تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّراتٍ بِأَمْرِهِ أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ «54»
همانا پروردگار شما خداوندى است كه در شش روز (و دوران) آسمانها و زمين را آفريد و سپس بر عرش (جايگاه قدرت و تدبير جهان) مستولى شد. او روز را به وسيلهى شب كه به سرعت آن را دنبال مىكند، مىپوشاند و خورشيد و ماه وستارگان را (آفريد) كه تسليم فرمان اويند. آگاه باشيد كه آفرينش و تدبير تنها از آنِ اوست! خجسته و مبارك است خداوندى كه پروردگار جهانيان است.
نکته ها
در آيهى قبل، سخن از محو شدن هر چيز و هر كس در قيامت بود، جز خداوند، ضَلَّ عَنْهُمْ ... در اينجا معرّفى پروردگار واقعى است.
«يَوْمَ»، غير از «نهار» است. «نهار»، روزِ در برابر شب است، ولى «يوم»، گاهى به معناى روز است و گاهى به معناى شبانه روز و گاهى هم به روزگار و دوران، يوم گفته شده است و در اين آيه، معناى اخير مراد است.
«تَبارَكَ» از «بركات»، به معناى بقا و ماندگارى است. «برك»، سينهى شتر است، وقتى كه شتر سينهاش را بر زمين مىگذارد، نشانهى استقرار و ماندن اوست. آنگاه به هر صفتى كه پايدار و بادوام باشد و هر موجودى كه داراى عمر طولانى يا آثار مستمرّى باشد، بركت گفته شده است. «بِركه»، نيز جايى است كه مدّتى طولانى آب در آن مىماند و ذخيره مىشود.
با توجّه به قرائن موجود در اين آيه و آيات ديگر، منظور از «خلق»، آفرينش نخستين است
جلد 3 - صفحه 80
#سوره_اعراف_آیه_پنجاه_چهار
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه_پنجاه_چهار
➰➰➰🌺🌱🌼➰➰➰
@saleheinmaryam313114
➰➰➰🌺🌱🌼➰➰➰
اللّھمَّعَجِّلْلِوَلِیِّڪَالفَرج
🔶برگزیده تفسیر نمونه 🔶
(سوره اعراف _ آیه ۵۴ )
این آیه معبود حقیقی و واقعی را با ذکر صفات خاصش معرفی میکند، تا آنها که حقیقت جو هستند قبل از فرا رسیدن رستاخیز در همین جهان او را به روشنی بشناسند،
نخست میگوید:
«معبود و پروردگار شما آن کس است که آسمانها و زمین را در شش روز آفرید»
(إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ).
یعنی «معبود» کسی جز «آفریدگار» نمیتواند باشد
آیا جهان در شش روز آفریده شده؟
با توجه به مفهوم وسیع کلمه «ایّام» (روزها) و معادل آن در زبانهای دیگر، پاسخ این سؤال روشن است،
زیرا بسیار میشود که «ایّام» به معنی «دورانها» به کار میرود.
بنابراین خداوند مجموعه زمین و آسمان را در شش دوران متوالی آفریده است، هر چند این دورانها گاهی به میلیونها یا میلیاردها سال بالغ شده است و علم امروز هیچ گونه مطلبی را که مخالف این موضوع باشد بیان نکرده است.
سپس قرآن میگوید:
«خداوند پس از آفرینش آسمان و زمین، زمام رهبری آنها را به دست گرفت» (ثُمَّ اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ).
یعنی، نه تنها آفرینش از اوست بلکه اداره و رهبری جهان نیز با او میباشد.
و این پاسخی است به آنها که جهان را در آفرینش نیازمند به خدا میدانند نه
در بقا و ادامه هستی.
«عرش» چیست؟
عرش در لغت معانی متعددی دارد از جمله: به معنی سقف یا چیزی است که دارای سقف بوده باشد، و گاهی به معنی تختهای بلند همانند تخت سلاطین نیز آمده است.
ولی هنگامی که در مورد خداوند به کار میرود و گفته میشود «عرش خدا» منظور از آن مجموعه جهان هستی است که در حقیقت تخت حکومت پروردگار محسوب میشود.
بنابراین در آیه مورد بحث جمله «اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ»
کنایه از احاطه کامل پروردگار و تسلط او بر تدبیر امور آسمانها و زمین بعد از خلقت آنهاست.
سپس میفرماید:
«اوست که شب را همچون پوششی بر روز میافکند و روشنایی روز را با پردههای ظلمانی شب میپوشاند» (یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهارَ).
بعد از آن اضافه میکند:
«شب با سرعت به دنبال روز در حرکت است» (یَطْلُبُهُ حَثِیثاً). همانند طلبکاری که با سرعت به دنبال بدهکار میدود.
سپس میافزاید:
«اوست که خورشید و ماه و ستارگان را آفریده است، در حالی که همه سر بر فرمان او هستند»
(وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّراتٍ بِأَمْرِهِ).
پس از ذکر آفرینش جهان هستی و نظام شب و روز و آفرینش ماه و خورشید و ستارگان به عنوان تأکید میگوید:
«آگاه باشید آفرینش و اداره امور جهان هستی تنها به دست اوست» (أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ).
منظور از «الْخَلْقُ» آفرینش نخستین،
و منظور از «الْأَمْرُ» قوانین و نظاماتی است که به فرمان پروردگار بر عالم هستی حکومت میکند و آنها را در مسیر خود رهبری مینماید.
به عبارت دیگر:
همان طور که جهان در حدوثش نیازمند به اوست در تدبیر و ادامه حیات و ادارهاش نیز وابسته به او میباشد، و اگر لحظهای لطف خدا از آن گرفته شود نظامش بکلی از هم گسسته و نابود میگردد.
