#صحیفه‌کاربردی حَمْداً نُعْتَقُ‌ بِهِ‌ مِنْ أَلِيمِ نَارِ اَللَّهِ إِلَى كَرِيمِ جِوَارِ اَللَّهِ‌ .(۱۵) ستایش و سپاس فرد را از خواری دور کرده و موجب کرامت نفس و شخصیت او می‌گردد. آتش دردناک جهنم موجب خزی و خواریِ(۱۹۲.آل‌عمران) تارکان حمد و جوار کریمانه الهی در انتظار حامدین است. دلیل: ذهن سپاسگزار به طور دائم بر روی بهترین‌ها تمرکز می‌کند بنابراین، تمایل دارد بهترین شود و از خواری دور شود.

#صحیفه‌کاربردی حَمْداً نُزَاحِمُ بِهِ‌ مَلاَئِكَتَهُ‌ اَلْمُقَرَّبِينَ‌، وَ نُضَامُّ‌ بِهِ أَنْبِيَاءَهُ اَلْمُرْسَلِينَ‌ فِي دَارِ اَلْمُقَامَةِ‌ اَلَّتِي لاَ تَزُولُ‌، وَ مَحَلِّ كَرَامَتِهِ اَلَّتِي لاَ تَحُولُ‌.(۱۶) ستایش و سپاس چون مقام انسان را بالا می‌برد نیروهای غیبی را به خدمت انسان در‌می‌آورد و با ایجاد ثبات شخصیت، مانع سقوط انسان می‌گردد. دلیل: وقتی انسان با شکرگزاری به مقام فوق فرشتگان برسد، نیروی غیبی آنها مُسخّر او می‌گردد. ۱. در حدیث نبوی است که:«إن اللهَ يُباهي بالشابِّ العابِدِ الملائكةَ، يقولُ: انظُروا إلى عَبْدِي ترك شهوتَه من أَجْلِي، أَيُّهَا الشَّابُّ أنت عندي كبعضِ ملائكتي.» ۲. حضرت رسول اکرم «صلی‌الله علیه و آله» در شب معراج، وقتی به نقطه‌ای خاص در سیر ملکوتی رسید، جناب جبرئیل «علیه السلام» عرض کرد:اگر باندازه یک بند انگشت نزدیک‌تر شوم می‌سوزم. (در بسيارى از كتب عرفانيّه وارد است كه جبرائيل گفت: لَوْ دَنَوْتُ أَنْمُلَةً لَاحْتَرَقْتُ. «اگر از اينجا به بعد، من به‌اندازۀ يك بند انگشت نزديكتر شوم، آتش مى‌گيرم.» شيخ نجم الدّين رازى:«مرصاد العباد») ۳. .....قال علی«علیه السلام»: «يا رسول الله! چون وارد خانه شدم، فاطمه را ديدم كه از خستگي خوابيده است و دستاس بي آنكه كسي آنرا حركت دهد مي گردد و گهواره ي حسين بي آنكه كسي آنرا بجنباند در حال جنبش است و ندائي مي آمد كه براي حسين لالائي مي گفت و چنين مي خواند: ان في الجنة نهرا من لبن لعلي و لزهرا و حسين و حسن كل من كان محبا لهم يدخل الجنة من غير حزن» . در بهشت نهري است از شير، از براي علي و زهرا و حسين و حسن (علیهم‌السلام). هر کس دوستدار آنان باشد، بي‏حساب داخل بهشت مي‏شود. حضرت فرمود: «آنكه گهواره را مي جنباند، جبرئيل و آنكه دستاس را مي چرخانيد ميكائيل بود.» مناقب آل‏ابيطالب، ابن شهرآشوب، ج 4، ص 88

