نکته تفسیری صفحه ۲۵: عاشقان خدا: مطالعه­ ی تاریخ و آثار گذشتگان، حقایق زیادی را به ما می­ آموزد. یکی از موضوعاتی که در تمام آثار گذشته و در هر جامعه­ ای، با هر آداب و رسومی، مورد توجه نویسندگان قرار گرفته، داستان کهن «عشق» است. شاید بتوان گفت در باره­ ی هیچ موضوعی به این اندازه داستان و شعر نوشته و سروده نشده است. ماجرای عشق و محبّت، با زندگی انسان­ها گره خورده و از آن​ها جدا نمی­ شود. هر انسانی از زمانی که خود را می­ شناسد، دنبال محبوبی می‏ گردد تا بدو عشق ورزد و از او محبت ببیند. کودک خردسال، بهترین لحظات خود را در دامان مادر خود می‏ گذراند و با تمام وجود او را دوست دارد، و مادرش صدچندان بیشتر، به او عشق می­ ورزد. هر چه انسان بزرگ­تر می­ شود، علاقه­ هایش بیشتر و متنوع­ تر می­ شود؛ علاقه به شهرت و ثروت، همسر، فرزند و .... . در واقع نحوه­ ی زندگی هر کس، بر اساس علاقه­ هایش شکل می­ گیرد. کسی­ که عاشق شهرت است، همیشه به آن فکر می­ کند و فعالیت‏ هایش را برای رسیدن به آن شکل می­ دهد. تاریخ، پر از داستان­ های عاشقانه از کسانی​ است که برای رسیدن به محبوب خود، تمام دارایی و حتّی جان خود را فدا کرده­ اند. آری، دل بستن، جزء جدانشدنی انسان است، و کسی که توانایی دوست داشتن را ندارد، انسان نیست؛ امّا این عشق و علاقه، گاهی ممکن است سکّوی پرواز انسان به آسمان سعادت و خوشبختی شود و گاهی هم لغزشگاه او برای سقوط به درّه­ ی شقاوت و نابودی. اگر انسان جهان اطرافش را با چشم­ های باز بنگرد، به خوبی می­ فهمد که در پشت پرده­ ی این جهان، کارگردانی نیرومند و دانا و در عین حال مهربان و دوست​ داشتنی وجود دارد که تمام زیبایی­ های دل فریب جهان، ساخته و پرداخته­ ی اوست. زیبایی گل​های رنگارنگ، عظمت فضای بیکران، جمال معشوقه­ های دل­ربا، جذابیت شهرت و مقام، همه و همه، محصول آفرینش استادانه­ ی اوست. با این نگاه، دل انسان اوج می­ گیرد و اسیر عشق محبوبی می­ شود که پیری و زشتی و فنا در او راه ندارد. اینجاست که تمام تلاش انسان، صرف خشنود کردن آن زیباترین محبوب می­ شود و علاقه­ هایش دور محور عشق به او می­ گردد. چنین انسانی، کسانی را دوست دارد که او دوستشان دارد و به چیزهایی دل می­بندد که او از آن­ها خشنود است؛ کارهایی می­ کند که او می­ پسندد و از رفتارهایی دور می­ شود که او را ناراحت می­ کند. در واقع ایمان هر کس، همان علاقه­ ی او به خداست که باعث می­ شود دستورهای او را اطاعت کند.  در روایتی آمده است که شخصی از امام صادق علیه السلام پرسید: «آیا دوست داشتن و دشمن داشتن، از ایمان است؟» امام در پاسخ فرمود: «آیا ایمان، چیزی جز دوست داشتن و دشمن داشتن است؟»[1] اگر اما دل بستن انسان، از مسیر صحیح منحرف شود، آنگاه به جای خدا، چیزهایی قرار می­ گیرند که انسان را به نابودی می­ کشانند. یکی از نمونه­ های عبرت­ آموز تاریخ در مورد علاقه­ های باطل، داستان کربلاست. گفته­ اند که پیش از حادثه­ ی عاشورا، بین امام حسین علیه السلام و عمر سعد گفت­ وگویی پیش آمد. امام به او فرمود: «از خدا بترس و با من همراه شو.» او گفت: «می­ ترسم که خانه­ ام را خراب کنند.» امام فرمود: «من خانه­ ات را می­ سازم.» او گفت: «می­ ترسم که مال و اموالم را از من بگیرند.» امام فرمود: «من بهتر از آن را از ثروت خودم به تو می­ دهم.» او گفت: «من عیال​ وارم و برای آن​ها می­ ترسم.» در این زمان، امام حسین علیه السلام از او رو برگرداندند و سرنوشت سختی را برای او پیش­ بینی کردند. [2] [1] . کافی، ج2، ص 125 [2] . بحارالانوار ، ج44 ، ص388 #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #تفسیر ✍️خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

