی آن در معاصرت ما با رئیسعلی و کوچک جنگلی و چمران و باکری و سلیمانی نشناسد. ایده مقاومت چنان درهمتندیگی با تاریخ و فرهنگ ایرانزمین دارد که نه صرفا در نمود سیاسی و نظامی، بلکه یک مؤلفه اصیل هویتی است که انسجامبخش آحاد مردم در برابر تهدید و تجاوز دشمن و اجنبی است. مقاومتی که به دنبال نفی سلطه در هر شکل ممکن است. ایدهای که مجمع عناصر مهمی چون حماسه، عرفان و عقلانیتی ایرانی - اسلامی است.
از تشکیل ارتش خودجوش و تحریم تنباکو تا جنگ با روس و انگلیس و عراق، از حق مسلم نفت تا هستهای همه نشان قدرت بسیج این ایده دارد. اگر مقاومت ملی در جوامع مدرن حاصل یک نظم دولت_ملت است اما برای ایرانیان مقاومت یک ایده وارداتی نیست، بومی و نشئتگرفته از این سرزمین است. صد البته در نفی استعمار و استثمار غرب نامتمدن این مقاومت است که تاریخ اکنون (هویت معاصر ما) را معنا و شکل داده است. ایدهای انسجام بخش که فراتر از دوگانههای مدرن دین_ملت، ملت_امت و..، تجسم یک هویت ایرانی_اسلامی به معنای دقیق کلمه است. مقاومت جوششی درونی و افق و شعاعی تمدنی و جهانی دارد، نفی کننده ظلم و ستم وسلطه در همه ابعاد است؛ ملی، منطقهای و جهانی. مقاومت در واقع ایده بنیادین و اصیل همبستگی ماست. مردم ایران چنان مقاومت را زیسته و تجربه و زندگی کردهاند که آن را تبدیل به یک زندگی روزمره نه به معنای روزمرگی بلکه، معنای عمیق یک زیستجهانی کرده است که چه در جنگها، تحریمها و همجههای روانی و چه در بزنگاهها که قصد شکستن حصار ملی و فرهنگی و تمدنی را داشتهاند، نحو زیستن را معنا و جهت داده است. چشم انسان ایرانی را بر مسائل و مشکلات روزمره میبندد و عزم ایرانی را برای عبور از این کمبودها،اختلافات و جهاد و جنگیدن برای هدفی والاتر از آنها که اکنون ضرورت پیدا کرده است جزم میکند. زیستجهانی که امروز زبانی جهانی یافته است. زبانی که یکی از شعائرش رهایی فلسطین و یکی از مظاهرش روز قدس است.
#جنگ #اسراییل #ایران #مقاومت #همبستگی
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦مقاومت به مثابه ایده اصیل همبستگی ملی_تمدنی ایرانیان "بخش دوم"
🖋به قلم: دکتر حمید دهقانیان
درشبیخون اخیر نیز جامعه ایرانی نه تنها به عنوان یک کشور واحد، بلکه به عنوان یک تمدن مقاوم در برابر تهاجم نظامی و روانی دشمنان اسلام و ایران ایستادگی نمود. همبستگی شکلگرفته نه فقط حول محور دفاع از تمامیت ارضی، بلکه دفع یک تهدید تمدنی درک شد، درکی که فروپاشی نظام سیاسی را نقطه پایان فروپاشی اجتماعی و سرزمینی تلقی نمود. لذا نمایش یک وحدت و انسجام غیر قابل تصور نه مبتنی بر خطکشیهای سیاسی صرف بلکه استوار بر پایه ارزشهای ملی، دینی و تاریخی را شاهد بودیم.
حضور و نقشآفرینی نخبگان، هنرمندان، ورزشکاران، دانشجویان، زنان، جوانان، نویسندگان، شاعران، مستندسازان، بازار و حتی افراد عادی در خانههای خود_همه و همه یک بسیج عام اجتماعی را خلق کرد. این در واقع مردم به معنای دقیق آن بود که در قالبهای مختلف به این همبستگی پیوست. چنان پیوستنی که محاسبات دشمن صهیونیست و شرکای نامتمدن غربی را علی رغم تبلیغات و عملیات رسانهای و جنگ روانی که سعی در جدایی جامعه از نظام سیاسی و تلاش در اختلال امر دفاع سرزمینی داشت، به هم ریخت و توطئه بزرگ را خنثی نمود. عقلانیت نهفته در ایده مقاومت فراتر از محاسبات ابزاری و مادی، حتی بالاتر از پیروزی و شکست، با باور راسخ به نصرت و امداد الهی، نفس مقاومت، آزادگی و ایثار را تا سرحد بذل جان میستود. حاملان و کنشگران این ایده همه مردم ایران هستند. مردان، زنان، نوجوانان و کودکان فارغ از قومیت و زبان و موقعیت اجتماعی و. است. ایده ایده بستر اتصال و اشتراک همه آحاد است. هر کس در این بستر روایت خود و دیگران را نقل میکند و از ایثار و ایستادگی و شجاعت و تعهد با آرمان مقاومت میسراید. دشمن هر چقدر غدرتر و خبیثتر، صدای روایت مقاومت بلندتر و محکمتر که: ایران ای مرز پرگهر، ای خاکت سرچشمه هنر، دور از تو اندیشه بدان، پاینده مانی و جاودان.
