eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
4.9هزار دنبال‌کننده
16.4هزار عکس
2.3هزار ویدیو
1.5هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
‏ ‏ 5 در تمام شؤون حيات‏‏ 1 ✳️ براى نجات از جاذبه‏هاى خطرناك درونى و برونى كه مانع تهذيب و اصلاح نفس است، بايد دست توسل به رحمت واسعه حضرت حق زد، و با اطمينان خاطر به وجود مقدس او اعتماد كرد، تا در فضاى اين اعتماد، در مرحله اول: به روزى حلال قانع شد. و در مرحله دوم: عبادات و طاعات را با يقين به اين كه براى دنيا و آخرت و حالات روحى و اخلاقى داراى نتيجه و ثمره شيرين است انجام داد، و در مرحله سوّم: از چشم داشت به مردم به خصوص شرار خلق نجات پيدا كرد، و سپس در مرحله چهارم: از احوالات و انفاس اولياى خدا بهره گرفت كه هر كس بر حضرت او اعتماد و توكّل كند بدون شك به تمام اين حقايق و واقعيت‏ها خواهد رسيد، و از عنايات و الطاف و فيوضات آن منبع كمالات، و معدن اسماى حسنى و صفات عليا بهره كامل خواهد گرفت. بى ترديد بدون روزى حلال وقناعت به آنچه كه حضرت دوست عنايت مى‏كند، و منهاى عبادات و طاعات با حال، و جداى از عزلت از شرار خلق، و بدون هم نفسى با اولياى الهى كار نفس به سامان نرسد، و در گردونه اصلاح و تهذيب قرار نگيرد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 134 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ ‏ 5 در تمام شؤون حيات‏‏ 2 1 ✳️ به نقل از کتاب انسان کامل نویسنده آورده : بزرگان دين ما مى‏گويند: «بدان كه كار خود به كسى گذاشتن است، و خدا مى‏فرمايد: كه هر كه كار خود به من گذارد، من بسازم كارهاى وى را، وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ انَّ اللّهَ بالِغُ امْرِهِ» «طلاق 3» و كسى كه بر خدا توكّل كند، خدا برايش كافى است، [و] خدا فرمان و خواسته‏اش را [به هر كس كه بخواهد] مى‏رساند. اى درويش! توكّل ثمره ايمان است، ايمان هر كه قوى‏تر باشد، توكّل وى درست‏تر بوده، يعنى هر كه را ايمان باشد به هستى و يگانگى خدا، او به يقين بداند كه خدا داناست به همه چيز و تواناست بر همه چيز، و رحمت و عنايت او در حق بندگان زياده از آن است كه رحمت و عنايت مادر در حق فرزند، بلكه هيچ نسبت ندارد رحمت و شفقت مادر به رحمت و شفقت حق، شفقت مادر در حق فرزند هم اثر شفقت حق تعالى در حق بندگان خود است. اى درويش! حقيقت توكّل آن است كه: بنده به يقين بداند كه خداى تعالى قادر است بر روزى رسانيدن بندگان، و با آن كه قادر است وعده كرده است كه روزى بندگان بر من است، و به يقين بداند كه خداى تعالى وعده خودخلاف نكند، چون اينها به يقين دانست و اعتماد بر كرم و فضل خداى كرد ودل وى آرام گرفت و توكّل بنده تمام شد. اى درويش! توكّل درست، از يقين درست پيدا مى‏آيد، يقين هر كه تمام‏تر بود، توكّل وى درست‏تر بود، و يقين در دل است، و توكّل كار دل است، چون دل آرام گرفت: خدا روزى بندگان مى‏رساند، و كار بندگان مى‏سازد اگر در ظاهر بنده كارى كند يا نكند و به كسى مشغول شود يانشود، و مباشرت اسباب كند يا نكند، نقصانى درتوكّل او نيايد، اگر به در حاكمى رود به يقين بداند كه قاضى حاجت خداى است، اگر به نزديك طبيب رود به يقين داند كه شفاء بنده از خداى است و مانند اين. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 134 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ ‏ 5 در تمام شؤون حيات‏‏ 2 2 ✳️ ادامه ی نقل از کتاب انسان کامل : ... اى درويش! بايد كه متوكّل را اعتماد بر مال و اعتماد بر كسب و اعتماد بر اسباب نباشد، اعتمادش بر كرم و فضل خداباشد. چون حقيقت توكّل را دانستى، اكنون بدان كه كسانى كه عيال دارند اگر كسب كنند و اگر ذخيره نهند، توكّل ايشان را زيان ندارد، اما بايد كه نفقه يكساله بيش ننهند، و كسب بر وجه حلال كنند و درمعامله كم ندهند، و زياده نستانند، و رحمت و شفقت در هيچ موضع فرو نگذارند. اى درويش! هر كه علم و ارادت و قدرت خدا را نديد بر كلّ كاينات، اعتماد وى بر اسباب است، و از اسباب در نمى‏تواند گذشت و به مسبب اسباب نمى‏تواند رسيد، پس هر وقت كه در اسباب خللى پيدا آيد، وى غمناك و اندوهگين شود، و متفرق و پراكنده خاطر گردد. هر كه علم و ارادت و قدرت خدا را محيط ديد بر كل كاينات، اعتماد وى بر خداى است نه بر اسباب، از جهت آن كه وى اسباب را همچون مسببات عاجز و بيچاره و مقهور و مسخر خدا ديد، و خدا را دانا به همه چيز و توانا بر همه چيز ديد، و به يقين دانست كه هر چه مى‏كند خدا مى‏كند، و هر چه مى‏دهد خدا مى‏دهد، پس اگر در اسباب خللى پيدا آيد وى غمناك و اندوهگين نشود، و متفرق و پراكنده خاطر نگردد. اى درويش! به يقين بدان كه قادر مطلق اوست، هر چه مى‏خواهد مى‏كند «فعّال لما يريد» صفت اوست، بى علم و ارادت و قدرت وى برگى بر درخت نجنبد، و دست هيچ كس حركت نكند، و دل هيچ كس نينديشد، انديشه دل‏ها، و حركت دست‏ها، و زبان‏ها به علم و ارادت و قدرت اوست، بلكه جنبش تمام موجودات به علم و ارادت و قدرت اوست، بى علم و ارادت و قدرت او هيچ چيز در وجود نيايد، و هيچ چيز حركت نكند، خالق جمله اشيا اوست و محرّك جمله اشيا اوست، محيى و مميت است، ضار و نافع است، قابض و باسط اوست، هر كه را فراخى مى‏دهد او مى‏دهد، هر كه را تنگى مى‏دهد او مى‏دهد. نَحْنُ قَسَمْنا بَيْنَهُمْ مَعيشَتَهُمْ فِى الْحَياةِ الدُّنْيا ما در زندگى دنيا معيشت آنان را ميانشان تقسيم كرده‏ايم. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 134 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ ‏ 5 در تمام شؤون حيات‏‏ 2 3 ✳️ بخش پایانی : نقل از کتاب انسان کامل : ... اى درويش! چون دانستى كه حال چنين است، بيش غم دنيا مخور، و كار به خدا بگذار كه كارساز بندگان اوست، بنده بايد كه كار خود كند كه خداوند كار خود مى‏كند، كار بنده، فرمانبردارى است و كار خداوند، پروردگارى است. اى درويش! دانايان در دنيا هرگز چيزى نخواسته‏اند، به هر چه پيش آمده است راضى و تسليم بوده‏اند، از جهت آن كه دانسته‏اند كه آدمى نداند كه به آمد وى در چيست. وَ عَسى انْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسى انْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَ اللّهُ يَعْلَمُ وَ انْتُمْ لاتَعْلَمُونَ» «بقره 216» و بسا چيزى را خوش نداريد و آن براى شما خير است، وبسا چيزى را دوست داريد و آن براى شما بد است؛ وخدا [مصلحت شما را در همه امور] مى‏داند و شما نمى‏دانيد. و به يقين دانسته‏اند كه خداى مصلحت كار بنده داند، پس تدبير و تصرف خود و ارادت و اختيار خود از ميان برداشته‏اند و كار به خداى بگذاشته ‏اند.» 