❓❓خلاصه پرسش
آیا امام سجاد(ع) در پاسخ به این پرسش که سختترین زمانی که در قیام عاشورا و رخدادهای بعد از آن گذراندید کجا بود، سه بار فرمودند «الشام الشام الشام»؟
❓❓پرسش
آیا این کلام امام سجاد(ع) که از ایشان درباره سختترین مواقع بعد از حادثه عاشورا سؤال شد و ایشان سه مرتبه فرمودند: «الشام الشام الشام»، در منابع معتبر نقل شده است؟
❇️❇️❇️پاسخ اجمالی
واضح است که ایام اسارت، دشوارترین روزها است، بویژه اگر زنان و کودکان اسیری همراه فرد باشند که او را سرپرست خود دانسته و انسان علاوه بر رنج اسارت خویش، باید بخشی از درد و رنج آنان را نیز بر دوش بکشد. به همین دلیل، اگر ایام اسارت خاندان اهلبیت(ع) در شام را از دشوارترین زمانهایی بدانیم که بر آن مظلومان - بویژه امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) - گذشت، سخنی به گزافه نگفتهایم.
✅اما در ارتباط با گزارش موجود در پرسش و منسوب بودن به امام سجاد(ع) باید گفت؛ بنابر تحقیق و جستوجو؛ این گزارش تنها در کتاب متأخر «عُنوان الکلام فی شرح أدعیة الصیام»، تألیف محمد باقر فشارکی اصفهانی(متوفای 1314ق) مشاهده شد،[1] و این سخن - و یا مشابه آنرا - در منابع قبل از آن نیافتیم.
این کتاب، مجموعه سخنرانیهای مؤلف درباره دعاهای روزانه ماه رمضان و ذکر فضایل و مصائب اهلبیت(ع) است.[2] این اثر به سبب روضههای موجود در آن شهرت یافته، ولی متأسفانه به منبع و مستند این روضهها اشاره نشده است؛ از اینرو برخی گزارشهای موجود در این کتاب، چندان قابل اعتماد نیست.[3]
📖📖منابع:
[1]. فشارکی، محمد باقر، عنوان الکلام فی شرح أدعیة الصیام، ص 118، تهران، کتابفروشی اسلامیه، بیتا.
[2]. آقا بزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج 15، ص 353، قم، اسماعیلیان، 1408ق.
[3]. ر. ک: فاطمی، سید حسن، منابع تحریفگستر در حادثه عاشورا، نشریه کتابهای اسلامی، تابستان 1383، شماره 17.
❖ امام زین العابدین(علیه السلام)؛ پایه گذار تدوین حدیث
دوران امام سجاد(علیه السلام) دوران تقیۀ شدیدی بود ولذا آنچه که از آن دوران به دست ما رسیده چیز زیادی نیست. خیلی از وقایع آن دوره ممکن است خبرش به ما نرسیده باشد یا به صورتی کلی و بدون شرح جزئیات ذکر شده باشد.
علت این تقیۀ شدید در آن دوران این بود که هنوز آن سیاست منع حکومتی کتابت و تدوین احادیث نبوی که توسط خلیفه دوم آغاز شده بود ادامه داشت.
شروع آن سیاست بنا بر نقل خود اهل سنت اینگونه بود که خلیفه دوم در خطابهای علنی گفت:
«من مدتها در این مسأله (آزاد بودن ثبت و ضبط احادیث نبوی، یا ممانعت از آن) فکر میکردم تا بالأخره خدا مرا به جایی رساند و تصمیم خود را گرفتم که من در کنار کتاب خدا نوشتۀ دیگری را تحمل نکنم!»
او در این سخنرانی، تصمیمش مبنی بر منع ثبت و تدوین سنّت پیامبر، و به عبارتی منع بیان لفظی و عملی دین خدا را به خدا نسبت میدهد!
خلیفه دوم به بهانۀ حفظ قرآن، از نوشتن، تدوین و نشر احادیث پیامبر(صلّی الله علیه وآله) جلوگیری کرد و این سیاست در زمان خلفای بعدی ادامه داشت، به استثنای ٤ سال و ٩ ماه خلافت امیرالمؤمنین و ٦ ماه خلافت امام حسن(علیهما السلام).