#جنگ #اسراییل #ایران #مقاومت #همبستگی
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦مدد گرفتن از استغفار برای جلب نصرت الهی در جنگ
✍به قلم: مهدی مقدسی
در نگاه رایج بسیاری از افراد، حتی کسانی که باورهای عمیق دینی دارند، مسأله توبه و استغفار امری است که در حوزهی امور شخصی افراد مطرح میشود و هر شخص برای طهارت روح و پاک شدن از آلودگیها لازم است استغفار و توبه کند.
اما چنین رویکردی با نظام اندیشهی معارفی اسلام سازگار نیست.
🔹 مقام معظم رهبری در تبیین آیات 146، 147 و 148 سورهی مبارکهی آلعمران معتقدند که استغفار صرفاً امری فردی نیست؛ بلکه در میدانهای ملی و عرصههای کلان اجتماعی نیز کاربرد دارد.
یکی از مهمترین این عرصهها، هنگامهی جنگ است.
📖 بنابر آیهی 146 میفرماید:
«وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَٰتَلَ مَعَهُۥ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَآ أَصَابَهُم فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا ٱسْتَكَانُواْۗ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلصَّـٰبِرِينَ»
خداپرستانی که در میدان جنگ همراه و یاور انبیاء بودند، دچار سستی و ناتوانی نمیشدند و هیچگاه در مقابل دشمن تضرع نمیکردند و در شدیدترین مصیبتها صبور بودند.
🔻 در ادامه میفرماید:
«وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ»
محورهای اصلی دعای خداپرستان این بود:
🟢 طلب مغفرت
🟢 طلب ثبات قدم
🟢 طلب نصرت الهی
🔹 رهبر معظم انقلاب در توضیح این آیه میفرمایند:
«یعنی رابطهی استغفار با جنگ، با ثبات قدم، با نصرت؛ این است دیگر؛ استغفار اینجور است. اگر انسان به معنای واقعی کلمه از خدای متعال به خاطر خطاها و کوتاهیها و مانند اینها طلب مغفرت کند و معذرتخواهی کند، خدای متعال جواب میدهد.»
📆 (۲۳ فروردین ۱۴۰۱)
✅ نتیجهی این درخواست در آیهی بعد آمده است:
«فَآتَاهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الْآخِرَةِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ»
خداوند در پاسخ به این درخواست، هم در دنیا و هم در آخرت دعای ایشان را اجابت میکند.
✅ ثوابی که خداوند در دنیا به آنها عطا میکند، ثبات قدم و نصرت و پیروزی است.
🔑 رهبر انقلاب معتقدند که درس مهم این آیه، «مدد گرفتن از استغفار برای پیروزی در میدانهای گوناگون» است.
⚠️ در مقابل، شخصی که خطاهایی مرتکب شده و نسبت به آن توبه و استغفار نکرده، تنها دچار آسیبهای فردی نمیشود؛ بلکه این خطاها او را از همراهی با جبهه حق و انجام صحیح وظایف در زمانهای حساس بازمیدارد.
📖 رهبر انقلاب در توضیح آیهی 155 سورهی آلعمران میفرمایند:
«إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطَانُ بِبَعْضِ مَا كَسَبُوا ۖ وَلَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ»
🔍 معظمله توضیح میدهند:
«[تأثیر گناهان] در انسان چیست؟ یکی از تأثیرات این است که وقتی انسان مبتلا است به گناه، در یک نقطهی حساس و بزنگاه کم میآورد... یعنی گناه ما موجب میشود که در یک نقطهی حساس، در یک نقطهی بزنگاه، نتوانیم تاب بیاوریم، نتوانیم مقاومت کنیم.»
📆 (۲۵ خرداد ۱۳۹۵)
🔸 لذا خداوند در قرآن کریم دربارهی کسانی که در جنگ اُحد با پیامبر همراهی نکردند و نتوانستند در مقابل دشمن مقاومت کنند و فرار کردند، میفرماید:
دلیل این فرار، اعمال سابق و خطاهای گذشته بود که در این برههی حساس، شیطان آنها را فریب داد.
