#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
🔅🔅🔅
📌نگاشت۱:معرفی اجمالی سوره انشقاق
▫ سوره انشقاق هشتاد و چهارمین سوره و از سورههای مَکّی قرآن که در جزء سیام قرآن جای گرفته است. انشقاق یعنی شکافتهشدن و به این دلیل این سوره را «انشقاق» مینامند که در آغاز آن، به شکافتنشدن آسمان به هنگام آغاز قیامت اشاره شده است. سوره انشقاق درباره علائم قیامت و پایان این جهان و معاد سخن میگوید و مردم را در آخرت بر دو دسته میداند: گروهی که نامه اعمالشان به دست راستشان داده میشود حسابرسیشان آسان است و گروهی که نامه اعمالشان از پشت سرشان داده میشود و داخل در آتش میشوند.
▫ آیه بیست و یکم سوره انشقاق سجده مستحب دارد؛ یعنی هنگام تلاوت یا شنیدن آن، مستحب است فرد سجده کند. در فضیلت تلاوت این سوره از پیامبر(ص) نقل شده هر كس سوره انشقاق را بخواند، خداوند از اینكه در روز قیامت نامه اعمالش از پشت سرش به او داده شود او را نگه میدارد.
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
🔅🔅🔅
📌نگاشت۲:معرفی اجمالی سوره انشقاق
▫️این سوره را به این دلیل «انشقاق» مینامند که در آغاز آن، به شکافتهشدن آسمان به هنگام آغاز قیامت اشاره شده است: «إِذَا السَّمَاءُ انشَقَّتْ: آنگاه که آسمان بشکافد». این سوره را سوره اِنشَقَّت نیز نامیدهاند.
▫️سوره انشقاق جزو سورههای مکی و در ترتیب نزول هشتاد و سومین سورهای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف هشتاد و چهارمین سوره است و در جزء سیام قرآن قرار دارد.
▫️سوره انشقاق ۲۵ آیه، ۱۰۸ کلمه و ۴۴۴ حرف دارد. این سوره جزو سورههای مفصلات (دارای آیات کوتاه) و از سورههای زمانیه است که با کلمه «إذا» آغاز میشوند. آیه ۲۱ این سوره، سجده مستحب دارد؛ یعنی هنگام تلاوت یا شنیدن آن، مستحب است فرد سجده کند (رجوع کنید به: سورههای سجدهدار).
▫️در تفسیر مجمع البیان از پیامبر(ص) نقل شده هر كس سوره انشقاق را قرائت کند، خداوند او را از اینكه در روز قیامت نامه اعمالش از پشت سرش به او داده شود، نگهش میدارد.از امام صادق(ع) نیز نقل شده است هر كس سوره انشقاق را تلاوت کند و آن را در نمازهای واجب و مستحب خود مداوم بخواند، خداوند حاجتهایش را برآورده میسازد و چیزی بین او و خداوند فاصله نمیاندازد و در روز محاسبه مردم، از نگاه و توجه خداوند بهرهمند میشود.
▫️در تفسیر برهان برای قرائت این سوره خواصی چون آسان شدن زایمان ذکر شده است.قرائت این سوره در عمل ام داود توصیه شده است.
☑️آیه مشهور
يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ (آیه ۶)
ترجمه: ای انسان، حقاً که تو به سوی پروردگار خود بهسختی در تلاشی و او را ملاقات خواهی کرد.
◾️درباره این آیه که آن را جزو آیات اخلاقی برشمردهاند،در تفسیر المیزان آمده است آیه مورد نظر دلیلی بر معاد است و مراد از ملاقات خداوند این است که در قیامت همه چیز به او منتهی میشود و در آن هنگام هیچ حکمی به جز حکم خداوند نیست و فقط حکم او نافذ است.در تفسیر نمونه نیز سه احتمال برای ملاقات گفته شده است:
۱. منظور ملاقاتِ صحنه قیامت و حاکمیت خداوند در آن روز است.
۲. منظور ملاقاتِ پاداش و کیفر خداوند است.
۳. منظور ملاقاتِ خود خداوند از طریق شهود باطن است.
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
🔅🔅🔅
📌نگاشت۳:محتوی کلی سوره انشقاق
سوره انشقاق همانند دو سوره قبلیاش (تکویر و انفطار) و به طور کلی همانند سورههای مکی سخن اصلیاش درباره معاد است و حوادث آن و آخرت را به تصویر میکشد. از میان این حوادث، به شکافته شدن آسمان اشاره میکند و سپس به شرح حال دو گروه میپردازد:
▫ گروه نخست اصحاب یمیناند که نامه اعمالشان را به دست راستشان میدهند
▫ و دیگری اصحاب شمالاند که نامه اعمالشان را به پشت سرشان پرتاب میکنند.
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
🔅🔅🔅
📌نگاشت۳:محتوی کلی سوره انشقاق
سوره انشقاق همانند دو سوره قبلیاش (تکویر و انفطار) و به طور کلی همانند سورههای مکی سخن اصلیاش درباره معاد است و حوادث آن و آخرت را به تصویر میکشد. از میان این حوادث، به شکافته شدن آسمان اشاره میکند و سپس به شرح حال دو گروه میپردازد:
▫ گروه نخست اصحاب یمیناند که نامه اعمالشان را به دست راستشان میدهند
▫ و دیگری اصحاب شمالاند که نامه اعمالشان را به پشت سرشان پرتاب میکنند.