اما در ادامه، حکومت به دست معاویة بن أبي سفیان افتاد و روشن است که او بر سر دو راهی میان سیاست خلفای پیشین و بین سیاست امیرالمؤمنین(علیه السلام)، کسی نبود که بخواهد با سیاست خلفای پیشین مخالفت کرده و به سیاست امیرالمؤمنین(علیه السلام) عمل کند.
معاویه دومین پایه گذار سیاست منع تدوین احادیث نبوی شد و این سیاست تا زمان عمر بن عبد العزیز در سال ٩٩ هجری ادامه پیدا کرد تا آنکه او چند سال بعد از شهادت امام زین العابدین(علیه السلام)، به اطراف بلاد اسلامی خصوصاً مدینه و مکه بخشنامه کرد که پیرمردانی که در دوران کودکیشان پیامبر را درک کرده و احادیثی از ایشان به یاد دارند اگر بخواهند اینها نوشته شود، نه تنها منعی ندارد بلکه دستور داد این احادیث از آنها دریافت و تدوین شود.
شهادت امام سجاد(علیه السلام) در سال ٩٤ یا ٩٥ هجری بوده و بنابراین شروع اجازۀ تدوین احادیث نبوی در سال ٩٩ هجری، چهار پنج سال بعد از شهادت امام سجاد(علیه السلام) بوده است.
❖ تدوین حدیث؛ زمینه ساز رشد فکری جامعه و دوران طلایی اسلام
از سیاستهای امام زین العابدین(علیه السلام) در مقابله با بدعت ممنوعیت تدوین حدیث این بود که أدعیۀ خود و همچنین رسالۀ حقوق را در زمان منع حکومتیِ ثبت و ضبط حدیث، إملا و تدوین کرد، نه آنکه شروع این مبارزۀ آرام و ریشهای علیه سیاست ضد دینی حکومت را تا رفع منع حکومتی آن عقب اندازد.
و با توجه به این مبارزۀ امام و رواج تدریجی احادیث و أدعیۀ ایشان در بین مردم، که حاوی عقاید صحیح اسلامی و باطل کنندۀ تحریفات فکری و عقیدتی اُموی بود، در واقع آن دستور رفع منع تدوین حدیث توسط عمر بن عبد العزیز بعد از شهادت امام سجاد(علیه السلام) در سال ٩٩ چیزی نبود جز تحصیل حاصل و إلغای قانونی که عملاً دیگر وجود نداشت.
بعد از فاجعۀ کربلا و رسوخ تحریفات اُموی از جمله جبر گرایی و سوء ظن به خالق، تنها پناهنگاه برای یافتن فکر، عقیده و معارف صحیح، امام سجّاد(علیه السلام) بود که در آن ظلمتِ جهالتها و مغلطهگریها همچون چراغ و کانون روشنایی و هدایتگری، از خاندان پیامبر(علیهم السلام) میدرخشید.
امام سجاد(علیه السلام) با شروع تدوین آن مضامین عالی در آن دورانی که اقبال مردم به اهل بیت(علیهم السلام) کم بود، درخشانترین دوران جامعۀ اسلامی را پایه گذاری کرد؛ زیرا رواج آن مضامین عالی در بین مردم بود که آنها را به برتری بینظیر علمی این خاندان توجه دوباره داد و منجر به اقبالی عمومی به استفادۀ علمی از محضر امام باقر و امام صادق(علیهما السلام)، و موجب توسعۀ مکتب حقیقی اسلام شد که به عنوان نمونه بنا بر مشهور، جابر بن حیّان -اولین کیمیاگر و ملقب به پدر علم شیمی- یکی از شاگردان این مکتب بود.
در خبر حسن بن علي وشّاء آمده است که در مسجد جامع کوفه هفتصد شیخ (استاد مدرس)، در کنار ستونهای مسجد کوفه هر کدام پای یک ستون نشستهاند «كلٌّ يقول حدثَّني جعفرُ بنُ محمّد»، هر یک از اینها در حوزۀ تخصص و تدریسش شنیدههای شخصی و توشۀ علمی خویش از امام صادق(علیه السلام) را بازگو میکند.
این شکوه علمی مسلمانان که بیشترین بروزش در عهد امام صادق(علیه السلام) بود و "دوران طلایی اسلام" نامیده میشود، از آثار و برکات آن دوران تأسیسی امام سجاد(علیه السلام)، و نتیجۀ پایه گذاری تدوین و نشر آن مضامین عالی صحیفۀ سجادیه و رسالۀ حقوق است.