🔰 بنابراین، با توجه به شرایط حساس کنونی و لزوم مقاومت و ثبات قدم مردم در این دفاع مقدس، لازم است مسألهی استغفار بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
📣 نخبگان فرهنگی و فعالان عرصهی جهاد تبیین، باید یکی از مهمترین مصادیق این جهاد مقدس را ترویج فرهنگ استغفار در جامعه بدانند.
#جنگ #دین #اسراییل #ایران
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
♦️سرمایه اجتماعی امام-امت منبع مقاومت و مکانیزم جبران کاستی ها
🔰✍به قلم: سید مجتبی امین جواهری
▫️حدیث قدسی کلیدی که بارها مقام معظم رهبری از کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن تا بیانات سالهای اخیر به آن استناد کردند، چارچوبی بنیادین برای تحلیل سرمایه اجتماعی در منظومه اسلامی ارائه میدهد:
🔅«قال الله عزوجل: لا عذبن کل رعیة فی الاسلام دانت بولایة کل امام جائر لیس من الله، و ان کانت الرعیة فی أعمالها برة تقیة، و لا عفون عن کل رعیة فی الاسلام دانت بولایة کل امام عادل من الله، و ان کانت الرعیة فی أعمالها ظالمة مسیئة» (بحارالانوار، ج۲۷، ص۱۹۳).
ترجمه:
🔅خداوند:
«هر جامعهای در اسلام که تحت ولایت امام ستمگرِ غیرالهی درآید - حتی اگر اعمال فردیِ مردم نیکو و پرهیزگارانه باشد - قطعاً عذاب خواهم کرد. و هر جامعهای در اسلام که تحت ولایت امام عادلی از جانب من باشد - حتی اگر اعمال فردیِ مردم ظالمانه و گناهآلود باشد - مورد عفو و بخشش قرار خواهم داد.»
▫️این روایت با محوریت سه اصل راهبردی، زیرساخت نظریه "سرمایه اجتماعی امت-امام" را شکل میدهد که به اختصار با الهام از تحلیل رهبری در جلسه 28 بحث ولایت کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی به آن اشاره می کنیم:
۱. اصالت جامعه در سعادت و شقاوت: ملاک نهایی، کنش جمعیِ تبعیت از ولایت الهی است نه صرف ارزیابی اعمال فردی.
۲. تفکیک ساحت کنش جمعی از فردی: نیکیهای فردی در جامعهای با امامت جائر نادیده گرفته میشود، همانگونه که خطاهای فردی در ذیل امامت عادل مورد عفو (و جبران پذیری) قرار میگیرد.
۳. رجحان کنش جمعی بر کنش فردی: نظام ارزشی الهی، تبعیت از امام عادل را بهمثابه فرآیند جامعهساز برتر از اعمال منفک فردی میشمرد.
♦️ سرمایه اجتماعی جنگ در پرتو این مکانیزم الهی
در میدان جنگ، این سرمایه اجتماعی بهمثابه "کارخانه انسانسازی جمعی" (رک: جلسه 17 بحث نبوت کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی) عمل میکند. محوریت رابطه امت-امام عادل، چهار کارکرد استراتژیک ایجاد میکند:
👈🏻 ۱. تولید معنای توحیدی فراملی و جبرانپذیری خطاها
جنگ در این چارچوب، نه نزاعی قومی که حرکتی استکمالی در مسیر تحقق ولایت الهی است. معنابخشی توحیدی به شهادت، ایثار و مقاومت، از سطح ملیگرایی فراتر رفته، "عفو" الهیِ مذکور در حدیث را فعال میسازد. این ظرفیت، ضعفها و ترسهای طبیعی فردی رزمندگان را در قالب روح جمعی امت جذب و تبدیل به نیروی مقاومت میکند. همانگونه که عفو الهی خطاهای فردی را در سایه تبعیت از امام عادل میپوشاند، سرمایه اجتماعیِ جنگ نیز نقش مربی جمعی را ایفا میکند.
👈🏻 ۲. تابآوری جمعی از طریق مکانیزم عفو ساختاری
سختیهای جنگ با تکیه بر دو پایه تحمل میشود:
اول: اعتقاد به حقانیت امام عادل بهمثابه محور حرکت تاریخی امت.
دوم: اطمینان به جبرانپذیری کاستیهای فردی در پرتو این حرکت جمعی.
خانوادههای شهدا و مجروحان، مصائب خود را در ذیل "عفو ساختاری" حدیث قدسی معنا میکنند؛ آلام فردی در مسیر جامعهسازی توحیدی، مشمول مکانیزم جبران الهی میشود.