👈✍️ پایان نقل از کتاب انسان کامل صفحه 335 وَ أُفَوِّضُ امْرى الَى اللّهِ انَّ اللّهَ بَصيرٌ بِالْعِبادِ «غافر 44» و من كارم را به خدا وامى‏گذارم؛ زيرا خدا به بندگان بيناست. با اعتماد به حق، اعتماد به نبوّت و امامت حاصل شود، و با اعتماد به نبوت و امامت، اعتماد به وحى و با اعتماد به وحى، اعتماد به جهان آخرت، و از اين طريق است كه نفس ميل شديد به تهذيب و اصلاح پيدا مى‏كند، و سالك مسلك حق مى‏شود، و كار به صحت و سلامت آورد، و صفحه جان منور به نور اخلاق و حقيقت گردد، و آدمى منبع عقايد حقه و اخلاق حسنه و اعمال صالحه شود و از اين راه به ارزش‏هاى والاى عرشى رسد، ودر پيشگاه حضرت محبوب قيمت بى‏نهايت پيدا كند. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 134 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ ‏ 6 عليه السلام 1 ✳️ حضرت على عليه السلام مى‏فرمايد: انَّ النَّفْسَ لَجَوْهَرَةٌ ثَمينَةٌ، مَنْ صانَها رَفَعَها، وَ مَنِ ابْتَذَلَها وَضَعَها. به درستى كه نفس گوهر پرقيمتى است، هر كس آن را از خرابى و آلودگى، و غارتگرى غارتگران و شياطين حفظ كرد او را به مقام رفيع رسانده، و هر كس او را به ابتذال كشيد به پستى و خفّت و خوارى كشانده است. و نيز آن حضرت فرمود: لَيْسَ عَلى وَجْهِ الْارْضِ اكْرَمُ عَلَى اللّهِ سُبْحانَهُ مِنَ النَّفْسِ الْمُطيعَةِ لِامْرِهِ. در پهناى زمين چيزى گرامى‏تر از نفس مطيع امر الهى در پيشگاه حق نيست. و نيز آن حضرت فرمود: الْاشْتِغالُ بِتَهْذيبِ النَّفْسِ اصْلَحُ. مشغول بودن انسان‏ها به تهذيب نفس كارى اصلح است. خَيْرُ النُّفُوسِ ازْكاها. بهترين نفس‏ها، پاك‏ترين آنهاست. ذِرْوَةُ الْغاياتِ لايَنالُها الّا ذَوُوا التَّهْذيبِ وَ الْمُجاهَداتِ. به قلّه اهداف نمى‏رسند، مگر صاحبان تهذيب نفس و آنان كه براى اصلاح خود و حركت در صراط مستقيم، جهاد مى‏كنند. صَلاحُ النَّفْسِ مُجاهَدَةُ الْهَوى. اصلاح نفس در سايه جهاد با هوا و هوس صورت مى‏گيرد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 138 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ ‏ 6 عليه السلام 2 ✳️ مَنْ لَمْ يُهَذِّبْ نَفْسَهُ لَمْ يَنْتَفِعْ بِالْعَقْلِ. كسى كه در مقام تهذيب نفس برنيايد، از عقل خود سود نمى‏برد. مَنْ اهْمَلَ نَفْسَهُ افْسَدَ امْرَهُ. آن كه به دنبال اصلاح نفس نباشد، زندگى خود را ضايع كرده است. لاتُرَخِّصُوا لِانْفُسِكُمْ فَتَذْهَبَ بِكُمُ الرُّخَصُ مَذاهِبَ الظُّلْمَةِ. نفس را هر چه مى‏طلبد آزادى ندهيد كه اين آزادى شما را دچار تاريكى مى‏كند. اعْجَزُ النّاسِ مَنْ قَدَرَ عَلى انْ يُزيلَ النَّقْصَ عَنْ نَفْسِهِ وَلَمْ يَفْعَلْ. عاجزترين مردم كسى است كه قدرت زايل كردن نقص را از نفس خود داشته باشد، ولى نكند. يَنْبَغِى لِمَنْ ارادَ صَلاحَ نَفْسِهِ وَ احْرازَ دينِهِ انْ يَجْتَنِبَ مُخالَطَةَ ابْناءِ الدُّنْيا. آن كه در پى اصلاح نفس و حفظ دين خود است، سزاوار است از آميزش با ديگران كه نفسى پليد و آلوده دارند، اجتناب نمايد. سَبَبُ صَلاحِ النَّفْسِ الْوَرَعُ. علّت و ريشه اصلاح نفس پارسائى است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 124 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