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
#قرائتی
#تفسیر_نور
🔅🔅🔅
📌نگاشت4:نکات و پیام های کلی آیات 6 تا 15سوره انشقاق
يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ «6» فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ «7» فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسِيراً «8» وَ يَنْقَلِبُ إِلى أَهْلِهِ مَسْرُوراً «9» وَ أَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ «10» فَسَوْفَ يَدْعُوا ثُبُوراً «11» وَ يَصْلى سَعِيراً «12» إِنَّهُ كانَ فِي أَهْلِهِ مَسْرُوراً «13» إِنَّهُ ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ «14» بَلى إِنَّ رَبَّهُ كانَ بِهِ بَصِيراً «15»
هان اى انسان! تو به سوى پروردگارت تلاش بسيارى دارى و سرانجام به لقاى او خواهى رسيد. پس هر كس كارنامهاش به دست راستش داده شود، به زودى و به آسانى به حساب او رسيدگى خواهد شد، و شادمان به سوى خانوادهاش (يا همفكرانش) باز مىگردد. و هر كس نامهاش از پشت سر (و به دست چپ) او داده شود، پس زود فرياد فغان بر خواهد آورد، و داخل دوزخ خواهد شد. همانا او (در دنيا) در ميان خانوادهاش شادمان بود. او گمان مىكرد كه هرگز بازنمى گردد.
چرا (باز خواهد گشت) و پروردگارش به او بيناست.
▫ كلمه «كدح» هم به معناى تلاش و كوشش آمده و هم به معناى آسيب وارد كردن، يعنى انسان به سوى پروردگارش پيش مىرود ولى رفتنى همراه با رنج و تعب كه گويا به خود آسيب و خدشه وارد مىكند.
▫ در حديث مىخوانيم: هر كس سه خصلت را دارا باشد، خداوند حساب او را آسان قرارمىدهد و با رحمت خود، او را به بهشت وارد مىسازد: به آن كس كه محرومش كرده، عطا كند؛ با آنكه قطع رابطه كرده، صله رحم مىكند و از آن كه به او ظلم كرده، درمىگذرد.«تعطى من حرمك تصل من قطعك و تعفو عمن ظلمك» « تفسير نورالثقلين.»
▫ در آيه نهم و سيزدهم، سخن از شادى و سرور در نزد خانواده است، يكى منفى كه مورد انتقاد است و يكى مثبت كه پاداش نيكوكاران است. آرى، ثمره سرور مستانه و غافلانه در دنيا، دوزخ است و ثمره ايمان و تقوى در دنيا، سرور در ميان بستگان در قيامت است.
▫ از حضرت على عليه السلام درباره آيهى «يَنْقَلِبُ إِلى أَهْلِهِ مَسْرُوراً» سؤال شد. فرمودند: كسانى كه در دنيا اهل و عيال انسان بهشتى بودند، اگر مؤمن باشند در آخرت نيز اهل او خواهند بود.
✅ 1- انسان در حركت به سوى خداست. «يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ» (چنانكه در جاى ديگر مىفرمايد: «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ» « بقره، 156.»)
✅ 2- انسان در مسير حركت به سوى خدا، با مشكلات بىشمارى روبروست. «إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ»
✅ 3- خداوند در تاريخ و جامعه قوانينى ثابت قرار داده است كه همه از آن تبعيّت مىكنند؛ نه مىتوانند توقف كنند، نه به عقب بازگردند و يا به سويى ديگر روند. «كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً»
✅ 4- پايان حركت انسان، رسيدن به خداوند است. «فَمُلاقِيهِ»
✅ 5- اعمال انسان در دنيا ثبت شده و در قيامت، به صورتى مكتوب و مستند به او ارائه مىشود. «أُوتِيَ كِتابَهُ»
✅ 6- در قيامت، حساب مردم گوناگون است و خوبان حسابى آسان دارند. «حِساباً يَسِيراً» (و تبهكاران حسابى سخت. «حِساباً شَدِيداً» « طلاق، 8.»)
✅ 7- به شادىهاى دنيوى مغرور نشويد كه مىگذرد، به شادىهاى پايدار قيامت، فكر كنيد. (اگر امروز به خاطر فرمان الهى از بعضى لذّتهاى خانوادگى صرف نظر كرديم و براى جهاد يا تحصيل علم يا خدمت از خانواده دور شديم، در آينده جبران خواهد شد.) «يَنْقَلِبُ إِلى أَهْلِهِ مَسْرُوراً»
✅ 8- در روزى كه برخى از يكديگر فرار مىكنند: يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ ... « عبس، 34- 36.» آن كه حسابش آسان و
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
#قرائتی
#تفسیر_نور
🔅🔅🔅
📌نگاشت4:نکات و پیام های کلی آیات 1تا 5 سوره انشقاق
إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ «1» وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ «2» وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ «3» وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ «4» وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ «5»
آنگاه كه آسمان شكافته شود. و پروردگارش را فرمان برد كه چنين سزاوار است. و آنگاه كه زمين هموار شود. و آنچه در آن است بيرون اندازد و خالى گردد. و به فرمان پروردگارش گوش سپرد كه چنين سزد.