👈🏻 ۳. تبدیل خطاهای فردی به سرمایه مقاومت جمعی
برخلاف نظامهای سکولار که ضعفهای فردی را تهدید میپندارند، این الگو:
ترسهای طبیعی را در همبستگی امت ذوب میکند.
اشتباهات تاکتیکی را با حفظ اعتماد به امام، به درس جمعی تبدیل مینماید.
ظرفیت تربیت پذیری جامعه (مطابق تفسیر رهبری از "عفو") را بهمثابه موتور خوداصلاحی در میدان نبرد فعال میسازد.
این همان "کارخانه انسانسازی در کارزار" است که انبیاء برای تأسیس آن مبعوث شدند.
👈🏻 ۴. بسیج حداکثری بدون دخالت دولتی یا حکومتی در سازمان بخشی
تبعیت از امام عادل:
- نیاز به نظارت سلسلهمراتبی را بهحداقل میرساند.
- انگیزههای درونی ناشی از مشروعیت الهی رهبری را جایگزین پاداشهای مادی میکند.
- ایثار را از استثنا به هنجار غالب تبدیل مینماید.
♦️ جامعه بهمثابه مکانیزم جبرانساز الهی
سرمایه اجتماعیِ برآمده از رابطه امت-امام عادل، در زمان جنگ سه ظرفیت بیبدیل ایجاد میکند:
- معنا بخشی متعالی به رنجها و فداکاریها فراتر از مرزهای مادی و ذیل نگاه توحیدی
- تابآوری جمعی از طریق فعالسازی مکانیزم "عفو و جبرانپذیری" الهی.
- تبدیل ضعفهای فردی به سرمایه مقاومت با نقشآفرینی جامعه بهمثابه "مربی جمعی".
این الگو - مطابق حدیث قدسی و تحلیل رهبری - نشان میدهد سعادت امت در گرو حرکت جمعی در مدار ولایت الهی است. جنگ در این پارادایم، تنها نبرد نظامی نیست؛ آزمونی برای تجلی "کارخانه انسانسازی" در پرتو ولایت است که در آن، روح جمعی امت، پناهگاه جبرانکننده ضعفهای فردی و زایشگاه مقاومتی بیپایان میشود.
#امام #امت #جنگ
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦سنت غلبه فئه قلیل بر فئه کثیر؛ یادداشت۱: معرفی
🖋به قلم: محمدحسین کاوسی
در اولين اجتماعى که انسان در ابتدای آفرینش تشكيل داد، يك امت واحد بود اما منفعت طلبی فطری او سبب ایجاد اختلافاتی شد. بروز این اختلافات، نیاز به وضع قوانينی در لباس دين را پدیدار نمود. در ادامه و به دلیل ظلم و طغيان عدهای، اختلافات در دین نیز پدیدار شد و به تبع آن، اختلافهاي ديگری نيز به وجود آمد که منجر به درگیری و جنگ میان انسانها و شکلگیری دو جبهه حق و باطل گردید. در این رویارویی که از زمان هبوط حضرت آدم(ع) آغاز شده و همچنان جریان دارد، جبهه حق، مؤمنان و موحدانی بودهاند که با تحمل سختیهای مسیر حق در رکاب رهبران الهی به مبارزه با جبهه باطل پرداختهاند. در مقابل، جبهه باطل آنانی بودهاند که برای دستیابی به خواستههای خویش، حقوق دیگران را زیر پا گذارده و از هیچ ظلم و طغیانی دریغ نکردهاند.
در طول تاریخ پیروان جبهه حق همواره در اقلیت بوده و اما جبهه باطل اکثریت را تشکیل میدادند؛ بنابراین ظاهر امر چنین مینموده است که غلبه حق بر باطل کاری دشوار و یا غیرممکن باشد. اما مؤمنان حقیقی که صاحبان ایمان راستین و یقین به ملاقات پروردگار خود بودهاند بر این نکته واقف بودهاند که غلبه گروه کم تعداد(قلیل) بر گروه پرتعداد(کثیر) با فرمان خداوند امکانپذیر است و بسیارند گروههای اندکی که بر گروههای عظیم با فرمان خداوند غالب شدهاند؛ «كمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ».
در دوران کنونی که جبههباطل با تکیه بر پیشرفت در علوم و فنآوریهای مختلف، خوی برتری طلبی و استکباری خود را گسترش داده و حاکمیت نظام تمدنی خود بر تمام جهان را محقق ساخته است، پیروزی انقلاب اسلامی یک نمونه عینی از غلبه «قلیل» بر «کثیر» و به عبارتی دیگر الگوی عملیاتی شده از این گزاره قرآنی در بستر نظام سیاسی است. اگر غلبه را فرآیندی بدانیم که شامل ساحتها و عرصههای مختلفی از جمله، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و امنیتی است، تقابل حق با باطل در تمام این عرصهها همواره جریان خواهد داشت و غلبه نهایی زمانی محقق خواهد شد که در تمام عرصهها، دست برتر از آنِ جبهه حق باشد.
