#استاد_علیدوست
#مکتب_شناسی_فقهی 4
#مکتب_قم
#مکتب_نجف
پس منظورم از ریاضی، کلیشهای و قالبی و انعطافناپذیر فکر کردن است؛ بنابراین فقه آیتالله خویی کاملاً قابل پیشبینی و مسیرش از قبل مشخص است. لازمه چنین روشی این است که ایشان راحتتر بحث میکند و زودتر هم به نتیجه میرسد و فقه ایشان برای آموزش و تدریس، نسبت به فقه قمیها و فقه شیخ انصاری و… طرفداران بیشتری پیدا میکند. بیجهت نیست که بسیاری از درسهای خارج، بیان کتاب ایشان است. مثلاً ایشان بهعنوان نماد فقه نجفیها ولایت فقیه را بحث میکند؛ مرحوم آقای منتظری هم هم بهعنوان یکی از نمادهای فقه قم همین ولایت فقیه را بحث میکند، چقدر تفاوت دارند؟!
آقای خویی معتقد است اگر یک روایت ضعیف داشته باشید و یک شهرت چاق پشت آن باشد، روایت ضعیف که ضعیف است؛ بنابراین نمرهی آن صفر است و شهرت هم که حجت نیست؛ پس نمرهی آن نیز صفر است و صفر با صفر عدد تشکیل نمیدهند؛ اما کسی که مدرسهای فکر نمیکند، میگوید که من قبول دارم که صفر با صفر یک نمیشود؛ ولی اینجا به عدد میرسیم. درست است که روایت ضعیف است، ولی فقهای بزرگی که مو را از ماست بیرون میکشند دربارهی آن فتوا دادهاند؛ مثلاً صاحبجواهر در جایی میگوید «هر روایتی که ضعفاش آشکارتر باشد؛ اگر مورد عمل مشهور قرار بگیرد قویتر میشود». چطور میشود که فقها در مورد این روایت ضعیف فتوا دادهاند؟ این نگاه نمیگوید که صفر به همراه صفر عدد تشکیل نمیدهد؛ بلکه قائل به این میشود که شهرت، جبر ضعف سند میکند؛ حتی جبر ضعف دلالت هم میکند.
تأثیر روش خاص مکتب قم و نجف بر مسائل سیاسی
همین روش مکتب نجف باعث میشود که در مسائل اجتماعی و سیاسی احکام کمتری داشته باشند؛ چون در بسیاری از مواقع احکام سیاسی یا از تجمیع ظنون بهدست میآیند یا از نگاه سیستمی استفاده می شود؛ درست است؟
این حرف را میتوان هم تصدیق کرد و هم رد؛ لذا باید تفصیل داد. کسی میتواند مکتب نجف را قبول داشته باشد؛ اما از درونِ نصوص، ظرفیتی بیرون بکشد که در مسائل سیاسی، حکومتی و اجتماعی هم ورود کند؛ به شرط اینکه دنبال نص خاص نباشد. مثلاً یکی از بزرگان مکتب نجف در بحث ایذای غیرمؤمن بیان میکند که در حرمت ایذای غیرشیعه دلیلی نداریم. حال باید دید پشت فکر او چیست؛ حتماً باید آیهی صریحی در نهی از اذیت انسان وجود داشته باشد تا او قبول کند که اذیتکردن هر انسانی حرام است؛ اما توجه نمیکند که آیات ظلم را هم داریم و قرآن در زمان جنگ میگوید: «وَلا يَجرِمَنَّكُم شَنَآنُ قَومٍ عَلى أَلّا تَعدِلُوا اعدِلوا هُوَ أَقرَبُ لِلتَّقوی». این نگاه دنبال صراحت است. این چه تفکری است؟
بزرگان نجف گاهی وقتی میخواهند نظری را نقل کنند مثل این است که اصلاً اصول و فقه قم را ندیده و نشنیدهاند؛ تصور میکنند که همه در قم روزنامه میخوانند. سال گذشته به بیوت یکی از مراجع نجف رفته بودم، کتابِ «فقه و مصلحت»، «فقه و عرف»، «فقه و عقل» و «فقه قراردادها» را به خودشان و آقازادهشان تقدیم کردم. وقتی با آقازاده ایشان صحبت شد، گفتم که در این کتابها سعی شده است بدون خروج از انضباط فقهی (فقه جواهری) ظرفیت فقه برای پاسخگویی به مسائل نوپیدا عیان شود. ایشان گفت: قم و فقه منضبط؟
به جای چنین تفکری میتوان اینطور گفت: آیا ایذا ظلم است یا نه؟ حتی یک حیوان هم حس دارد. اگر یک حیوان مرده را داخل آتش بگذارید متوجه نمیشود و درد ندارد؛ اما حیوان زنده را نمیتوان در آتش قرار داد. ظلم بد است. آیات بسیاری در مورد قبح ظلم داریم یا نداریم؟
بخش قابل قبول صحبت شما این است که چون افراد در سیستم فکریِ تجمیع ظنون از مجموعه نصوصی استفاده میکنند، چهبسا به همان ابرنظام و خرده نظام بازگردند و از مقاصد نه بهعنوان سند، بلکه برای تفسیر نصوص مبین شریعت استفاده میکنند و خیلی راحتتر میتوانند به مسائل سیاسی، اجتماعی، حکومتی، جهانی و ساحتهای نوپیدا ورود کنند.