صفحه ۲۶ قرآن سوره بقره جزء ۲ 🎙 استاد شهریار پرهیزگار #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترتیل ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

🔻ترجمه تصویری صفحه ۲۶ قرآن سوره بقره جزء ۲ #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترجمه ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

🔻نکته تفسیری صفحه ۲۶: .تقلید کورکورانه: 🌱 «آداب و رسوم» ملّت­ ها، یکی از مباحث بسیار جذاب و خواندنی​ است؛ تا آنجا که دانش بسیار گسترده­ ای در این­ باره به نام «مردم­ شناسی» به ­وجود آمده است. در هر کشوری، صدها قوم و طایفه وجود دارند و هر یک از آنان، بر اساس آداب و رسوم خاص خود زندگی می­ کنند. از یک نگاه می­ توان این رسوم و عادات را به دو گروه تقسیم کرد: یکم، آداب و رسومی که به نفع مردم است و آن​ها را در زندگی دنیا و آخرتشان یاری می­ کند؛ و  دین نیز آن­ها را تأیید کرده است. برای نمونه، در روایتی آمده است که برای امیر مؤمنان علی علیه السلام قدری شیرینی آوردند. ایشان، علّت آن را پرسید. به ایشان عرض کردند به سبب نوروز است که رسم دیرینه­ ی ایرانیان است. امام فرمود: «اگر می­ توانید هر روز را برای ما نوروز بدارید، چنین کنید (یعنی به یکدیگر هدیه بدهید و به خاطر خشنودی خدا با یکدیگر رفت و آمد داشته باشید).»[1] دسته­ ی دوم، آداب و رسوم جاهلانه است که مانع پیشرفت مادّی و معنوی  انسان­ ها می­ شود، و بسا مردم یک جامعه که نسل اندر نسل به آن­ها عمل می​ کنند و اگر از انگیزه­ ی آنان بپرسیم، یک پاسخ می­ شنویم: «این​ها آداب و رسوم آباء و اجداد ماست و ما نیز باید مانند آن​ها عمل کنیم.» تاریخ، حکایت گر فجایع و جنایاتی­ است که برخی ملل به بهانه­ ی عمل به آداب و رسوم کهن­شان مرتکب می­ شدند. غرق کردن دختران جوان برای اهدای قربانی به الهه­ ی نیل، سر بریدن نوزادان در مقابل بت­ ها و زنده به گور کردن دختران، نمونه­ هایی از تقلید­های کورکورانه­ ی ملّت­ های گذشته از آداب و رسوم پدرانشان است. یکی از بزرگ­ترین مشکلات پیامبران نیز همین رفتار بوده است. آنان با مردم صحبت می­ کردند، برایشان دلیل می­ آورند، به آن​ها معجزه نشان می­ دادند و از آن​ها می­ خواستند عقل خود را قاضی کنند و پیرو حق و حقیقت باشند؛ ولی بسیاری از مردم، پاسخی در برابر آنان نداشتند و فقط از روی تعصّب بر آداب و رسوم گذشتگانشان، با پیامبران لجاجت می­ کردند. قرآن بارها و بارها از مردمی گله می­ کند که تنها دلیلشان برای شرک و بت­ پرستی و کارهای بد، رفتار نیاکانشان بوده است. ما نیز اگر بی­ طرفانه به اطراف خود نگاه کنیم، شاید متوجه رسوم و عادات نادرستی شویم که با دستورهای خدا سازگار نیست. برخی از رسومی که در مجالس عروسی و میهمانی­ ها برگزار می­ شود، نمونه­ های روشنی از این امور است. اگر تصمیم داریم آداب و رسوم گذشتگانمان را حفظ کنیم، سخن پیشوای نخست­مان علی علیه السلام را به یاد داشته باشیم که فرمود: «اگر می­ خواهید بر آداب گذشتگانتان تعصب ورزید، بر اخلاق خوب و رفتار شایسته­ ی آنان تعصّب داشته باشید؛ همان اخلاق و رفتاری که افراد باشخصیت و بزرگان شما داشته­ اند.»[2]  [1] . دعائم الاسلام ، ج2 ، ص 326 [2] . نهج البلاغه ، خطبه192 (معروف به قاصعه) #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #تفسیر ✍️خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