قرآن به عنوان راهنمای سعادت انسان، با پرداختن به این موضوع، نمونههایی از غلبه قلیل بر کثیر را مطرح نموده و قواعد و قوانین چنین غلبهای را در قالب سنت «غلبه فئه قلیل بر فئه کثیر» بیان فرموده است. بنابراین این وظیفه مؤمنان به قرآن است که با تدبر در این گنجینه بی پایان الهی، قواعد یاد شده را استخراج نموده و به کار گیرند. در این سلسه یادداشتها تلاش خواهیم کرد تا مؤلفههای تحقق این سنت خداوند را با تکیه بر آیات قرآن معرفی کرده و تشریح نماییم. از جمله این مؤلفهها میتوان به معیت خداوند با جبهه حق، وحدت اهل حق حول محور ولایت، ایمان و تقوای اهل حق، صبر و ثبات قدم اهل حق، طغیان و دشمنی آشکار اهل باطل با خداوند را نام برد.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦آیا جنگ تمام شده است؟
🖋به قلم: محمدرضا خدایی
مفهوم جنگ؛ اعلام توقف جنگ
یکی از تفاوتهای تقابل جدید اسراییل و ایران اطلاق اسم جنگ توسط رهبر انقلاب بود. چون برخلاف دفعات قبل که با وعده صادقهای ۱و۲ خاتمه یافت، اینبار دشمن قصد تحمیل گسترده اراده خود به ملت ایران (در پنج سطح عناصر قدرت شامل نابودی؛ هستهای، موشکی، حکومت، ملت و زیرساختها) را داشت؛ در نتیجه این حملات، ایران را وارد یک جنگ تحمیلی کرد. بنابراین پایان این جنگ تا منصرف نشدن طرف متجاوز از اراده خود پایان نیافته است.
اما بعد از ۱۲روز آیا جنگ تمام شد؟ براساس شواهد تنها راند اول این جنگ با پیروزی ایران پایان یافته و ادامه یافتن جنگ بستگی به این دارد که آیا اسراییل با کمک آمریکا خود را آماده رویارویی مجدد دیده و از روی زمین بلند میشود یا دیگر اقدامی نخواهد کرد؟!
اما چرا ایران با درخواست توقف جنگ طرف مقابل موافقت کرد؟
نفسگیری دو طرف
ایران نیز مانند اسراییل میتواند از این توقف جنگ استفاده کند. ایران در این جنگ دو مشکل اساسی داشت؛ عوامل دشمن در داخل کشور و جنگندههای دشمن در حریم هوایی ایران.
ایران برای مشکل اول سه اقدام را دنبال میکند:تسریع پاکسازی کشور از عوامل داخلی دشمن، تسریع خروج مهاجران غیرقانونی و تسریع دیوارکشی مرزهای شرقی.
برای مشکل دوم نیز به فاصله کوتاهی شاهد حضور وزیر دفاع در چین هستیم که احتمالا یکی از برنامهها خرید جنگندههای چینی برای حفاظت از حریم هوایی ایران خواهد بود.
همچنین این فاصله فرصت خوبی برای فرماندههان جایگزین شهدای ترور جهت تسلط بهتر بر محیط ماموریتی خود خواهد بود.
تابآوری اجتماعی و اقتصادی
موج اول جنگ در زمان خوبی(تقارن با تعطیلات) اتفاق افتاد و جابجایی مردم از نقاط پرتراکم به کمتراکم آمار تلفات را کاهش داد، همچنین شرایط پاکسازی شهر از عوامل دشمن را فراهم کرد.
اما اگر جنگ پیوسته چندماه طول میکشید، به مرور مشکلات اقتصادی از جمله اجارهبهای مستاجران و هزینههای معیشتی در وضعیت تعطیلی مشاغل میتوانست مشکلساز باشد. با فرض طولانی بودن جنگ؛ اگر جنگ از مدل ۶ماه پیوسته با مدیریت ایران به ۶موج جنگِ یک هفتهای با فواصل ماهانه/فصلی تغییر کند، تابآوری اجتماعی و اقتصادی جامعه نیز خود را هم آهنگ با ضرب آهنگ جنگ میکند.
این جنگ تا پایان اسراییل، پایان نخواهد یافت!
جنگ برای اسراییل خاتمه نیافته و بخاطر ماهیت وجودی به اقدامات خود ادامه خواهد داد، اما دو مسئله مهم این است که آیا اسراییل برای حفظ بقای خود به ایران حمله میکند یا کشورهایی مانند یمن و لبنان!؟ مسئله دوم؛ اگر قصد حمله مجدد دارد چه مدت دیگر حمله میکند؟! بخشی از پاسخ به این سوال به ایران و میزان تقویت خود از جمله در حوزه حفاظت از حریم هوایی بازمیگردد.