«2» اللَّهُمَّ لَا طَاقَةَ لِي بِالْجَهْدِ وَ لَا صَبْرَ لِي عَلَى الْبَلَاءِ وَ لَا قُوَّةَ لِي عَلَى الْفَقْرِ فَلَا تَحْظُرْ عَلَيَّ رِزْقِي وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى خَلْقِكَ بَلْ تَفَرَّدْ بِحَاجَتِي وَ تَوَلَّ كِفَايَتِي وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا «3» وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا وَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى خَلْقِكَ تَجَهَّمُونِي وَ إِنْ أَلْجَأْتَنِي إِلَى قَرَابَتِي حَرَمُونِي وَ إِنْ أَعْطَوْا أَعْطَوْا قَلِيلًا نَكِداً وَ مَنُّوا عَلَيَّ طَوِيلًا وَ ذَمُّوا كَثِيراً خدايا! مرا طاقت بر مشقت، و و شكيبايى بر مصيبت، و قدرت بر تنگ دستى نيست؛ پس روزيم را منع مكن و مرا به بندگانت وامگذار؛ بلكه خود به تنهايى حاجتم را برآور و كار ساز من باش، و به من با نظر رحمت بنگر، و در تمام امورم مصلحتم را در نظر گير؛ زيرا اگر مرا به خود واگذارى، از تحقق دادن كارهايم عاجز شوم، و به كارى كه مصلحت من در آن است برنخيزم، و اگر مرا به بندگانت واگذارى، با ترش‏رويى به من بنگرند، و اگر به پناه خويشانم فرستى، محرومم سازند، و اگر عطا كنند، عطايى اندك و پر دردسر دهند، و بر من منّت بسيار گذارند، و بيش از اندازه نكوهش كنند. ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
1 ✳️ معناى وسيع و گسترده‏اى دارد كه هم صبر بر اطاعت را شامل مى‏شود، هم‏ صبر در برابر انگيزه‏هاى معصيت، و هم صبر در برابر مصايب و حوادث ناگوار و از دست دادن نيروها و سرمايه و ثمرات. اصولًا هر انسانى بعد از اين كه بصيرت و شناخت واقعى نسبت به حضرت حق پيدا كرد و قدم در مسير عمل و اطاعت گذاشت با موانع و مشكلاتى روبرو خواهد شد كه اگر استقامت و صبر نداشته باشد، هرگز نمى‏تواند احقاق حق كرده و عمل صالحى انجام دهد و يا ايمان خود را حفظ كند. و به عبارت ديگر احقاق حق، اجراى حق، اداى حق در جامعه جز با يك حركت و تصميم‏گيرى عمومى و استقامت در برابر موانع ممكن نيست. بهتر است بررسى كنيم و ببينيم كه تفسير صبر چيست: پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله تفسير صبر را از زبان جبرئيل، چنين مى‏فرمايد: يا جَبْرَئيلُ فَما تَفْسيرُ الصَّبْرِ. قالَ: يَصْبِرُ فِى الضَّرَّاءِ كَما يَصْبِرُ فِى السَّرَّاءِ وَ فِى الْفاقَةِ كَما تَصْبِرُ فِى الْغِناءِ وَ فِى الْبَلاءِ كَما يَصْبِرُ فِى الْعافِيَةِ فَلايَشْكُو حالَهُ عِنْدَ الْمَخْلُوقِ بِما يُصيبُهُ مِنَ الْبَلاءِ. اى جبرئيل! معناى صبر چيست؟ جبرئيل گفت: اين كه در سختى صبر كنى همچنان كه در روزگار آسايش صبر مى‏كنى، در تهيدستى صبر كنى همچنان كه در هنگام توانگرى صبر مى‏كنى در بيمارى و گرفتارى صبر كنى همچنان كه در زمان سلامت و عافيت صبر مى‏كنى، آدم صبور از بلايى كه به او مى‏رسد نزد مخلوق زبان به شكوه نمى‏گشايد. آرى، شكيبايى در برابر حوادث سخت و ناگوار و طوفان‏هاى سنگين نشانه شخصيت و وسعت روح آدمى است آن چنان وسعتى كه حوادث بزرگ را در خود جاى مى‏دهد و لرزان نمى‏گردد. ولى گاهى انسان به ظاهر شكيبايى مى‏كند امّا با كلمات زننده كه نشانه ناسپاسى و عدم تحمل حادثه است، اين شكيبايى را زشت و بدنما مى‏كند. اما افراد با ايمان و قوى الاراده و پرظرفيت در اين گونه حوادث، هرگز پيمانه صبرشان لبريز نمى‏گردد و سختى كه نشانه ناسپاسى و كفران و بى‏تابى و جزع باشد به زبان جارى نمى‏سازند و اين گونه صبر همان صبر جميل است كه صبر واقعى و تام و كمال و بى‏نقص مى‏باشد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 141 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
2 نشانه ‏هاى صابر ✳️ پيامبر صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد: انسان صابر داراى سه نشانه مى‏باشد: عَلامَةُ الصَّابِرِ فى‏ ثَلاثٍ، اوَّلُها: انْ لايَكْسَلَ وَ الثَّانِيَةُ: انْ لايَضْجَرَ وَ الثَّالِثَةُ: انْ لايَشْكُوَ مِنْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ لِانَّهُ اذا كَسِلَ فَقَدْ ضَيَّعَ الْحَقَّ وَ اذا ضَجِرَ لَمْ يُؤَدِّ الشُّكْرَ وَ اذا شَكا مِنْ رَبِّه‏ عَزَّوَجَلَّ فَقَدْ عَصاهُ. نشانه‏ هاى صابر سه چيز است: اول: آن كه تنبلى نمى‏ورزد. دوم: آن كه افسرده و دل تنگ نمى‏شود و سوم: آن كه از پروردگار خود شكوه نمى‏كند؛ زيرا اگر تنبل باشد حق را فرو مى‏گذارد و اگر افسرده و دل تنگ باشد، شكر نمى‏گذارد و اگر از پروردگارش شكايت كند، معصيت او كرده باشد. اگر انسان، صبورى را پيشه خود كرد و در برابر مشكلات و سختى‏ها استوار و مقاوم ايستاد، به عمق كلام حضرت حق كه از كلام رسول الهى بيان شده، مى‏رسد و شهد و شيرينى كلام بارى تعالى را در اين حديث قدسى خواهد چشيد كه درباره اجر صابران اين گونه بيان مى‏فرمايد: اذا وَجَّهْتُ الى‏ عَبْدٍ مِنْ عَبيدى‏ مُصيبَةً فى‏ بَدَنِه‏ اوْ مالِهِ اوْ وَلَدِه‏ ثُمَّ اسْتَقْبَلَ ذلِكَ بِصَبْرٍ جَميلٍ اسْتَحْيَيْتُ مِنْهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ انْ انْصِبَ لَهُ ميزاناً اوْ انْشُرَ لَهُ ديواناً. هنگامى كه مصيبتى متوجه يكى از بندگانم در بدن يا مال يا فرزندش مى‏كنم و او با صبر جميل با آن مقابله مى‏كند، حيا مى‏كنم كه در قيامت ميزان سنجش اعمال براى او نصب كنم يا نامه عمل او را بگشايم. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 141 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
«4» فَبِفَضْلِكَ اللَّهُمَّ فَأَغْنِنِي وَ بِعَظَمَتِكَ فَانْعَشْنِي وَ بِسَعَتِكَ فَابْسُطْ يَدِي وَ بِمَا عِنْدَكَ فَاكْفِنِي «5» اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ خَلِّصْنِي مِنَ الْحَسَدِ وَ احْصُرْنِي عَنِ الذُّنُوبِ وَ وَرِّعْنِي عَنِ الْمَحَارِمِ وَ لَا تُجَرِّئْنِي عَلَى الْمَعَاصِي وَ اجْعَلْ هَوَايَ عِنْدَكَ وَ رِضَايَ فِيمَا يَرِدُ عَلَيَّ مِنْكَ وَ بَارِكْ لِي فِيمَا رَزَقْتَنِي وَ فِيمَا خَوَّلْتَنِي وَ فِيمَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ «6» وَ اجْعَلْنِي فِي