جهاد تبیین پاکیزه (آیا اخلاقا مجازیم در تبیین مسائل, بددهنی را چاشنی کار کنیم؟) ✅و از سخنان آن حضرت است (خطبه ۲۰۶ نهج البلاغه) چون شنيد كه گروهى از ياران او شاميان را در جنگ صفين دشنام مى گويند: من خوش ندارم شما دشنامگو باشيد. ليكن اگر كرده هاى آنان را بازگوييد، و حالشان را فراياد آريد به صواب نزديكتر بود و در عذرخواهى رساتر. و به جاى دشنام بگوييد خدايا ما و آنان را از كشته شدن برهان و ميان ما و ايشان سازش قرار گردان و از گمراهى شان به راه راست برسان تا آن كه حق را نمى داند بشناسد و آن كه براى دشمنى مى رود و بدان آزمند است باز ايستد (ترجمه شهیدی). ✅مراقبت از دیگری، تبیین حق، بیان رفتار ناشایست، و ترسیم وجه یا وجوه باطل بودن مساله در فضایی به دور از دشنام و بددهنی، بنوعی هسته سخت جهاد تبیین پاکیزه است. این ویژگی های محوری را می توان از بیان نورانی امام علی علیه السلام در خطبه ۲۰۶ دریافت. ✅دشنام دادن و احیانا بددهنی ممکن است به مذاق قلیلی خوش آید اما با فرهنگ متعالی قرآنی سازگار به نظر نمی رسد. افزون برآن، ممکن است دشنام دهی و خروج از ادب کلامی بحسب روان شناختی، مقدمات انزجار و دفع طیف زیادی را فراهم کند و مخاطب، دل به کلام آمیخته با دشنام ندهد و مانع از نفوذ سخن در اعماق جانش شود و این دقیقا نقض غرض است. ✅امام علی علیه السلام در این خطبه دشنام را برای دشمن هم نمی پذیرد و توصیه میفرماید برای دشمن نیز خواهان هدایت و اصلاح باشیم. این رویکرد نشان از بزرگمنشی و سعه صدر بالای امام علیه السلام دارد و در مسیر دعوت به حق و جهاد تبیین برای ما راهگشاست. ✅جهاد تبیین بشدت نیازمند سعه صدر و آرامش و انعطاف و گشودگی به حقیقت است تا بجای درگیر شدن با حواشی و فروکاست تبیین به نزاع و پرخاشگری، بتوانیم با طمانینه همه نماهای مسأله را ادراک کنیم و با سعه صدر این نماهای ادراک شده را در فرایند گفت و گوی اثربخش، توصیف کنیم تا باطل بودن باطل بیش از پیش پدیدار شود و حقانیت حق قدرتمندتر از گذشته میدان داری کند و سایه های ابهام برچیده گردد و حق و حقیقت در دلها تثبیت شود. ✅اخلاق برای دستیابی به کمال متناسب آدمی و به تعبیری برای تحقق حیات طیبه طراحی شده است و یکی از راهکارهای تحقق کمال فردی و اجتماعی متناسب، جهاد تبیین است و در فضای دشنام و پرخاش و بددهنی، هسته سخت تبیین گری و روشنگری، سست می شود و کارآیی خویش را از دست می دهد و با زمین گیر شدن روشنگری، کمال مناسب بشری محقق نمی شود و این امر اخلاقی نیست. #جهاد_تبیین #حقیقت #اخلاق #دشنام #عبدالله_صلواتی https://eitaa.com/salavati_hekmatha

استاد در دوگانه انس و نسیان بر پایه نظریه زیست نوع‌های انسانی 📍می گویند بحسب لغت، انسان مشتق از ا، ن، س یا ن، س، ی است. کسانی که اولی را انتخاب کردند حیات آدمی را با انس به دیگری معنا کردند و آنان که دومی را برگزیدند، بر فراموشی آدمی در قبال عهدها بویژه عهد الست تاکید دارند. 📌انس با تذکر قرین است و از این جهت در تقابل با نسیان است. به همین دلیل، می توان گفت آمیان بر دو دسته اند: کسانی که اهل انس هستند انس به حقیقت و اصول و عهدها و طیفی که اهل نسیان هستند.نسیان در قبال حقیقت و اصول و عهدها. 📍اما به نظر نگارنده می توان میان دوگانه متقابل انس و نسیان جمع کرد؛ با این توضیح که با توجه به تفاوت در متعلقات انس و نسیان می توان مطرح کرد آدمی با انس به حقیقت، حواشی و مقابل حقیقت را فراموش می کند. 📌بر اساس نظریه زیست نوع‌های انسانی نگارنده، می توان طرح دیگری بر اساس دوگانه انس و نسیان درانداخت؛ طرحی که اظهار می دارد؛ طیفی از زیست نوع‌ها نخست ماسوی الله را فراموش می کنند و در مرحله بعد عمیقأ با حقیقت و الله انس می گیرند و طایفه ای از زیست نوع‌ها نخست در پرتو جذبه با حقیقت انس می گیرند و سپس ماسوای حقیقت را فراموش می کنند. 