#جنگ #ایران #اسراییل #توقف_جنگ
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🟥 ورود آمریکا به جنگ و پیامدهای آن
📃یادداشتهای تحلیلی مرکز مطالعات آمریکا
✍🏻دکتر مجید دشتگرد، استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
◀ در مواجهه ایران و رژیم، آمریکا نقش پیچیدهای دارد؛ آمریکا با وجود اختلافات داخلی در سیاستگذاری، هنوز بهدنبال تحمیل خواستههای حداکثری به ج.ا.ایران از طریق فشار دیپلماتیک و تهدید نظامی است. اما رژیم نیز با بیاعتمادی به روند دیپلماسی، تلاش دارد آمریکا را به مداخله مستقیم بکشاند. در این میان، ایران باید با حفظ احتیاط و ارسال پیامهای بازدارنده، مانع گسترش جنگ و ورود جدی آمریکا شود، در عین حال که آمادگی واکنش مناسب به هر سناریوی احتمالی را در نظر بگیرد.
⭕️جهت مطالعه متن کامل این یادداشت روی لینک زیر کلیک کنید:
http://ascenter.ir/?p=17590
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦امتِ امام؛ چرا زمین نمیخورد؟
🔰 به قلم: حسن ابراهیمپور
وقتی صحبت از جامعهای میشود که تحریم، جنگ، ترور و هجمه رسانهای را پشت سر گذاشته و هنوز ایستاده، باید پرسید: این مقاومت از کجا میآید؟
پاسخ در یک «الگوی مقاومسازی» نهفته است که رهبر معظم انقلاب طی سالها آن را تبیین کردهاند. مجموعهای از مؤلفههای فکری، معنوی، اجتماعی و فرهنگی که پازل تابآوری جامعه ایرانی را کامل میکند.
🟠 ایمان؛ نقطه آغاز ایستادگی
هر مقاومتی نیاز به یک پشتوانه درونی دارد؛ جایی که تکیهگاه انسان، متکی به وعدههای الهی باشد.
قرآن میفرماید:
«إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ» (محمد: ۷)
رهبری بارها تأکید کردهاند: "کسی که به خدا توکل کند، سست نمیشود."
ایمان، نه فقط یک باور فردی، بلکه پیشران جمعی ما برای ایستادن در برابر طوفانهاست.
⬇️ این ایمان به یک نوع زیست خاص منتهی میشود...
🟡 صبرِ فعال؛ مقاومتی که فقط ایستادن نیست
در گفتمان رهبری، صبر یعنی برنامه داشتن، امید داشتن، و در عین فشار، دنبال ساختن بودن. جامعهای که عجول نیست، ولی منفعل هم نیست.
قرآن کریم میفرماید:
«وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ» (انفال: ۴۶)
این همان جایی است که صبر به «مقاومت هوشمند» تبدیل میشود؛ نه فرار از بحران، بلکه عبور از آن با روش.
⬇️ اما برای اینکه صبر، جهت داشته باشد، باید چشم باز داشت...
🟢 بصیرت؛ سکاندار کشتی طوفانزده
در میانه جنگ ترکیبی و آشوب رسانهای، آنچه جامعه را از افتادن در دام فریب نجات میدهد، بصیرت است.
امیرالمومنین علی (ع) فرمودند:
«لَا يَهْلِكُ عَلَى الْبَصِيرَةِ أَحَدٌ» – هیچکس با بصیرت هلاک نمیشود.
دشمنشناسی، تحلیل شرایط و فهم روایت واقعی، ستون فکری مقاومتاند.
رهبری میفرمایند: «اگر مردم، تحلیل درست داشته باشند، دشمن شکست میخورد.»
⬇️ این تحلیل اما به تنهایی کافی نیست...
🔵 فرهنگ ایثار؛ سوخت موتور اجتماعی مقاومت
ملت ایران فقط با تحلیل نمیماند، با دل هم میایستد. وقتی قهرمانهای یک ملت شهیدند، یعنی ایستادگی برای مردم فضیلت است.
قرآن میفرماید:
«وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ» (بقره: ۲۰۷)
و امام حسین (ع) فرمودند:
«مَوْتٌ فِي عِزٍّ خَيْرٌ مِنْ حَيَاةٍ فِي ذُلّ»
رهبری همیشه گفتهاند: «فرهنگ شهادت، ضامن بقای انقلاب است.»
⬇️ اما اگر ایثار فقط در خط مقدم بماند، جامعه عقب میماند. باید مقاومت، عمق اجتماعی پیدا کند...