که چون این محوریت علمی امامان، خوشایند ریاست طلبان نبود با بازداشت و زندان خانگی، مانع حضورشان در جامعه و در نتیجه موجب افول آن دوران طلایی شدند.
📓 مجموعۀ مصاحبهها:آیت الله یوسفی غروی(متخصص مباحث تاریخی). ٧٦٠- ٧٦٢.
🔎📖🔍 🔎📖🔍
✅پرسش:
اين سوال مطرح ميشه که مدام ميگويند زنان خود را بپوشانند که مردان تحريک نشوند و زنان اين کار و آن کار را نکنند که مبادا تحريک پيش بيايد.آيا اين کار باعث نميشود مرد را بعنوان فردي ببينيم که مدام در حال تحريک و با کوچک ترين عملي برايش محرک ميشود و به شان مردان آسيبي نميزند؟
🌺 پاسخ:
گرچه حجاب زن در حفظ آرامش اخلاقي وروحي مرد ها نقش مهم دارد ولي نکته ي اصلي در اين باره آن است که پوشش بيشتر زن، سبب ميگردد تا ارزش خود زن در برابر مرد بالا برود. حريم نگهداشتن زن ميان خود و مرد يکي از وسائل مرموزي بوده است که زن براي حفظ مقام و موقع خود در برابر مرد از آن استفاده کرده است. اسلام زن را تشويق کرده است که از اين وسيله استفاده کند.
🔹اگر اسلام تاکيد کرده است که زن متينتر و با وقارتر و عفيف تر حرکت کند و خود را در معرض نمايش براي مردان نگذارد براي آن است که بر احترام زن افزوده شود و همچون کالاي بي ارزشي تلقي نگردد که به راحتي در اختيار همگان است.
🌼بعبارت ديگر؛ پوشيده بودن زن ، در همان حدودي که اسلام تعيين کرده، موجب کرامت و احترام بيشتر اوست؛ زيرا او را از تعرض افراد جلف و فاقد اخلاق مصون مي دارد، پس حجاب محدوديت نيست بلکه مصونيت است هم مصونيت زن را در پي دارد و هم مصونيت جامعه را در آلوده شدن به گناه.(1)
1- مطهري، مرتضي، مجموعه آثار ج 19،نشر صدرا 1389 ش
#اعتقادی
ره افسانه(1).mp3
5.42M
فایل صوتی اول نقد مدعیان مهدویت استاد محمد شهبازیان حفظه الله
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
فایل تصویری اول نقد مدعیان مهدویت استاد محمد شهبازیان حفظه الله
#ذکر #استاد
💠 دارو و طبیب
🔻 خدا رحمت کند مرحوم آيتالله بهاءالديني را اين جمله «يامن اسمه دواء» را زیاد ميگفتند.
🔸 در طب، دارو و درمان مطرح است، پزشکي، يک علم است غير از قواعد و قوانين پزشکي، پزشک هم ميخواهد.
🔹 با توجه به «يامن اسمه دواء» اگر بنا شد يک بخش از داروها اسامي حق تعالي باشد. اين يک بخش از درماننامه هست که بايد رويش کار شود. [يک بخش هم مربوط به پزشک و طبیب است].
┄┅═✧❁••❁✧═┅┄
🔺 حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری
⚫️صلوات امام سجاد علیه السلام
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ سَیِّدِ الْعَابِدِینَ الَّذِی اسْتَخْلَصْتَهُ لِنَفْسِکَ وَ جَعَلْتَ مِنْهُ أَئِمَّةَ الْهُدَی الَّذِینَ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلُونَ اخْتَرْتَهُ لِنَفْسِکَ وَ طَهَّرْتَهُ مِنَ الرِّجْسِ وَ اصْطَفَیْتَهُ وَ جَعَلْتَهُ هَادِیاً مَهْدِیّاً
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَیْهِ أَفْضَلَ مَا صَلَّیْتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ ذُرِّیَّةِ أَنْبِیَائِکَ حَتَّی یَبْلُغَ بِهِ مَا تَقَرُّ بِهِ عَیْنُهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّکَ عَزِیزٌ حَکِیم؛
▪️پروردگارا! درود فرست بر حضرت علی بن الحسین سید و بزرگ اهل عبادت. آنکس که تو او را برای خود خالص گردانیدی و پیشوایان هدایت را- که آنها خلق را به حق هدایت کنند و به حق باز رجوع کنند- از نسل پاکش قرار دادی. و او را برای خویش اختیار فرمودی و او را از هر پلیدی و ناپاکی، پاک و مطهر ساختی و او را برگزیدی و هادی خلق به سوی خدا و هدایت یافته به حق قرار دادی.
