راه خاص
🌼 شیطان تا مقدور اوست جلوی علم را می گیرد تا كسی عالم نشود، بر فرض عالم شد جلوی عملش را می گیرد كه این علم برای او وَبال باشد؛ این دو كار در غالب این گفته ها و نوشته ها است و خود شما هم فرمودید كه در دو جا او رهزنی می كند، این دو جا را همه ما شنیدیم و گفتیم و خواندیم؛ یكی نمیگذارد كسی عالم بشود که ﴿صَدٌّ عَنْ سَبِیلِ اللَّه﴾[1] است، هم خودش منصرف می شود و هم دیگری را مصروف می كند، دوم اینكه اگر كسی عالم شد نمی گذارد او به علمش عمل بكند؛ اینها حرف های رایج است.
☘️مهم ترین كاری كه او می كند این است كه یك روش خاص علمی را كه اگر انسان آن روش را بخواهد طی كند، نه بدون عمل می شود حدوثاً و نه عمل او را ترك می كند بقائاً [راه او را می بندد]، چون آدم دو گونه عالم می شود یا حوزه و دانشگاه می رود با علم حصولی و درس و بحث و محقق می شود و پژوهشگر می شود ـ همین معمولی ـ این علم حصولی گیرش می آید كه ممكن است عمل بكند و ممكن است عمل نكند؛
🌺 یك راه خاصی را اسلام ارائه كرده است كه «مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِینَ یوْماً فَجَّرَ اللَّهُ ینَابِیعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ»،[2] این راه بدون عمل حاصل نمی شود حدوثاً و با عمل همراه است بقائاً، چون شیطان می داند هر كس این راه را رفت او را طرد می كند و می گوید «اخْسَئُوا» اینجا كاملاً راهش را می بندد، چون اینجا اگر كسی رفت از دست او در رفت، از وجود مبارك پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در رابطه با این روش شناخت آمده است که فرمود: «لَوْ لَا أَنَّ الشَّیاطِینَ یحُومُونَ حَوْلَ قَلْبِ ابْنِ آدَمَ لَنَظَرَ إِلَى الْمَلَكُوتِ».[3] در سورهٴ مباركهٴ «اعراف» فرمود چرا اینها به ملكوت نگاه نمی كنند؟ ﴿أَ وَ لَمْ ینْظُرُوا فی مَلَكُوتِ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ﴾[4] ملكوت را هر كس ببیند و نگاهش صائب باشد یقیناً فیض خدا را مشاهده می كند، آن دستِ بی دستی خدا را می بیند، چون ﴿فَسُبْحانَ الَّذی بِیدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَیءٍ﴾.[5] هر چیزی ملكوتی دارد كه به دست خداست و به منزله روح اوست. هر كس ملكوت را ببیند می بیند زمام كار به دست كیست.
🍃 خدا به ما وعده داد و ترغیب كرد كه چرا درباره ملكوت نگاه نمی كنید؟! آن نظر «الی الملك» را ﴿أَفَلاَ ینظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ كَیفَ خُلِقَتْ ٭ وَإِلَی السَّماءِ كَیفَ رُفِعَتْ ٭ وَإِلَی الْجِبَالِ كَیفَ نُصِبَتْ ٭ وَإِلَی الْأَرْضِ كَیفَ سُطِحَتْ﴾؛[6] آن نتیجه اش همین علوم حوزوی و دانشگاهی است كه انسان می شود موحد عالم و دینی كه از مخلوق پی به خالق می برد؛ اما علمی نیست كه او را به مقصد برساند، آن علمی كه او را به مقصد می رساند نگاه به ملكوت است، این نگاه اگر صادقانه بود این نظر به رؤیت ختم می شود.
✨ درباره وجود مبارك ابراهیم (سلام الله علیه) در سورهٴ مباركهٴ «انعام» فرمود: ﴿وَ كَذلِكَ نُری إِبْراهیمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ﴾[7] آنجا ارائه است. «رؤیت» یعنی دیدن، «نظر» یعنی نگاه كردن. ما در ادبیات فارسی بین نگاه و دیدن فرق می گذاریم، در ادبیات عرب هم بین نظر و رؤیت فرق می گذارند. بین امت و امام هم در نظر و رؤیت فرق است. امام ما كه «امام المسلمین» و «امام الانبیاء» بود وجود مبارك ابراهیم خلیل اهل رؤیت بود ﴿وَ كَذلِكَ نُری إِبْراهیمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ﴾ ما كه امت اوییم اهل نظریم تا به رؤیت بلكه ـ ان شاء الله ـ به رؤیت ختم بشود.
🌸اینجا وجود مبارك پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود كه اگر اطراف قلب بنی آدم را شیاطین حلقه نزده باشند، این نگاه می كند به ملكوت، اما هر وقت می خواهد نگاه بكند می بیند راه بسته است. ما چه كنیم كه این شیاطین را اینجا راه ندهیم؟ این روش كه روش شهود است، روش رؤیت ملكوت است با عمل حاصل می شود حدوثاً و با عمل همراه است بقائاً؛ نظیر این علم حصولی نیست كه ما دیگر عالم بی عمل داشته باشیم، آنجا دیگر عالم بی عمل فرض ندارد. بنابراین آنچه که ما را تشویق كردند ﴿یعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ﴾، ﴿یزَكِّیهِمْ﴾[8] را كنارش دارد. این بیان نورانی پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «لَوْ لَا أَنَّ الشَّیاطِینَ یحُومُونَ حَوْلَ قَلْبِ ابْنِ آدَمَ لَنَظَرَ إِلَى الْمَلَكُوتِ» كه امیدواریم خدای سبحان این توفیق را نصیب همه بفرماید.
[1] . بقره، آیه217.
[2] ـ عدة الداعی و نجاح الساعی، ص232.
[3] ـ عوالی اللئالی العزیزیة، ج4، ص113.
[4] ـ اعراف، آیهٴ 185.
[5] ـ ٴ یس، آیهٴ 83.
[6] ـ غاشیه، آیات 17 ـ 20.
[7] ـ انعام، آیهٴ 75.
[8] ـ بقره، آیهٴ 129.
📚 بیانات #آیت_الله_جوادی_آملی حفظه الله در درس خارج فقه در تاریخ 1389/01/18
📣کانال #سلام_فرشته در ایتا، سروش، بله
@salamfereshte
#علم #اخلاص #حکمت #عالم #شهود #توحید #توحید_محوری