كُلِّ حَالاتِي مَحْفُوظاً مَكْلُوءاً مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعَاذاً مُجَاراً خدايا! پس به احسانت بى‏نيازم كن، و به بزرگيت مرتبه بلندم ده و به توانگريت، دستم را گشاده ساز، و به آنچه كه نزد توست بى‏نيازم فرما. خدايا! بر محمّد و آلش درود فرست، و مرا از حسد رهايى ده، و از گناهانم بازم دار، و از حرام‏ها پرهيز ده، و بر معاصى دليرم مگردان، و ميل و رغبتم را متوجه خود فرما، و خشنوديم را در آنچه از جانب تو به من مى‏رسد قرار ده، و مرا در آنچه روزيم كرده‏اى، و از روى بزرگوارى به من بخشيده‏اى، و احسان فرموده‏اى بركت ده، و مرا در تمام حالاتم، محفوظ، حراست شده، پوشيده، دست نايافتنى، پناه داده و امان يافته قرار ده. ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
✳️ مسئله دستگيرى خداوند از عبدى كه به حق رو كرده و كفايت پروردگار از امور بنده، و همچنين صفت ناپسند حسد، و برنامه محرّمات و جرأت بر معاصى و مسئله حفظ آبرو و امنيّت، مسائلى است كه امام سجّاد عليه السلام در اين فراز از دعا بيان مى‏كند. اگر خداوند دست كسى را بگيرد و او را يارى و مورد توجه و لطف و كرم خود قرار دهد، به هيچ وجه كسى نمى‏تواند او را ذليل و از اين عزت و سربلندى به ذلت و سرافكندگى بكشاند و عزيز واقعى هم يعنى همين. اهل لغت در معناى عزيز گفته‏اند: شكست‏ناپذير، آرى، اگر كسى خدا پشتيبان او باشد و از او حمايت كند، هرگز طعم شكست و ذلّت را نخواهد چشيد. حضرت على عليه السلام مى‏فرمايد: العزيزُ مَنِ اعْتَزَّ بِالطَّاعَةِ. عزيز كسى است كه به سبب طاعت و فرمانبردارى حق، عزيز شده باشد. اگر خداوند عزّت به انسان داد و حامى عبدش بود اين عزّت خدايى قابل زوال نخواهد بود و به خلاف عزّت‏هاى دنيوى كه به حسب ظاهر عزّت است ولى قابل زوال و تغيير و تحول مى‏باشد، اگر خداوند بخواهد كسى را عزيز كند و او را دوست داشته باشد از روى لطف و مرحمت خود آنچه را راست باشد، در دل او مى‏اندازد از براى او، جهت رسيدن او به آنچه صلاح حال او باشد و موجب رشد و توفيق او شود. امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: اذا احَبَّ اللَّهُ عَبْداً الْهَمَهُ الطَّاعَةَ وَ الْزَمَهُ الْقَناعَةَ وَفَقَّهَهُ فِى الدّينِ وَ قَوَّاهُ بِالْيَقينِ فَاكْتَفى‏ بِالْكَفافِ وَ اكْتَسى‏ بِالْعَفافِ. چون خداوند بنده‏اى را دوست بدارد، شوق عبادت در دل او مى‏افكند و قناعت را پيشه او مى‏سازد و او را به فهم بصيرانه دين موفق مى‏دارد و به دل او با يقين نيرو مى‏بخشد و چنين انسانى به كفاف بسنده مى‏كند و در جامه عفاف مى‏خرامد. و نيز آن حضرت در تفسير آيه 160 سوره آل عمران: إِن يَنصُرْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ وَإِن يَخْذُلْكُمْ فَمَن ذَا الَّذِى يَنصُرُكُم مّن‏بَعْدِهِ‏وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ» اگر خدا شما را يارى كند، هيچ كس بر شما چيره و غالب نخواهد شد، و اگر شما را واگذارد، چه كسى بعد از او شما را يارى خواهد داد؟ و مؤمنان بايد فقط بر خدا توكّل كنند. مى‏فرمايد: اذا افْعَلَ الْعَبْدُ ما امَرَهُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الطَّاعَةِ كانَ فِعْلُهُ وِفْقاً لِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ سُمِّىَ الْعَبْدُ بِهِ مُوَفَّقاً وَ اذا أَرادَ الْعَبْدُ انْ يَدْخُلَ فى‏ شَى‏ءٍ مِنْ مَعاصِى اللَّهِ فَحالَ اللَّهُ تَبارَكَ وَ تَعالى‏ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ تِلْكَ الْمَعْصِيَةِ فَتَرَكَها كانَ تَرْكُهُ لَها بِتَوْفيقِ اللَّهِ تَعالى‏ وَ مَتى‏ خُلِّىَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ تِلْكَ الْمَعْصِيَةِ فَلَمْ يَحُلْ بَيْنَهُ وَ بَيْنَها حَتَّى يَرْتَكِبَها فَقَدْ خَذَلَهُ وَ لَمْ يَنْصُرْهُ وَ لَمْ‏يُوَفِّقْهُ. هر گاه بنده آنچه را كه خداوند عزّوجلّ او را به آن امر فرموده از اطاعت، به‏ جا آورد كردارش با امر خدا موافق باشد، آن بنده را موفّق مى‏نامند و چون بنده اراده كند كه در چيزى از معصيت‏هاى خداوند داخل شود، خداوند ميانه او و آن معصيت حايل و مانع شود و بنده، آن معصيت را ترك كند، به توفيق الهى ترك كرده باشد و هرگاه ميان او و ميان آن معصيت جدائى افتد و سبب شود آن معصيت را مرتكب شود، خداوند او را واگذاشته و توفيق خود را از او سلب نموده است. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 148 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
✳️ در ادامه دعا امام زين العابدين عليه السلام مى‏فرمايد: وَ خَلِّصْنِي مِنَ الْحَسَدِ ، خداوندا! مرا از حسد دور نگه دار. : عبارت از اين است كه انسانى نسبت به انسان ديگر بدخواه باشد، از اين جهت كه خداوند به وى نعمتى عطا فرموده و او از عطيه الهى رنج مى‏برد و در دل تمنا دارد، موجباتى فراهم آيد تا نعمت از صاحب نعمت سلب گردد و آن قدر به تمناى خويش علاقمند است كه از ميان رفتن نعمتِ صاحبِ نعمت را براى خويش نعمت مى‏پندارد. امام على عليه السلام مى‏فرمايد: الْحاسِدُ يَرى‏ انَّ زَوالَ النِّعْمَةِ عَمَّنْ يَحْسُدُهُ نِعْمَةٌ عَلَيْهِ. حسود از بين رفتن نعمت از ديگران را، براى خودش نعمت مى‏بيند. اگر در فرمايش حضرت على عليه السلام كمى انديشه كنيم به اين نتيجه خواهيم رسيد كه حسود در واقع دشمن نعمت است نه صاحب نعمت، او از خداوند و تقسيم عطيه ‏اش ناراحت و خشمگين است. آرى، اصل حسد، كورى قلب و انكار فضل الهى كه دو بال كفرند را به دنبال دارد به اين جهت ضرر حاسد قبل از آن كه به محسود برسد به خودش مى‏رسد، مانند ابليس كه ضررش به خودش رسيد و لعنت ابدى شامل حال او شد و آدم به مقام نبوت رسيد و خدا نكند كه اين صفت رذيله در كسى ملكه شود كه ديگر موفق به توبه نشده و هميشه آرزوى ضرر به ديگران- كه از او بهترند يا بيشتر دارند- را دارد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 150 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ ✳️ امام سجّاد عليه السلام از جرأت بر معاصى و عادى دانستن خطا و گناه، نيز به خداوند متعال پناه مى‏برد و درخواست مقام رضاى الهى را مى‏نمايد. نعمتى بالاتر از رضايت خدا نيست كه امام صادق عليه السلام در تفسير رضا مى‏فرمايد: صِفَةُ الرِّضا انْ يَرْضَى الْمَحْبُوبَ وَ الْمَكْرُوهَ وَ الرِّضا شُعاعُ نُورِ الْمَعْرِفَةِ، وَ الرَّاضى‏ فانٍ عَنْ جَميعِ اخْتِيارِه وَ الرَّاضى‏ حَقيقَةً هُوَ الْمَرْضِىُّ عَنْهُ وَ الرِّضا اسْمٌ يَجْتَمِعُ فيهِ مَعانِى الْعُبُودِيَّةِ وَ تَفْسيرُ الرِّضا سُرُورُ الْقَلْبِ. رضا آن است كه انسان از چيزى راضى باشد، خواه آن چيز مطلوب او باشد يا نامطلوب و رضا شعاعى است از نور معرفت و شخص راضى كسى است كه از خواسته‏ها و تمايلات خود دست بردارد و در مقابل خواسته خدا اعمال نظر نكند و تسليم خواسته خدا باشد، شخص راضى در حقيقت كسى است كه خدا از او راضى باشد و رضا اسمى است كه جميع مراتب عبوديّت و بندگى در او جمع است و معنى رضا، سرور قلب است. در بلاها مى ‏چشم لذات او مات اويم مات اويم مات او (مولوى) ( شرح این ابیات اینجا در کانال ما ) ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 151 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2
✳️ امام زين العابدين عليه السلام در قسمت ديگرى از فراز دعا، درخواست حفظ آبرو و سلامتى مى‏نمايد و از خداوند مى‏خواهد او را در حصن و دژ محكم خود قرار داده به طورى كه آبروى او در امان و سلامتى وى تضمين شده باشد. (وَ اجْعَلْنِي فِي كُلِّ حَالاتِي مَحْفُوظاً مَكْلُوءاً مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعَاذاً مُجَاراً ) اگر شخصى بخواهد در كمال آرامش و طمأنينه باشد بايد كارى كند كه در حصار حضرت حق قرار بگيرد، چون فقط دژ محكم الهى است كه محكم و زوال‏ناپذير است برخلاف بعضى‏ها كه خودشان را در پناه دژهاى واهى و پوشالى و خيالى مال و ثروت و رياست و مقام قرار داده‏اند و روزى به اين نتيجه خواهند رسيد كه اين دژها سرابى بيش نبوده و فقط در سايه لطف و امنيّت الهى است كه آرامش خاطر حاصل مى‏شود. انَّ اللَّهَ جَلَّ وَ عَزَّ اوْحى‏ الى‏ داوُدَ عليه السلام مَا اعْتَصَمَ بى‏ عَبْدٌ مِنْ عِبادى‏ دُونَ احَدٍ مِنْ خَلْقى‏، عَرَفْتُ ذلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ ثُمَّ يَكيدُهُ اهْلَ السَّمواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما فيهِنَّ الَّا جَعَلْتُ لَهُ الْمَخْرَجَ مِنْ بَيْنِهِنَّ وَ مَا اعْتَصَمَ عَبْدٌ مِنْ عَبيدى‏ بِاحَدٍ مِنْ خَلْقٍ دُونى‏، عَرَفْتُ ذلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ الَّا قَطَعْتُ اسْبابَ السَّمواتِ مِنْ يَدَيْهِ وَ اسَخْتُ الْأَرْضَ مِنْ تَحْتِهِ وَ لَمْ ابالِ بِاىِّ وادٍ هَلَكَ. خداوند متعال به داود پيغمبر فرمود: اى داود! هر بنده از بندگان من كه مرا پناهگاه خود بداند و به من توسّل جويد و به مخلوقات من روى نياورد و به آنها چنگ نزند و آنان را در پناهگاه خود نگيرد و نيّت خود را هم پاك كند، اگر همه اهل آسمان‏ها و زمين او را اذيت و آزار كنند، من راه خروج از آن فتنه‏ها را برايش بازكنم. اما اگر بنده‏اى از بندگانم به يكى از مخلوقات پناه ببرد و او را بر مقدّرات‏ خود حاكم گرداند و نيّت او نيز بر اين گواهى دهد، همه اسباب و وسايل دنيا را از وى قطع خواهم كرد و زمين را زير پايش سست خواهم نمود و با كى نخواهم داشت كه در كجا به هلاكت برسد. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏9، ص: 152 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2