▪️ پروردگارا! پس درود و رحمتی بر او فرست که بهترین درودهایی باشد که بر ذریه پیغمبرانت فرستادی؛ تا به آن درود در دنیا و آخرت دیدهاش روشن فرمایی که تو ای خدای مقتدرِ کامل و به حقایقِ امور آگاهی.
#امام_سجاد علیه السلام
#مناسبتی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 باید خودمان کشور را اداره کنیم
🔹ما باید وابستگیمان را از اجانب و غرب و شرق قطع کنیم. اگر ما بخواهیم که مملکتمان یک مملکت مستقلِ آزادِ مال خودمان باشد، باید در این اموری که مربوط به #اقتصاد است، مربوط به فرهنگ است، مربوط به امور دیگرِ کشور است، خودمان فعالیت کنیم، و ننشینیم دیگران انجام بدهند.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌀خاطره ای از سیدالذاکرین آیت الحق سید عبدالکریم #کشمیری
به بیان علامه ذوالفنون #حسن_زاده_آملی
هدایت شده از حقیقت ناب
#السلامعلیکیاصاحبالزمان
#المستغاثبکیاصاحبالزمان
الحمدلله رب العالمین
اللهم صل علی محمد و آل محمد
اللّٰهـمَ ڪُـڹ لـولیـڪَ الحُجَّـــة بـْـن الـحَسڹ
صلواٰتڪ علیہِ و علےٰ آبائٖہ فےٖ هذہ السّاعة
وَ فـےٖ ڪُلّ ســٰاعة ولیّاً وحافــظاً و قائــداً
ًوَ ناصِــراً وَ دَلیــلـاً وَ عَیــناً حتـے تُســڪِنہُ
أرضَـڪ طوْعـــاً و تُمتِّـــعَہُ فیٖـــھٰا طویــلـٰا
#اللهم_عجل_لمولانا_الفرج
سلامتیوتعجیلدرأمرفرجمولانا
حضرتبقيةاللهالاعظم
روحیوأرواحالعالمینلتراب مقدمه الفداء
صلوات
هدایت شده از حقیقت ناب
📌 #عاشورا
السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللَّهِ وَ عَلَی الاَْرْواحِ الَّتی حَلَّتْ بِفِناَّئِکَ عَلَیْکَ مِنّی سَلامُ اللَّهِ [اَبَداً] ما بَقیتُ وَ بَقِیَ اللَّیْلُ وَ النَّهارُ وَ لاجَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّی لِزِیارَتِکُمْ
اَلسَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ
وَ عَلی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ
وَ عَلی اَوْلادِ الْحُسَیْنِ
وَ عَلی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ.
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_انشقاق
#سوره_انشقاق
🔅🔅🔅
📌نگاشت20:نکات تفسیری آیه 18 و 19 سوره انشقاق
وَ الْقَمَرِ إِذَا اتَّسَقَ
☑️ ۱ - سوگند خداوند به ماه، هنگام روشنایى کامل آن (و القمر إذا اتّسق) «اتساق قمر»، به معناى تکمیل شدن و به نقطه اعتدال رسیدن آن است. (لسان العرب)
☑️۲ - ماه، آفریده اى با عظمت و بدر بودن، برجسته ترین حالت هاى آن است. (و القمر إذا اتّسق) «إذا» در «إذا اتّسق»، قسم را به حالت خاصى از قمر اختصاص مى دهد، در این موارد «إذا» ظرف براى «کائناً» شمرده مى شود که محذوف است و حال مقدّرة براى «القمر» به حساب مى آید.