#صحیفه‌کاربردی وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي اِخْتَارَ لَنَا 👈مَحَاسِنَ اَلْخَلْقِ‌ ، 👈وَ أَجْرَى عَلَيْنَا طَيِّبَاتِ اَلرِّزْقِ‌ .(۱۷) 👈وَ جَعَلَ لَنَا اَلْفَضِيلَةَ‌ بِالْمَلَكَةِ‌ عَلَى جَمِيعِ اَلْخَلْقِ‌⬅️⬅️ فَكُلُّ‌ خَلِيقَتِهِ مُنْقَادَةٌ لَنَا بِقُدْرَتِهِ‌ وَ صَائِرَةٌ إِلَى طَاعَتِنَا بِعِزَّتِهِ‌.(۱۸) لزوم سپاس و ستایش از والدینی که ۱.در حفظ و نیکویی جسمی و اخلاقی فرزندان می‌کوشند. ۲.برای آماده کردن روزی طیب تلاش می‌کنند. ۳. حداکثر امکاناتی که می‌توانند برای موفقیت فرزندان فراهم می‌کنند. سوره اسراء ۷۰ و سوره غافر۶۴

#صحیفه‌کاربردی وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي أَغْلَقَ‌ عَنَّا بَابَ‌ اَلْحَاجَةِ إِلاَّ إِلَيْهِ‌ ، فَكَيْفَ‌ نُطِيقُ حَمْدَهُ أَمْ مَتَى نُؤَدِّي شُكْرَهُ‌ ! لاَ، مَتَى .(۱۹) لزوم ستایش و سپاس از والدینی که نهایت تلاش خود را بکار می‌گیرند تا حداکثر نیازهای خانواده را خود اعضای خانواده برآورده کنند و به دیگران نیازمند نباشند. ترغيب به بى نيازى از مردم رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَن سَألَنا أعطَيناهُ ، ومَنِ استَغنى أغناهُ اللّه ُ . [ الكافي : 2/138/2 . ] پيامبر خدا صلى الله عليه و آله درباره شخصی که بخاطر بیکاری، فقیر شده بود: «هر كه از ما چيزى بخواهدبه اومى دهيم، و هر كه چيزى نخواهد خداوند او را بى نياز و توانگر گرداند .» و او پس از توصیه حضرت با هیزم شکنی بی‌نیاز شد. سوره فاطر (آیه ۱۵) يَآ أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَآءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ

وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي 1⃣رَكَّبَ‌ فِينَا آلاَتِ اَلْبَسْطِ، 2⃣وَ جَعَلَ‌ لَنَا أَدَوَاتِ اَلْقَبْضِ‌ 3⃣وَ مَتَّعَنَا بِأَرْوَاحِ اَلْحَيَاةِ‌ 4⃣وَ أَثْبَتَ فِينَا جَوَارِحَ‌ اَلْأَعْمَالِ‌ 5⃣وَ غَذَّانَا بِطَيِّبَاتِ اَلرِّزْقِ‌ 6⃣وَ أَغْنَانَا بِفَضْلِهِ‌ 7⃣وَ أَقْنَانَا بِمَنِّهِ‌ .(۲۰) 8⃣⬅️ثُمَّ‌ أَمَرَنَا لِيَخْتَبِرَ طَاعَتَنَا وَ نَهَانَا لِيَبْتَلِيَ‌ شُكْرَنَا ⬅️فَخَالَفْنَا عَنْ‌ طَرِيقِ أَمْرِهِ‌ وَ رَكِبْنَا مُتُونَ زَجْرِهِ‌ 9⃣فَلَمْ يَبْتَدِرْنَا بِعُقُوبَتِهِ‌ وَ لَمْ يُعَاجِلْنَا بِنِقْمَتِهِ‌ بَلْ تَأَنَّانَا بِرَحْمَتِهِ تَكَرُّماً وَ اِنْتَظَرَ مُرَاجَعَتَنَا بِرَأْفَتِهِ حِلْماً .(۲۱)