🟤 مقاومت اجتماعی؛ ایستادگی در متن زندگی
رهبری بارها فرمودهاند: «امروز مقاومت فقط در سنگر نیست، در مدرسه، خانواده، رسانه و بازار هم هست.»
پیامبر (ص) فرمودند:
«کلکم راعٍ، و کلکم مسؤولٌ عن رعیته» – همه در قبال جامعه مسئولاند.
وقتی خانوادهها بچه مقاوم تربیت میکنند، رسانهها روایت صادقانه میسازند، و مردم در روابط روزمره به ارزشها وفادار میمانند، یک جامعه مقاوم شکل میگیرد.
مقاومت اجتماعی یعنی ایستادگی «شبکهای»؛ نه قهرمانمحور، بلکه مردمپایه.
⬇️ و برای اینکه این شبکه گسسته نشود...
🟣 وحدت اجتماعی؛ چسب نگهدارنده مقاومت ملی
بدون وحدت، حتی بهترین مؤلفهها هم جداجدا کار میکنند. اما وقتی دلها یکی شود، صبر، ایمان، بصیرت و ایثار، همافزا میشوند.
قرآن میفرماید:
«وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا» (آلعمران: ۱۰۳)
رهبری میگویند: «در جنگ ارادهها، امت متفرق شکست میخورد؛ ولی امت همدل پیروز است.»
✅ جمعبندی: جامعهای که میفهمد چرا باید بماند، میماند
تابآوری در گفتمان رهبر انقلاب، حاصل ترکیب ایمان، عقلانیت، پیوند اجتماعی و فرهنگ مجاهدت است. این مقاومت، نه شعار است و نه هیجان؛ یک دستگاه منسجم فکری است که «اُمتِ امام» را ساخته و ایستاده نگاه داشته.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦 تحلیلهای خبر زده!
پیروزی ایران یا رژیم آمریکایی -صهیونی؟
✍ دکتر محمد جبارپور
🔸 گاهی اوقات اعتیاد ما به اخبار برای تحلیل شرایط، باعث می شود حقیقت را نتوانیم در ورای خبرها پیدا کنیم و در نهایت به تحلیل غلط از اوضاع و احوال کشور می رسیم!
◀️ در پاسخ به این پرسش که آیا ایران پیروز این میدان نبرد بوده یا دشمن آمریکایی و صهیونیستی؟ گاهی با خبرهای آشکار و پنهان میخواهیم جواب دهیم و گاهی هم با منطق عقلایی!
🔻۶ گزاره اثبات شده و تردید ناپذیر:
۱. ادعای رژیم کودک کش و رییسجمهور جانی و متوهم آمریکا از بین بردن نظام جمهوری اسلامی ایران بود.
۲. مقدمات حمله به ایران چه تضعیف محور مقاومت و چه ایجاد شکاف داخلی را انجام دادند.
۳. تمام تجهیزات و توان امنیتی - نظامی که می توانستند را هم استفاده کردند.
۴. شرکا و همپیمانان خود را هم در حوزه نظامی، سیاسی، حقوقی و... بسیج کردند.
۵. این جانیان و جلادان از هیچ جنایتی هم ابا نداشتند و هیچ پیمان یا سازمانی هم جرأت اقدام حقوقی، سیاسی و نظامی علیه آنان را نداشت.
۶. با این مقدمات اگر میتوانستند جمهوری اسلامی را ساقط کنند قطعا ذرهای تردید و تعلل نمیکردند.
☑️ رژیم غاصب و ام الفساد جهان با تمام ادعاهای خود نتوانستند به مقابله با ایران ادامه دهند والا این موجودات خبیث و جانی لحظه ای درنگ نمی کردند.
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/
🚦تشخیص بهنگام تکلیف
✍️به قلم: ناصر قیلاوی زاده
1. در منظومه دینی اسلام شاخص اصلی انجام یا ترک فعل، تکلیف است! نه مصلحت سنجی ها و منافع دیدن ها و نه احساس ها و شوق ها! بله هر کدام از اینها که مصداق تکلیف شد، انجام آن الزامی است.
2. با ظهور حکومت مردمی اسلامی، تکلیف انسان از حیث فردی محض خارج و در منظومه هویت جمعی اسلامی تعریف می شود یعنی این چنین نیست که شخصی بگوید من این استعداد را دارم پس آن کار را رها می کنم! خیر هرکسی با هر استعدادی باید به جهت گیری اسلام نیاز اسلام حرکت کند. اساسا باید بدانیم که «الإسلام هو الحکومة» و این نظام حکمرانی مردمی است که همه باید در تناسب با او معنا پیدا کنیم.