🔅🔅🔅
لَتَرْکَبُنَ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ
☑️۱ - انسان ها، مرحله هاى گوناگونى پیش رو دارند که یکى پس از دیگرى بر همه شؤون آنان، اثر خواهد گذاشت. (لترکبنّ طبقًا عن طبق) «طبق» در موردى به کار مى رود که چیزى مسطّح بر مثل خود، قرار داده شود و آن را بپوشاند و به حالت نیز «طبق» گفته مى شود
☑️۲ - حالت ها و مراحل آینده انسان، هر یک پایه و مقدمه اى براى حالت و مرحله بعدى است. (طبقًا عن طبق) حرف «عن» براى مجاوزه یا به معناى «بَعْد» است. در هر صورت بیانگر ترتب مرحله بعدى بر قبلى است. گفتنى است که آن مراحل - به قرینه «کادح إلى ربّک» (در آیات پیشین) - زندگى دنیا، مرگ، برزخ، حشر، حساب و جزا است که در نهایت به حضور در نزد پروردگار، مى انجامد.
☑️۳ - خداوند، در تأکید بر تعدد و تنوّع مراحل آینده انسان، به شفق، شب، موجودات زمینى و ماه، سوگند یاد کرده است. (فلا أُقسم بالشفق ... لترکبنّ طبقًا عن طبق)
☑️۴ - پیدایش مراحل گوناگون در طبیعت (شفق، تاریکى شب و نور ماه)، نشانى از امکان تغییر و تحول در نظام حیات بشر در دنیا و آخرت (فلا أقسم ... لترکبنّ طبقًا عن طبق) در قسم هاى قرآن، تناسب بین محتواى قسم و غرض از آن رعایت شده است و در این مجموعه آیات نیز براى تأکید بر تغییر حالات انسان، به تغییرات تکوینى سوگند یاد شده است.
☑️۵ - لزوم دوراندیشى و توجّه به مراحلى که در آینده، براى انسان پیش خواهد آمد. (لترکبنّ طبقًا عن طبق)
☑️۶ - در مسیر حرکت به سوى خداوند، انسان از مراحلى گوناگون و مترتب بر یکدیگر خواهد گذشت. (إنّک کادح إلى ربّک کدحًا ... لترکبنّ طبقًا عن طبق)
☑️۷ - مراحل آینده انسان، مراحلى سرنوشت ساز و هر یک برتر و مهم تر از مرحله قبل و سزاوار آمادگى بیشتر است. (لترکبنّ طبقًا عن طبق) خبر از پیدایش حالت هاى پیاپى و تأکید آن با سوگندهاى مکرر، هشدارى است به انسان ها که براى آن چاره اندیشى کنند.
🌴🌴🌴
🔅تفسیر و قرآن پژوهی
#ما_ملت_امام_حسینیم
اَمْ كَيْفَ اَشْكوُ اِلَيْكَ حالي وَ هُوَ لا يَخْفي عَلَيْكَ
يا چگونه از حالم به تو شكايت كنم و حال آنكه بر تو پوشيده نيست؟
#دعای_عرفه
🔹دستور ائمه به گرفتن معارف دینی از افراد ثقه
🖋محمد بن عبد الله ومحمد بن يحيى جميعا ، عن عبد الله بن جعفر الحميري قال :اجتمعت أنا والشيخ أبو عمرو رحمه الله عند أحمد بن إسحاق فغمزني أحمد بن إسحاق أن أسأله عن الخلف فقلت له : يا أبا عمرو إني أريد أن أسألك عن شئ وما أنا بشاك فيما أريد أن أسألك عنه ، فإن اعتقادي وديني أن الأرض لا تخلو من حجة إلا إذا كان قبل يوم القيامة بأربعين يوما ، فإذا كان ذلك رفعت الحجة وأغلق باب التوبة فلم يك ينفع نفسا إيمانها لم تكن آمنت من قبل أو كسبت في إيمانها خيرا ، فأولئك أشرار من خلق الله عز و جل وهم الذين تقوم عليهم القيامة ولكني أحببت أن أزداد يقينا وإن إبراهيم عليه السلام سأل ربه عز وجل أن يريه كيف يحيي الموتى ، قال : أو لم تؤمن قال : بلى ولكن ليطمئن قلبي ، وقد أخبرني أبو علي أحمد بن إسحاق ، عن أبي الحسن عليه السلام قال : سألته وقلت :من أعامل أو عمن آخذ ، وقول من أقبل ؟ فقال له : العمري ثقتي فما أدى إليك عني فعني يؤدي وما قال لك عني فعني يقول ، فاسمع له وأطع ، فإنه الثقة المأمون
✅احمد بن اسحاق از امام هادی(علیه السلام) پرسيد با چه کسی تعامل داشته باشم و از او معارف دينم را بگيرم و گفتار چه کسی را بپذيرم امام هادی(علیه السلام) فرمود عمر(عثمان بن سعيد) مورد اطمينان من است پس هر چه به تو از من برساند مطابق با واقع است و هر آنچه از جانب من به تو بگويد از من گرفته است و به او گوش بده و از وی اطاعت کن او ثقه و امين است.