و در پایان آیه میفرماید:
«پر برکت است خداوندی که پروردگار عالمیان
است» (تَبارَکَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِینَ).
این جمله بعد از ذکر آفرینش و تدبیر جهان هستی یک نوع ستایش از مقام مقدس پروردگار است که وجودی مبارک، ازلی، ابدی و سر چشمه همه برکات و نیکیها و خیر مستمر میباشد.
#سوره_اعراف_آیه_پنجاه_چهار
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه_پنجاه_چهار
➰➰➰🌺🌱🌼➰➰➰
@saleheinmaryam313114
➰➰➰🌺🌱🌼➰➰➰
اللّھمَّعَجِّلْلِوَلِیِّڪَالفَرج
🔷تفسیر اهل بیت علیهم السلام🔷
(سوره اعراف آیه ۵۴)
🔹الصّادق (علیه السلام)- سُئِلَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَنْ مُشَابِهِ الْخَلْقِ فَقَالَ هُوَ عَلَی ثَلَاثَهًِْ أَوْجُهٍ فَمِنْهُ خَلْقُ الِاخْتِرَاعِ کَقَوْلِهِ سُبْحَانَهُ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ وَ خَلْقُ الِاسْتِحَالَهًِْ قَوْلُهُ تَعَالَی یَخْلُقُکُمْ فِی بُطُونِ أُمَّهاتِکُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِی ظُلُماتٍ ثَلاثٍ وَ قَوْلُهُ هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ الْآیَهًَْ وَ أَمَّا خَلْقُ التَّقْدِیرِ فَقَوْلُهُ لِعِیسَی وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ الْآیَهًَْ.
امام صادق ( از امیرالمؤمنین (دربارهی نمونههای آفرینش، پرسیده شد. فرمود:
«بر سه روش میباشند؛
مانند خلق اختراع؛ مانند اینکه خداوند متعال فرموده است: خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ
و خلق دگرگونی؛ مانند این کلام خداوند متعال: او شما را در شکم مادرانتان آفرینشی بعد از آفرینش دیگر، در میان تاریکیهای سهگانه، میبخشد!. (زمر/۶) و این آیه: او کسی است که شما را از خاک آفرید، سپس از نطفه. (غافر/۶۷).
و یا خلق تقدیر است؛ چنانکه به عیسی (فرمود: و هنگامیکه از گل چیزی میساختی. (مائده/۱۱۰).
🔹الرّضا (علیه السلام)- وَ کَانَ قَادِراً أَنْ یَخْلُقَهُمَا فِی طَرْفَهًِْ عَیْنٍ، وَ لَکِنَّ اللَّهَ خَلَقَهُمَا فِی سِتَّهًِْ أَیَّامٍ لِیُظْهِرَ لِلْمَلَائِکَهًِْ (علیهم السلام) مَا یَخْلُقُهُ مِنْهَا شَیْئاً بَعْدَ شَیْءٍ، فَتَسْتَدِلَّ بِحُدُوثِ مَا یَحْدُثُ عَلَی اللَّهِ تَعَالَی مَرَّهًًْ بَعْدَ مَرَّهًٍْ.
امام رضا ( هرچند خداوند توانایی داشت که در یک چشمبرهمزدن این کار را انجام دهد، لکن آنها را در شش روز آفرید تا با این کار، آنچه را که از آسمانها و زمین میآفریند، کم کم و یکییکی به ملائکه نشان دهد تا به وجود آمدن هریک از آنها، در هر مرتبه، برای ملائکه، دلیلی باشد بر [قدرت] خداوند.
🔹علیبنابراهیم (رحمة الله علیه)- خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ قَالَ فِی سِتَّهًِْ أَوْقَاتٍ ثُمَّ اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ أیْ عَلَا بِقُدْرَتِهِ عَلَی الْعَرْشِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثاً أیْ سَرِیعاً.
علیّبنابراهیم ( إِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضَ فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ؛ یعنی در شش وقت و زمان. ثُمَّ اسْتَوَی عَلَی الْعَرْشِ؛ یعنی با قدرت خویش بر عرش بالا رفت. یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثًا؛ یعنی خیلی سریع.
🔹الصّادق (علیه السلام)- عَنْ بَکْرِبْنِعَلِیِّبْنِعَبْدِ الْعَزِیزِ عَنْ أبِیهِ قَالَ: قَالَ سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) عَنِ السَّنَهًِْ کَمْ یَوْماً هِیَ قَالَ ثَلَاثُمِائَهًٍْ وَ سِتُّونَ یَوْماً مِنْهَا سِتَّهًُْ أَیَّامٍ خَلَقَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِیهَا الدُّنْیَا فَطُرِحَتْ مِنْ أَصْلِ السَّنَهًِْ فَصَارَتْ السَّنَهًُْ ثَلَاثَمِائَهًٍْ وَ أَرْبَعَهًًْ وَ خَمسُونَ {خَمْسِینَ} یَوْماً.
امام صادق ( بکربنعلیّبن عبدالعزیز از پدر خویش نقل کرده است که گفت: از امام صادق (سؤال کردم: «تعداد یک سال چند روز میباشد»؟ ایشان فرمود: «سیصدوشصت روز که شش روز آن را خداوند عزّوجلّ به آفرینش دنیا اختصاص داد و این امر از اصل سال کم شد. از این رو سال سیصدوپنجاهوچهار روز شد».
#سوره_اعراف_آیه_پنجاه_چهار
#تفسیر_سوره_اعراف_آیه_پنجاه_چهار
➰➰➰🌺🌱🌼➰➰➰
@saleheinmaryam313114
➰➰➰🌺🌱🌼➰➰➰
اللّھمَّعَجِّلْلِوَلِیِّڪَالفَرج