📍همچنین، بر اساس نظریه زیست نوع ها می توان گفت آیدوس در زیست نوع‌هایی، انس است و در زیست نوع‌هایی دیگر، نسیان مرکز ثقل است و در دسته سوم زیست نوع، آدمیانی قرار دارند که نه انس، آیدوس شان است نه نسیان، بلکه دسته سوم در تردد دائمی میان انس و نسیان هستند. 📌آنچه در نگرش وجودی، در فقره اخلاق مهم است قرار گرفتن در زیست نوع با آیدوس انس است. آدمی که در زیست نوع انس گام نهاده، بایدها و نبایدهای اخلاقی را بنحو اصیل پیاده می کند نه از سر ریا و نمایش و منت و تحقیر و ... 📍زیست نوعی که در قلمرو انس جای گرفته، در محیط ۳۶۰ درجه پمپاژ انس می کند. آموزش او هم اصیل و انس مدار است. این زیست نوع در هر زمینه دانشی که باشد میوه آموزش او، انس شاگردان و مخاطبان اوست به حقیقت. 📍استادی را فرض کنید که دانشجویان را به ابطال و اثبات موضوعی یا تشریح مسأله ای یا به آزمون گذاشتن فرضیه ای یا کد زدن فرا می خواند. اگر این استاد در زیست نوع انس مدار قرار داشته باشد منش والای استادی اش، نگاهش، سخنش، سلوک و تعاملش، همگی دعوت به انس و وقار و آرامش و تعالی است و فراخوان به نسیان در قبال هرآنچه آدمی را از کمال و حیات طیبه باز می دارد. عبدالله صلواتی دوم آذر ۱۴۰۲ #انس #نسیان #حقیقت #زیست_نوع #آموزش_اصیل #عبدالله_صلواتی https://eitaa.com/salavati_hekmatha

💢 پدیدارشناسی روزه قسمت بیست و سوم: حقیقت ❇️نرم نرمک روزه و رمضان با حفظ هسته سخت شریعت و ضوابط تعیین شده در آن، به ساحت طریقت فراروی می کند و دل و عقل و هوش و مشاعر را به خط می کند تا جان از تمامی وسوسه ها و ناراستی ها و خطورات و خطرات رهزن کوی دوست برکنار باشد و به تعبیر پدیدارشناسانه، تا جان همه موارد یادشده را اپوخه کند. ❇️پشت بام اپوخه وسوسه ها و خطورات رهزن، آخرین ایستگاه روزه داری نیست. خود روزه کمک می کند تا موقعیت وجودی ما تغییر کند و در پی این تغییر، زاویه دید متغیر شود و نمای متفاوتی از روزه داری پدیدار شود؛ نمایی که جان را یکسره ملتفت حق و حقیقت می کند و گوش و چشم و قلبش را در قبال امور بیرون از حق و حقیقت، کر و لال و کور می‌کند. ✳️ساحت یادشده ساحت حقیقت است؛ ساحتی که در آن روزه دار در پرتو بارقه های مهر مراقبه، هم افق می شود با اصل حقیقت، و روزه داری در این سطح به تعبیر عارفان بزرگی چون سیدحیدر آملی، عبارت است از امساک از مشاهده غیر حق بطور مطلق. اینجاست که تکوین عالَم با سرشت آدمی همگام و هماهنگ می‌شود و همانی که هست بنحو اصیل، جلوه گر می‌شود و بساط هرگونه شرک خفی جمع می‌شود و روزه دار به حقیقت «لاموثر فی الوجود الا الله» مترنم می‌شود و با آن هستی خویش و در گام بعد هستی «دیگری» را تنظیم می‌کند. ✳️ساحت حقیقت روزه داری به یک معنا ساحت عشق ورزی است با معشوق حقیقی و شیرین زبانی با اوست نه ساحت تجارت یا ساحت خوف. حقیقت جاری در آن نیز نه حقیقت انتزاعی یا فانتزی یا حقیقتی دم دستی، بلکه حقیقتی انضمامی، پرشور و عمیق است. ❇️در آسمان ساحت حقیقت روزه، افق اضافه روزه به حق شفاف تر رویت می شود: «إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَقُولُ اَلصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي عَلَيْهِ» (کافی، ج۴، ص ۶۳) و قرص ماه دیدار حق یشتر دلبری می‌کند: «لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطَارِهِ وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ» (الخصال، ج۱، ص ۴۴) و آدمی با عمق بیشتری، حیات را تجربه می‌کنند؛ حیاتی نزد حق با ناب بودگی و پاکی خاص که آرزوی هر مومنی است: «في مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ» (قمر/ ۵۵). عبدالله صلواتی (استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران) بیست و سوم رمضان ۱۴۴۵ #روزه #پدیدارشناسی_روزه #حقیقت #عبدالله_صلواتی https://eitaa.com/salavati_hekmatha