صفحه ۲۷ قرآن سوره بقره جزء ۲ 🎙 استاد شهریار پرهیزگار #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترتیل ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

🔻ترجمه تصویری صفحه ۲۷ قرآن سوره بقره جزء ۲ #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترجمه ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

🔻نکته تفسیری صفحه ۲۷: نیکی چیست و نیکوکار کیست؟:🌱 پس از آن​که خدا قبله­ ی مسلمانان را از بیت­ المقدّس به سوی کعبه تغییر داد، اهل کتاب، یعنی یهودیان و مسیحیانی که پیش از مسلمانان کتاب آسمانی داشتند و حاضر نبودند حق را بپذیرند، شروع به جار و جنجال کردند تا از آب گل­ آلود ماهی بگیرند! یهودیان گفتند که نیکوکاری، راه و روش ماست که به سمت مغرب عبادت می­ کنیم، و مسیحیان ادعا کردند که نیکوکاران واقعی ما هستیم که قبله­ ی ما به سمت مشرق است. خداوند دانا، این سخنان کودکانه را رد کرد و توضیح داد که جهت قبله را خود تعیین می­ کند. او برای هر امّتی، بنا بر مصلحتشان، قبله­ ای قرار داده است، و پرداختن به این امور ظاهری و کنار گذاشتن موضوعات اصلی، نشانه­ ی ایمان و نیکوکاری نیست. به راستی انسانیت یک انسان به چیست، و خوبی و بدی یک فرد را چگونه می­ توان تشخیص داد؟ با چه معیاری افراد نیکوکار را بشناسیم و چگونه بفهمیم که خود ما از آن​ها هستیم؟ این آیه به این پرسش­ها پاسخ می­ دهد. خداوند، در این آیه، نشانه­ های اصلی ایمان را توضیح داده تا مردم بدانند نیکی چیست و نیکوکار واقعی کیست. از نظر قرآن، نیکوکاران واقعی، این ویژگی­ ها را دارند: 1ـ به خدای یگانه ایمان دارند و تنها او را می­ پرستند. 2ـ باور دارند که خدا بندگانش را پس از مرگ زنده کرده، در دادگاه قیامت به اعمالشان رسیدگی می­ کند. 3ـ قبول دارند که در جهان، مخلوقاتی به نام فرشتگان وجود دارند و خدا به وسیله­ ی آنان، امور جهان را اداره می­ کند. 4ـ به کتاب­های آسمانی که بر پیامبران نازل شده، ایمان دارند و به همه­ ی آن​ها احترام می­ گزارند. 5ـ دعوت پیامبران خدا را می­ پذیرند و در برابر آنان تسلیم می­ شوند. 6ـ نسبت به خویشاوندان فقیرشان بی­ تفاوت نیستند و به آنان کمک مالی می­ کنند. 7ـ به امور کودکان یتیم و بی­ سرپرست رسیدگی می­ کنند. 8ـ به افرادی که از آن​ها صدقه می­ خواهند، انفاق می­ کنند. 9ـ برای آزاد کردن بردگان، از مال خود خرج می­ کنند. 10ـ در برابر خدای بزرگ و نعمت­ بخش سر خم می­ کنند و به نماز می­ ایستند. 11ـ حقوق واجب مالی خود را ادا می­ کنند. 12ـ به عهد و پیمانشان با خدا و خلق خدا وفادارند. 13ـ بر فقر و تنگ­دستی صبر می­ کنند. 14ـ بر بیماری و رنج شکیبایی می­ ورزند. 15ـ در جنگ با دشمنان خدا استقامت دارند. آری، ایمان به خدا، مشتی خرافات و خیالات باطل نیست؛ بلکه مجموعه­ ای از اعتقادات راست است؛ عقایدی که بر اساس حقایق جهان هستی، در جان و دل می­ نشیند و انسان را به موجودی دانا تبدیل می­ کند. این باورهای درست، باعث می­ شود که ما با آفریدگارمان ارتباط درستی برقرار کنیم، بندگان او را دوست داشته باشیم و در برابر سختی­ های روزگار تسلیم نشویم. اگر اندکی در باره­ ی اعتقادات باطل و آداب و رسوم خرافی مردم غیر مسلمان مطالعه کنیم، متوجّه می‌شویم که قرآن چه حق بزرگی بر گردن ما دارد. قرآن، جهان را چنان که هست، به انسان­ها نشان داده و به آنان آموخته است که چگونه زندگی کنند تا نام انسان، برازنده­ ی آنان باشد. بار دیگر این آیه را بخوانیم و به یاد داشته باشیم که پیامبر گرامی ما در باره­ری آن فرمود: «هر کس به این آیه عمل کند، ایمان خود را کامل کرده است.»[1] [1] . المیزان فی تفسیر القرآن ، ج1 ، ص431    #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #تفسیر ✍️خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