3. در دوره غیبت معصوم #شاخص مهم در تشخیص تکلیف ارتباط با علماست. ارتباط مردم و علما در دوران غیب کبری به بیان حضرت آیت الله جوادی سه دوره اساسی را طی کرده است. دوره «محدث و مستمع»، دوره «مجتهد و مقلد» و دوره «امام و امت»، در دوره امام و امت تکالیف شرعی در نظام ولایی با فقیه حاکم تعریف می شود به این معنا که شاخص اینکه چیزی تکلیف باشد یا نباشد، در جایی که دستور ولی هست، امتثال دستور فقیه حاکم است.
4. طبیعت هنگامه نبرد ین است که اطلاعات مخفی بسیاری وجود داشته باشد خصوصا در مقابله با دشمنی مثل رژیم غاصب و آمریکا جانی! در این وضعیت جنگی، و در وضعیتی که ولی حاکم حضور دارد، بهترین کار شنیدن توصیف وضعیت از مَنظر ولی و اطاعت از فرمان های اوست که اساسا راهی هم بجز این نیست!
5. حال برای شناختن وضعیت و سپس تشخیص تکلیف، پیام مقام معظم رهبری را بعنوان فرمانده و امام از این منظر با هم مرور کنیم.
1️⃣ ایشان در ابتدا شروع به توصیف وضعیت موجود می کنند و بدون ایجاد تفکیک میان دولت مردان، نظامیان، رهبری، حزب الهیان و...، با یک هویت واحد به نام #ملت_ایران با دشمن گفتگو می کنند و می فرمایند «ملّت ایران در مقابل جنگ تحمیلی محکم میایستد ــ همچنان که تا حالا ایستاده ــ در مقابل صلح تحمیلی (هم) محکم میایستد. ملّت ایران در مقابل تحمیل، تسلیم هیچ کس نمیشود.» حضرت آقا در حال #خبر_دادن است که بدانید ای دشمنان ایران، #ملت_ایران که شامل همه بخش های این هویت حقیقی است تسلیم هیچ کس نمی شود! این خبر است نه دستور! ما این هستیم!
2️⃣ ایشان در گام دوم بلافاصله بعد از این #خبر و اطلاع که #ملت_ایران چه شاخص رفتاری ای دارد، با ادبیات #دستوری خطاب به صاحبان فکر و بیان #قلم فرمان صادر می کنند. اینجا دقیقا همان نقطه ای است که باید تکلیف خود در قبال ولی فقیه جامعه را محقق کنیم.
❓دستور ایشان چیست؟
✅ «اجازه ندهید دشمن با تبلیغات فریبکارانه خود، حقیقت را دگرگون جلوه دهد.»
کدام حقیقت؟! اینکه ملت ایران هیچ تحمیلی را نخواهد پذیرفت! پس بدانید هرچه شد پذیرش تحمیل نیست!
👌🏼ایشان به همین مقدار کفایت نمی کنند و بخاطر اینکه تبلیغات و دسیسه های فریبکارانه دشمن را در طول سالها مبارزه دیده است در انتهای پیام دوباره تاکید می کنند که «کسانی که امور تبلیغی و تبیینی را برعهده دارند کارهای خود را با قوت ادامه دهند»
🔰جمع بندی
1. در در وضعیت جنگ و آتش بس (که بخشی از جنگ است) و دسترسی به اطلاعات جامع (برای تشخیص تکلیف)کم و تشخیص #بهنگام وظیفه فعلی ضروری است، راهی بجز نگاه به ولیِ امر نداریم.
2. در این هنگامه که نظامیان عزیز به خوبی از عهده تکلیف خویش برآمده اند، نوبت صاحبان قلم است که وظیفه شان نه سلاح به دست گرفتن و نه اعلام جنگ و صلح است.
3. رهبری در حساس ترین زمانها، مهمترین تکلیف و خطر را نسبت به #ملت ایران معلوم کرده است و دستور صریح دادند که اجازه ندهید دشمن این حقیقت که «ملت ایران هیچگاه تسلیم نمی شود» را دگرگون جلوه دهد.
4. پیشبینی ایشان نسبت به این خطر خیلی زود به وقوع پیوست و تحذیری که داده بودند در همه سطوح نمایان شد!
5. پس بار دیگر انتظار و دستور ولی حاکم را با هم بخوانیم و وظیفه فعلی خود را هماهنگ با فرمانده تنظیم کنیم: «من از صاحبان فکر و بیان و قلم بخصوص مرتبطین با افکار عمومی جهانیان انتظار دارم این معانی و مفاهیم را تبیین کنند و اجازه ندهند دشمن با تبلیغات فریبکارانه خود، حقیقت را دگرگون جلوه دهد.»
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده تمدنی شهید صدر (ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/