▫ «انشقاق» به معناى شكافته شدن است. حضرت على عليه السلام فرمودند: «تنشق السماء من المجرة» « تفسير درّالمنثور.» يعنى آسمان از طريق كهكشان از هم گسيخته شود.
▫ «أَذِنَتْ» از «اذن» به معناى حرف شنوى و «حُقَّتْ» يعنى شايسته وسزاوار و حقّش اين بود.
▫ در قيامت آنچه در دل زمين است، از مردگان و گنجها و ... به بيرون پرتاب مىشود.چنانكه در سوره زلزال مىفرمايد: إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها ...
✅ 1- در آستانه قيامت، آسمانهاى استوار و محكم «سَبْعاً شِداداً» « نبأ، 12.» شكافته مىشوند. «إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ»
✅ 2- هستى گوش به فرمان و تسليم خداوند است. «أَذِنَتْ لِرَبِّها» (اين جمله درباره آسمان و زمين هر دو آمده است.)
✅ 3- طبيعت نوعى شعور دارد كه فرمانپذير خداوند است. «أَذِنَتْ لِرَبِّها»
✅ 4- تسليم خدا شدن، تنها تسليم شدنى است كه شايسته و سزاوار است. «حُقَّتْ»
✅ 5- در آستانه قيامت، زمين چنان دگرگون مىشود كه تمام ناهموارىهاى آن از ميان رفته و سطحى گسترده و هموار مىشود. «إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ»
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
#قرائتی
#تفسیر_نور
🔅🔅🔅
📌نگاشت5:نکات و پیام های کلی آیات 16 تا 21سوره انشقاق
فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ «16» وَ اللَّيْلِ وَ ما وَسَقَ «17» وَ الْقَمَرِ إِذَا اتَّسَقَ «18» لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ «19» فَما لَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ «20» وَ إِذا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ «21»
به شفق، (سرخى بعد از غروب) سوگند مىخورم، و به شب و آنچه (زير پرده سياهى خود) جمع مىكند سوگند، و به ماه آنگاه كه كامل گردد سوگند. كه شما همواره از حالى به حال ديگر درآييد. پس آنان را چه شده كه ايمان نمىآورند؟ و آنگاه كه قرآن بر آنان خوانده شود، سجده نمىكنند؟
▫ «يَحُورَ» از «حور» به معناى رجوع و بازگشت است و مراد از آن بازگشت به حيات اخروى در قيامت مىباشد.
▫ «طَبَقٍ» به معناى تطبيق و انطباق است، يعنى قرار گرفتن دو چيز روى هم و به حالت نيز گفته مىشود، چون روح انسان با آن حالت منطبق شده است. پس «لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ» يعنى شما بر حالتى وخصلتى سوار مىشويد كه مثل مَركبى شما را بهسوى مقصد مىبرد. « تفسير راهنما.»
▫ همان گونه كه در آستانه غروب، سرخى نمودار مىشود، سپس سياهى شب آن را مىپوشاند و آنگاه نور مهتاب بر تاريكى شب پرتو مىافكند و اين حالات يكى پس ازديگرى مىآيد، شما انسانها نيز يكى پس از ديگرى آمده و داراى حالاتى گوناگون در مسير تكامل به سوى خدا هستيد.
▫ مراد از «لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ»، مراحل مختلف زندگى است كه انسان در مسير حركتش به سوى پروردگار آنها را طى مىكند. حيات دنيوى، حيات برزخى و حيات اخروى. « تفسير الميزان.»
▫ ممكن است مراد از «لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ» اين باشد كه سرنوشت شما، طبق سرنوشت اقوام گذشته است. اگر مثل آنان انكار كنيد، هلاك مىشويد و اگر مثل آنان ايمان آوريد، نجات مىيابيد. حديثى نيز اين معنا را تأييد مىكند.
▫ مراد از سجده در آيه «إِذا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ»، خضوع و تصديق و ايمان است و گرنه بايد هر آيهاى كه تلاوت شود مردم به سجده افتند.
✅ 1- منشأ بدبختى انسان، غفلت از معاد يا انكار آن است. «ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ»
✅ 2- منكران معاد بر اساس گمان انكار مىكنند نه علم. «ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ»
✅ 3- ريشه خوشىهاى مستانه، غفلت از آخرت است. كانَ فِي أَهْلِهِ مَسْرُوراً ... ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ
✅ 4- عقل و احتياط حكم مىكند كه اگر يقين به قيامت نداريد، لااقل به وقوع آن گمان داشته باشيد، «يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ» « بقره، 46.» نه آنكه به عدم وقوع قيامت گمان بريد كه منشأ هلاكت است. «ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ»
✅ 5- نتيجه قرائت قرآن بايد عبوديّت و تسليم باشد. إِذا قُرِئَ ... الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ
🔅تفسیر و قرآن پژوهی