صفحه ۲۸ قرآن سوره بقره جزء ۲ 🎙 استاد شهریار پرهیزگار #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترتیل ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

🔻ترجمه تصویری صفحه ۲۸ قرآن سوره بقره جزء ۲ #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترجمه ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

نکته تفسیری صفحه ۲۸:  من نزدیک​ ام: به آسمان نگاه می­ کنیم و فضایی بی­کران با میلیاردها ستاره و سیاره که نمی­ توانیم بزرگی­ اش را تصور کنیم. به زمین می­ نگریم و میلیاردها موجود بی­ جان و جاندارش که هر یک پر از هزار راز و رمز هستند. صدایی می­ شنویم؛ صدایی از همه­ ی هستی که با تمام وجود می­ گوید «خدا». جست­ وجوکنان دنبال او می­ رویم. نشانه­ هایش را می­ بینیم؛ ولی خودش را نه. آن قدرت بی­نهایت، مهربان و هستی­ بخش کجاست؟ نزد پیامبرش می­ رویم و از «او» می­ پرسیم، و از زبان او می­ شنویم که خدا می­ گوید:«من نزدیک­ام؛ نزدیک­تر از رگ­ هایتان به شما؛ نزدیک­تر از خودتان به خودتان.» به خودمان فکر می­ کنیم: قلبمان می­ تپد، خون در رگ­هایمان جریان دارد، نفس می­ کشیم، می­ خوابیم و بیدار می­ شویم و رشد می­ کنیم و خودمان هیچ اختیاری در این کارها نداریم. کیست که چنین می­ کند؟ آیا خدایی که دور است، لحظه به لحظه می­ تواند وجود ما را اداره کند؟ نه، امکان ندارد. بلکه او نزدیک است، دوستمان دارد، صدایمان را می­ شنود و از ما خواسته است که با او سخن بگوییم. این آیه، یکی از لطیف­ترین و زیباترین پیام​های خدا به ما ان سان­هاست. یک​ بار دیگر آیه را می­ خوانیم و در عبارات آن بیشتر دقّت می­ کنیم: «بندگان من»، «در باره­ ی من»، «من نزدیک­ ام»، «هنگامی ­که مرا بخوانند»، «اجابت می­کنم»، «به من ایمان آورند». چقدر مهربان است! با این­که ذره­ ای به ما نیاز ندارد، مرتّب خودنمایی می­کند تا دل ما را به خود جذب کند. آفریدگار جهان به ما پیغام داده که چون دوست مهربانی در کنار ماست، دعای ما را می­ شنود و مستجاب می­ کند و از ما خواسته که به دعوتش پاسخ مثبت دهیم. دعوت او، پیام قرآن و ندای پیامبرش است، و پذیرفتن دعوتش، برای رشد خود ماست و به او سودی نمی­ رساند. «دعا»، یکی از اسرار جهان است؛ زیرا انسان به وسیله­ ی آن، با قدرت بی­ پایان هستی ارتباط