توضیح این عبارت دراوائل دعای بیستم صحیفه سجادیه آمده است آنجا که می فرماید«وانته بنیتی الی احسن النیات و بعملی الی احسن الاعمال» معلوم میشود« احسن اعمال »نتیجه «احسن النیات» #دعا_بیستم_1 نکته دوم «انما یتقبل الله من المومنین»یعنی تقوی شرط لازم و ضروری قبول اعمال است یعنی انسان با تقوی گناه نمی کند و اگر مرتکب شد،فورا توبه می کند تا استمرار عمل صالح تحقق یابد. از این دو مقدمه نتیجه می گیریم که اولا از خداوند بهترین نیت را درخواست کنیم تا هر عملی انجام می دهیم یا نمی دهیم،عمل حسنه برای ما نوشته شود،مثلا اگر قبل خواب نیت نماز شب کنیم حتی اگر بیدار نشویم،این عمل صالح برای ما نوشته می شود تا استمرار عمل صالح محقق شود ثانیا بشدت از گناه پرهیز کنیم تا در زمره متقین قرار بگیریم. در نتیجه تمام عمر و در «جمیع احوال »اعمال ما بهترین اعمال می شود. ..و حسن فی جمیع احوال عملی.

در اين قسمت از دعا ى امام سجاد (علیه السلام) ، دو كلمه آمده است: يك ى «عمل» و آن ديگر «نيكو بودن عمل».

می‏توان گفت: شجره‏ ى طيبه‏ ى اسلام داراى سه شاخه‏ ى اصلى و اساسى است: عقايد و اخلاق و احكام. قسمت اعظم اخلاق و احكام در اعمال مردم پياده می‏شود.

على (علیه السلام) فرمود: از رسول اكرم (ص) پرسيدم: #ايمان چيست؟ فرمود: تصديق بالقلب و اقرار باللسان و عمل بالاركان. تصديق به قلب، اقرار به زبان، و عمل به جوارح.

مردى از على (علیه السلام) درخواست #موعظه نمود. حضرت به و ى فرمود: لا تكن ممن يرجو الاخره بغير العمل. از آن گروه مباش كه بدون عمل اميد سعادت عالم آخرت را در سر می‏پرورند.

مقصود از عمل، كارهاى شايسته و اعمال صالحه ‏ا ى است كه مرضى شرع مقدس و مقبول حضرت بارى تعالى است، نه هر عمل به هر انگيزه‏اى كه واقع شود، چه بسيار كارها ى بظاهر خوبى را كسانى انجام می‏دهند، ولى محركشان در آن اعمال ايمان به خدا و خشنودى بارى تعالى نبوده، بلكه عوامل ديگرى آنان را به اين كارها واداشته است.

ممكن است مردم اعمال بسيارى را كه به ظاهر پسنديده و نيكوست انجام دهند، اما انگيزه‏ ى درونى و نيت باطنى آنان در آن كارها هواى نفس و اقناع تمنيات حيوانى خودشان باشد و كمترين توجه ى به قرب الهى و خلوص نيت نداشته باشند. اين قبيل اعمال نه تنها ارزش معنوى در پيشگاه الهى ندارد، بلكه زمينه‏ ى رياكارى و سوء نيت را در نهاد عاملين آنها تقويت می‏كند و به مسير نادرستى و انحرافشان سوق می‏دهد.

كار پسنديده و خوب در اسلام آن عملى است كه : اولا بر اساس علم صورت پذيرد و ثانيا انجام دهنده داراى قصد قربت باشد و ثالثا بتواند تا آخر عمر، عمل پاك خود را از خطرات گوناگون محافظت كند و آن را به سلامت از مرز دنيا بگذراند

اميرالمومنين (علیه السلام) فرمود: الدنيا كلها جهل الا مواضع العلم و العلم كله حجه الا ما عمل به و العمل كله رياء الا ما كان مخلصا و الاخلاص على خطر حتى ينظر العبد بما يختم له. آدمی كه در اين جهان قدم می‏گذارد، تمام دنيا برا ى او جهل و نادانى است مگر چيزهايى را كه تدريجا فرامی‏گيرد و از آنها آگاه می‏شود. و تمام علمهايى كه آموخته برا ى او نزد بارى تعالى حجت است، مگر علمی كه طبق آن عمل نموده باشد و تمام اعمالش رياكارى و خودنمايى است، مگر كارهايى كه خالصانه انجام يافته است، و اخلاص و صفاى ضمير در معرض خطر است تا آنكه بنده‏ ى مخلص ببيند پايان كارش چگونه است و عمرش با چه وضعى پايان می ‏يابد.

حسن عمل ماده‏ ى اختبار و آزمايش مردم : الذى خلق الموت و الحيوه ليبلوكم ايكم احسن عملا. اين خداوند تواناست كه مرگ و حيات را آفريده تا شما را آزمايش كند و معلوم نمايد كدام يك از حسن عمل و درستكار ى برخورداريد.

ابوقتاده می‏گويد: از رسول اكرم (ص) سئوال كردم اينكه خداوند فرموده: «ايكم احسن عملا» شما را آزمايش كنم تا معلوم شود كدام يك در عمل نيكوكارتريد، مقصود حضرت بار ى تعالى كيان ‏اند؟ در پاسخ فرمود: ايكم احسن عقلا يعنى كداميك از جهت عقل نيكوتريد سپس توضيح داد : اتمكم عقلا و اشدكم لله خوفا و احسنكم فيما امر الله به و نه ى عنه نظرا و ان كان اقلكم تطوعا. منظور اینست که : کدام یک از شما عقلتان كاملتر، خوفتان از خداوند شديدتر و دقت نظرتان در اوامر و نواهى حضرت حق نيكوتر است گرچه مقدار عملتان كمتر باشد.

امام صادق (علیه السلام) در تفسير اين آيه «ايكم احسن عملا» فرموده است: ليس يعنى اكثر عملا و لكن اصوبكم عملا و انما الاصابه خشيه الله و النيه الصادقه. خداوند كثرت عمل را از اين آيه اراده ندارد، بلكه مقصود بار ى تعالى عمل صواب و طبق واقع است و اصابت در عمل، ترس از خداوند و نيت پاك و صادق است.