📚الكافی، ج 1 ص 330
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💕 عشق به وطن
🎞 احساسی که از لابلای کلام ناخدا یکم تکاور هوشنگ صمدی می بارد💦
🌿 فرمانده گردان یکم تکاوران نیروی دریایی ارتش در اوایل جنگ - مهر 1359
🔹 #مدافعان_خرمشهر
🌴 دوران #دفاع_مقدس
🌐📝🌐📝🌐
✅پرسش:
چگونه حضرت زینب (سلام الله علیها) «عالمة غیر معلمة» شد؟
🌺پاسخ:
مقام حضرت زینب (سلام الله علیها) فوق تصور ذهن ماست. امام سجاد (علیه السلام) خطاب به او فرمود: «أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَیْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَیْرُ مُفَهَّمَة» (تو به حمد اللّه داناى بدون آموزش و فهمیده بدون تفهیم هستى) از این سخن در مییابیم که حضرت زینب (سلام الله علیها)، دارای علم لدنّی بوده است.(1)
🔹حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) بر اساس قانون وراثت جلوه ذخیره های عظیم معنوی چهار شخصیت است؛ یعنی وجود مقدس او، خورشیدی است که از افق گنجینه های شخصیتی چهار خزانه ارزشهای پروردگار مهربان عالم، طالع شده است.
♦️خزینه اول، وجود مبارک امیرمؤمنان (علیه السلام) بوده و خزینه دوم، وجود مبارک فاطمه (سلام الله علیها) است که بنا بر تأویل ائمه طاهرین، راسخان در علم هستند(2) و تأویل قرآن نزد آنهاست: «وَ مَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِندِ رَبِّنَا وَ مَا یَذَّکَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبَابِ»(3)
🔸در ارزش ها، مجموعه عناصر شخصیتی امیرمؤمنان و حضرت زهرا ، شخصیت زینب کبری (سلام الله علیها) را تشکیل داده است. دو خزینه دیگر که وجود مقدّس حضرت زینب (سلام الله علیها) را تشکیل میدهد وجود مبارک رسول خدا (صلی الله علیه و اله) است که پدرِ مادر زینب کبری (سلام الله علیها) میباشد، و دیگری خدیجه کبری (سلام الله علیها) است که مادر مادر زینب کبری (سلام الله علیها) می باشد. بنابر این حضرت زینب (سلام الله علیها) عصاره وجود آنهاست.
پی نوشت:
1. طبرسی، احمد بن علی، احتجاج علی اهل اللجاج، مرتضی، 1403ق، مشهد، ج 2 ص 305
2.کلینی، اصول کافی، ترجمه مهدی آیت اللهی، نشر جهان آرا، 1387ش، تهران، ج 1 ص 577
3. حسکانی، عبیدالله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق، محمد باقر محمودی، وزارت ارشاد، 1411ق، تهران، ج 2 ص 285
#تاریخی
#سیره
❖ ریشه یابی برخی جملات منسوب به امام حسین(علیه السلام)
«إنْ كان دينُ محمدٍ لَمْ يَستقِمْ إلا بقتلي، يا سُيوف خُذيني»
«إنّ الحياةَ عقيدةٌ وجِهادٌ»
این دو جمله علیرغم آنچه مشهور است که بعنوان سخنانی از امام حسین(علیه السلام) به ایشان نسبت داده میشود اما در واقع بریدههایی است از دو شعر، از دو شاعر متأخر.
● معنای جملۀ اول اینست: «اگر دین پیامبر برپا نمیگردد مگر با کشتن من، ای شمشیرها مرا بگیرید!»
این جمله، بیت شعری است از مرحوم ملّا محسن أبوالحَب کربلایی1️⃣، یکی از خطبای منبری که معاصر حاج سید مهدی بحرالعلوم بوده و دیوان اشعارش هم چاپ شده.
مرحوم حاج سید محسن امین عاملی در «الدرّ النضيد في مراثي السبط الشهيد» که اشعاری از 150 دیوان در آن گلچین کرده این قصیدۀ مرحوم ابوالحبّ را نیز آورده است.
در کتاب «مَعالي السبطين» اثر شیخ محمد مهدی حائری مازندرانی نیز بسیاری از اشعار میرزا محسن أبوالحَب کربلایی آورده شده.
در این قصیده تصویری از امام(علیه السلام) ترسیم میشود که انگار نفس امام آمادۀ معرکه و قتال نبوده و امام با خود کلنجار میرفته است. به همین خاطر بعضی از علما به معنای این شعر اشکال نمودهاند.
ابیات منتهی به جملۀ مشهور، چنین است:
في يوم ألقى للمهالكِ نفسَه * كيما تكون وقايةً للدين
وبيوم قال لنفسه من بعد ما * أدّى بها حقّ المعالي بِيني
أعطيتُ ربي موثقاً لا ينقضي * إلا بقتلي فاصعدي وذريني
إن كان دينُ محمدٍ لمْ يستقمْ * إلا بقتلي يا سيوفُ خُذيني
● و اما جملۀ دوم: «إنّ الحیاةَ عقیدةٌ وجِهادٌ»
این جمله نیز مصرعی است از یک بیت از یک شاعر سنی مصری، بنام احمد شوقي2️⃣.
بیت کاملش اینست:
قِفْ دونَ رأيك في الحیاة مجاهداً *** إنّ الحیاةَ عقیدةٌ وجِهادٌ3️⃣
یعنی: بر سر رأی و عقیدۀ خویش مجاهد و رزمنده بایست که [ارزش و حقیقتِ] زندگی، عقیده داشتن و جهاد [در راه آن عقیده] است!
در پایان کتاب «سُموُّ المعنی في سمو الذات أو أشعةٌ من حياة الحسين» اثر شیخ عبدالله العلايلي4️⃣ نیز چند قصیده در رثای امام حسین(علیه السلام) [و بعنوان زبان حال ایشان] آمده است که یکی از آنها همین قصیده است.
حتی مرحوم امام خمینی هم یکبار این جمله را نقل نمود و به اشتباه آن را به امام حسین(علیه السلام) نسبت داد. اما مرحوم شهید دکتر مفتح در بزرگداشت مرحوم شهید مطهری میگفت: «شهید مطهری اصرار عجیبی داشت که بگوید این جمله نه از امام حسین(ع) است و نه از هیچ معصوم دیگری. و وقتی از ایشان سؤال شد که چه ضرورتی دارد بر نفی این جمله اصرار کنید؟ فرمود: چون انحراف فکری بوجود میآورد و دستاویز گروههای منحرف شده است»5️⃣.
به قول مرحوم میرزای نوری و شهید مطهری، برای برخی سادهانگارها یکی از بهترین ملاکهای مستند بودن یک کلام به معصوم، زیباییِ آن کلام است. و اصولاً طرز فکری در میان شیعه رواج دارد که میگویند مگر امکان دارد فلان خبر با این زیبایی در بیان از امام معصوم نباشد؟! یا مثلاً میگویند این حرف با این بلاغت جز از امام معصوم نمیتواند صادر شود!. این طرز فکر اشتباه است و منشأش ضعف بلاغتِ خود این افراد و نرسیدنشان به مراد نهاییِ آن عبارات است.