برقرار می­ کند و از او نیرو و انرژی می­ گیرد. خدا به وسیله­ ی قرآن و پیامبر صلوات الله علیه ، بارها ما را به دعا دعوت کرده است. ما کار و تلاش می­کنیم تا در دنیا و آخرت، زندگی خوبی داشته باشیم؛ ولی کار و تلاش ما که لازم است، فقط یک روی سکّه است، و روی دیگر آن، هزاران هزار اسباب و علّت دیگر است که از دست ما خارج است. حتّی کار و تلاش ما، به وجود عوامل دیگری مانند سلامت جسم و روان، مشروط است. اینجاست که معنای دعا روشن­ تر می­ شود. ما به وسیله­ ی دعا با خدای جهان که تمام موجودات و همه­ ی اسباب و علل در اختیار او هستند، رابطه برقرار می­ کنیم و از او می­ خواهیم که در رسیدن به اهدافمان، به ما کمک کند. طبق وعده­ ی خداوند در قرآن، او دعای بندگانش را مستجاب می­ کند؛ یعنی هیچ دعایی را بی­ پاسخ نمی­ گذارد. گاهی از اوقات امّا آنچه ما از خدا می­ خواهیم، برآورده نمی­ شود؛ زیرا او می­ داند که اجابت  خواسته­ ی ما به صلاحمان نیست. در این صورت، چیزی بهتر از آن را در دنیا یا آخرت به ما می­ دهد. یا این​که ما خدا را به زبان خوانده­ ایم؛ ولی در دل به افراد و سبب­ های دیگر دل بسته­ ایم. در حقیقت، خدا را از دل نخوانده­ ایم. شاید هم گناهی کرده­ ایم و باید اوّل آن را جبران کنیم و از خدا پوزش طلبیم. پیشوای اوّل ما شیعیان به فرزند خود امام­ حسن مجتبی علیه السلام می­ فرماید: «خداوند، کلید گنج​هایش را در دستان تو قرار داد؛ بدین​صورت که به تو اجازه داد از او درخواست کنی. پس هر گاه بخواهی، می­ توانی به وسیله­ ی دعا، درهای نعمتش را باز کنی و باران رحمتش را بر خود فرود آوری. پس مبادا تأخیر در استجابت دعا، تو را نومید کند؛ که چه بسا خداوند دعایت را دیرتر مستجاب می­ کند تا پاداش بیشتری به تو بدهد.»[1] [1] . نهج البلاغه ، نامه31 ، (ص: 399) #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #تفسیر ✍️خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

صفحه ۳۰ قرآن سوره بقره جزء ۲ استاد شهریار پرهیزگار #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترتیل ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313

ترجمه وتفسیر صفحه ۳۰ قرآن سوره بقره جزء ۲ #تلاوت‌_روزانه‌_یک‌_صفحه‌_قرآن #ترجمه ✍ خانم دکترای علوم قرآنی 🆔https://eitaa.com/safarnameh_313