#صحیفه‌کاربردی لزوم ستایش و سپاس از مسئولان و والدینی که قبل از امر و نهی زمینه اطاعت را فراهم می‌کنند و بعد از سرپیچی از دستورات، در محکومیت و کیفر نمودن عجله نمی‌کنند بلکه با صبوری منتظر بازگشت به اطاعت می‌شوند. ۱. این فراز، مراحل شکل‌گیری جسم و اعطای لوازم تکلیف را مطرح می‌کند. ۲. اطاعت یک راه بیشتر ندارد و آن نیز مسیری هموار است(طریق امره=صراط) ولی معصیت راه‌های مختلفی دارد که ناهموار هم هستند(متون زجره=السُبُل) ۳. صفات الهی (یعنی فضل و منّ و تکرم و رأفت) را باید ستایش نمود و خدمات دهگانه این فراز باید شکرگزاری شود. ۴. ترکیب بدن از اسکلت و ماهیچه‌ها_سلسله اعصاب_تشکیل اعضایی که برای فرمانبرداری لازم است_غذاهای طیب مناسب در هر مرحله از عمر_ اعطای ثروت کافی و پشتوانه اقتصادی از مقدمات قانونگذاری برای رشد انسان بشمار می‌روند.

وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي دَلَّنَا عَلَى اَلتَّوْبَةِ اَلَّتِي لَمْ نُفِدْهَا إِلاَّ مِنْ فَضْلِهِ‌ فَلَوْ لَمْ نَعْتَدِدْ مِنْ فَضْلِهِ إِلاَّ بِهَا لَقَدْ حَسُنَ‌ بَلاَؤُهُ‌ عِنْدَنَا وَ جَلَّ‌ إِحْسَانُهُ إِلَيْنَا وَ جَسُمَ فَضْلُهُ عَلَيْنَا(۲۲) فَمَا هَكَذَا كَانَتْ سُنَّتُهُ‌ فِي اَلتَّوْبَةِ‌ لِمَنْ كَانَ قَبْلَنَا لَقَدْ وَضَعَ عَنَّا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ‌ وَ لَمْ يُكَلِّفْنَا إِلاَّ وُسْعاً وَ لَمْ يُجَشِّمْنَا إِلاَّ يُسْراً وَ لَمْ يَدَعْ‌ لِأَحَدٍ مِنَّا حُجَّةً وَ لاَ عُذْراً.(۲۳) فَالْهَالِكُ‌ مِنَّا مَنْ هَلَكَ عَلَيْهِ‌ وَ اَلسَّعِيدُ مِنَّا مَنْ رَغِبَ إِلَيْهِ‌(۲۴) در این فراز اشاره به شریعت سهله و سمحه محمدیه(صلی‌الله علیه و آله) شده

#صحیفه‌کاربردی لزوم ستایش و سپاس از والدین و مربیان و مسئولانی که الف. زمینه برگشت به قانون‌گرایی را فراهم می‌کنند ب. لزوم بازگشت به قانون و پذیرش متخلفان با روی باز را گوشزد می‌کنند ج. روش بازگشت را به متخلفان آموزش می‌دهند. د. بازگشت متخلف را بیش از حد سخت نمی‌کنند. ه. از هرکس نسبت به توانایی اش انتظار دارند و. سهل گیری و آسان سازی راه بازگشت را وظیفه خود می‌دانند. بگونه‌ای که دیگر هیچ عذر و بهانه‌ای باقی نماند و متخلف بداند که علیرغم همه‌ی زمینه‌‌های فراهم شده برای بازگشت، کیفر را خودش برسر خودش آورده درحالیکه دیگران با اشتیاق خود از این فرصت استفاده کرده و خوشبخت شده‌اند.

وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ بِكُلِّ‌ مَا حَمِدَهُ بِهِ أَدْنَى مَلاَئِكَتِهِ إِلَيْهِ وَ أَكْرَمُ خَلِيقَتِهِ‌ عَلَيْهِ وَ أَرْضَى حَامِدِيهِ لَدَيْهِ‌(۲۵) #صحیفه‌کاربردی ستایش و سپاس را باید ناچیز بدانیم تا موجب تاثیر شده و ماندگار باشد. لذا اگر اهل حمد و شکر بخواهد از عجب دور باشد باید عرض کند تشکر من که در مقابل تشکر فرشتگان مقرب و گرامی‌ترین مخلوقات و بهترین حامدان، چیزی به حساب نمی‌آید لذا آرزو می‌کند کم او را زیاد حساب کند. پس فرزند عزیزم، مبادا به شکر خودت، مغرور شوی بلکه به مادرت بگو تشکر من در مقابل خدمات شما عددی نیست. اینجاست که معنای حدیث امام صادق (علیه السلام) روشن می‌شود که فرمود: «خداوند به موسى (علیه السلام) وحى فرستاد: اى موسى! حقّ شکر مرا به جا آور. عرض کرد: پروردگارا! چگونه حقّ شکر تو را به جا آورم در حالى که هرگاه شکر تو را به جا آورم، این خود نعمتى است که به من ارزانى فرمودى و توفیق شکرگزارى دادى و به این ترتیب مشمول نعمت تازه اى شده ام که شکر دیگرى بر آن لازم است»؟! فرمود: «یا مُوسى اَلآنَ شَکَرْتَنى حینَ عَلِمْتَ اَنَّ ذلِکَ مِنّى»؛ (اى موسى الآن شکر مرا به جا آورى که دانستى این هم از من است و تو از اداى شکرش ناتوانى) اصول کافى، ج۲، ص۹۸، ح۲۷.

حَمْداً يَفْضُلُ‌ سَائِرَ اَلْحَمْدِ كَفَضْلِ‌ رَبِّنَا عَلَى جَمِيعِ خَلْقِهِ‌.(۲۶) ستایشی که از همه ستایش مخلوقات بالاتر باشد بسان برتری پروردگار ما بر جمیع مخلوقاتش #صحیفه‌کاربردی ستایش و سپاس باید متناسب با خصال و خدمات فردی باشد که مورد تمجید قرار می‌گیرد. حمد خدای متعال باید متناسب با بینهایت بودن او باشد. فرزندم؛ از هرکس باید متناسب با شخصیتی که دارد ستایش کنی مبادا شکر کردن تو به افراط و تفریط منتهی شود.

ثُمَّ‌ لَهُ اَلْحَمْدُ ۱. مَكَانَ كُلِّ نِعْمَةٍ لَهُ 👈 عَلَيْنَا 👈 وَ عَلَى جَمِيعِ عِبَادِهِ‌ اَلْمَاضِينَ‌ وَ اَلْبَاقِينَ 🤲عَدَدَ مَا أَحَاطَ بِهِ عِلْمُهُ‌ مِنْ‌ جَمِيعِ اَلْأَشْيَاءِ‌، ۲. وَ مَكَانَ كُلِّ وَاحِدَةٍ‌ مِنْهَا 🤲عَدَدُهَا أَضْعَافاً مُضَاعَفَةً‌ 🌏أَبَداً سَرْمَداً إِلَى يَوْمِ اَلْقِيَامَةِ‌.(۲۷) ستایش و سپاس فراوان بخاطر همه‌ی نعمتها بطور کلی و بخاطر هر نعمتی که به ما و گذشتگان و آیندگان عنایت شده و عطامی‌شود و مرحمت خواهد شد در زندگی ما موثری است. فرزندم با تشکر فراوان بخاطر خدمات مادرت به خودت و به پدر و فرزندان بزرگتر از تو و فرزندان آینده می‌توانی به فواید شکر برسی

حَمْداً ✓لاَ مُنْتَهَى لِحَدِّهِ‌ ✓وَ لاَ حِسَابَ‌ لِعَدَدِهِ‌ ✓وَ لاَ مَبْلَغَ لِغَايَتِهِ‌ ✓وَ لاَ اِنْقِطَاعَ لِأَمَدِهِ‌(۲۸) #صحیفه‌کاربردی ستایش و سپاس اگر باتوجه به شأن خود منعم باشد باید متناسب با ذات او باشد برخلاف حمد و شکر در فراز قبلی که باتوجه به نعمت‌های الهی بود و محدود به دنیا بود. فرزندم اگر باتوجه به خدمتی که مادرت برای تو انجام داده تشکر کنی تشکرت باندازه آن خدمت است. ولی اگر شأن او را درنظر بگیری که از روی عطوفت و مهربانی مادری و به‌عنوان مأموری از سوی خدای مهربان به تو خدمت می‌کند نهایت تلاشت را باید برای تشکر از او صرف کنی و باز هم خودت را بدهکار بدانی.