📓 مجموعۀ مصاحبهها.آیت الله یوسفی غروی (متخصص مباحث تاریخی)
(ص1، پینوشتها در صفحۀ بعد)
حقیقت ناب
❖ ریشه یابی برخی جملات منسوب به امام حسین(علیه السلام) «إنْ كان دينُ محمدٍ لَمْ يَستقِمْ إلا بقتلي،
(ص2)
ــــــــــــــــــــ
پینوشتها:
1️⃣ شيخ محسن حويزى حائرى آلِ ابى الحَبّ (1235- 1305ق)، از خطبا و شعراى شيعه و صاحب ديوان شعرى بنام "الحائريات" است. (دائرة المعارف تشيع، زير نظر مرحوم دكتر احمد صدر حاج سيد جوادى و ديگران، تهران، انتشارات مؤسسه دائرة المعارف تشيع، 1372ش، ج1، چاپ دوم، ص137)
2️⃣ أحمد بن علي بن أحمد شوقي بك (1868- 1932م)، كاتب وشاعر مصري يعد من أعظم شعراء العربية في العصور الحديثة، يلقب بأمير الشعراء، مولده ووفاته بالقاهرة، كتب عن نفسه: «سمعت أبي يردّ أصلنا إلى الأكراد فالعرب».
3️⃣ رواج این عبارت در عالم عربی بدون انتساب آن به امام حسین(عليه السلام) است، و شروعش از دو جریدۀ عربی بود که در بالای صفحۀ اول زیر نام جریده، این عبارت را بعنوان شعارشان منتشر کردند. یکی جریدۀ مصری «الجهاد» به سردبیری محمد توفیق دیاب از دوستان صمیمی احمد شوقی که گفته میشود اصل سرودن قصیده به درخواست او بوده و از سال 1931م شروع کرد این بیت از قصیده را بعنوان شعار جریده در صفحۀ نخست و همراه با نام شاعر درج کند، و دیگری جریدۀ لبنانی «الحیاة» که تنها مصرع دوم را شعار قرار داد و در سالهای نخست با درج نام شاعر منتشر میکرد و سپس بدون آن.
اما منشأ رواجش در ایران و منشأ نسبت دادنش به امام حسین(عليه السلام)، بر اساس نتیجۀ تحقیق عنایت الله مجیدی در مقالهای بنام: پژوهشی دربارﮤ یک شعار معروف «إن الحیاة عقیدة وجهاد»، گویا از دو کتاب ذیل است:
- زندگانی حضرت خامس آل عبا ابی عبدالله الحسین(عليه السلام)، ابوالقاسم سحاب ، 1371ق، 1330ش، ص119.
- زندگانی امام حسین(عليه السلام)، زینالعابدین رهنما، 1345ش، ج1، ص182 و 378.
4️⃣ عبدالله العلايلي، متولد بيروت، 1914- 1996م، اهل تسنن و فارغ التحصیل جامعة الأزهر. اولین نشر این کتاب در سال 1939م، و گویا اولین جایی است که این بیت شعر را در مورد امام حسین(عليه السلام) بکار برده که گرچه بشکل زبان حال آورده اما بسا خوانندگان کتاب از زبان حال بودن آن غفلت کرده و آن را به امام نسبت دادهاند و بخاطر سلیس و روان بودش رواج پیدا کرده.
5️⃣ مضمون بیان و استدلال مرحوم شهید مطهری:
این جملۀ «إنّ الحیاةَ عقیدةٌ وجِهادٌ» که چهل پنجاه سال است در دهانها افتاده و به امام حسین(عليه السلام) نسبت داده میشود، نه سند دارد و نه معنایش درست است.
اینکه گفته شود ارزش و قداست زندگی انسان به اینست که یک عقیده و ایمانی داشته باشد و در راه آن منتهای کوشش و تلاشش را کند و برای آن بجنگد، با مکتب اسلام همخوانی ندارد، زیرا عقیده ممکن است باطل باشد. در اسلام حرف از مطلق عقیده و ایمان نیست بلکه حرف از «حق» است و ارزش زندگی انسان اینست که عقیدۀ حق و توحید را پیدا و به آن اقرار و در راه آن جهاد کند. همۀ مکاتب همینطور است که «عقیده و جهاد» است، اما قرآن نمیگوید «عقیده و جهاد» بلکه میگوید «عقیده و ایمان به حق، و عمل صالح». و عمل صالح یعنی جهاد و کوشش در راه حق، نه در راه هر عقیده و ایمانی. و بسا اولین جهاد انسان، جهاد با خود عقیدهاش باشد.
رک: انسان كامل، تحت عنوان "توصیهاى به جوانان"، و سخنرانی شهید مفتح در تاریخ 17 اردیبهشت 1357 در دانشکده الهیات دانشگاه تهران بمناسبت بزرگداشت هفتمین شب شهادت استاد مطهری.