مکاتب در دورههای مختلف زاییده و تقویت شدهاند که با یکدیگر رقابت یا درگیری فکری داشتهاند. بعضی از آقایان از اینکه مکتب قم تضعیف یا تقویت شود اظهار نگرانی میکنند. به نظرتان رقابت سبب پویایی علمِ فقه و اصول نمیشود؟
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
🔅“مناط” مجموعه ای از مساعی فقهی و اصولی اساتید حوزه علمیه است که به مسائل نوپدید فقهی- اصولی در حیطه چالشهای مهم کشور میپردازد.
🔅هدف افزایش مواجه محیط روحانیت انقلابی با نیازهای موجود در زمینه های مختلف و زمینه سازی حل آنها است.
🔅مناط موضوعات خود را از مناشی مختلفی همچون نظام های اداره کشور، آسیب های اجتماعی، علوم انسانی و ... اخذ و پس از صورت بندی فقهی مسائل، آنها را به اساتید عرضه کرده و پاسخهای ایشان را در قالب های متنوعی منتشر می کند.
🔅مناط را دنبال کنید:
manaatt.ir
instagram.com/manaatt.insta
کانال ایتای مناط
👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/3630628888Cb5c14d9f58
روش تحصیل و تحقیق در رسائل و مکاسب
اکثر مطالب لازم برای ورود به دو کتاب مهم #رسائل و #مکاسب را در این چند صوت طرح کردم،
همچنین شبهات رایج امروزی نسبت به این دو کتاب را مطرح کرده و به صورت منصفانه پاسخ گفتم برای ورود به این دو کتاب حتما این مباحث را گوش کنید.
حتی اگر این دو کتاب را خوانده اید باز هم این پنج صوت افق کاملا جدیدی برای شما باز خواهد کرد.
و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمین
•┈••✾••┈•
جهت دانلود صوت ها روی لینک های زیر کلیک کنید :
🔹 مکاسب جلسه1
🔹 مکاسب جلسه2
🔹 مکاسب جلسه3
🔹 مکاسب جلسه4
🔹رسائل جلسه1
🔹 رسائل جلسه2
🔹 رسائل جلسه3
🔹 لوازم ورود به رسائل و مکاسب
•┈••✾••┈•
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
#استاد_علیدوست
#مکتب_شناسی_فقهی 5
#مکتب_قم
#مکتب_نجف
رقابت در جریانات علمی به ویژه با اندیشه انفتاح باب اجتهاد چه بخواهیم و چه نخواهیم وجود دارد و اینطور نیست که بگوییم رقابت باشد، میماند؛ یا نباشد از بین میرود؛ مگر زمانی که علمای دوران احساس کنند که دیر به دنیا آمدهاند و همهی کارها صورت گرفته است؛ وگرنه تا زمانی که ولو برخی افراد در حال شدن باشند، طبیعتاً این رقابت وجود دارد. منتها گاهی اوقات مسائل اجتماعی و مسائل بیرون از دانش سبب میشود تا رقابت علنیتر شود؛ مانند رقابت اخباریگری با اصولیگری در یک دوران خاص. از یک طرف اخباریها در مقابل اصولیها قرار میگیرند؛ مثلاً وحید بهبهانی و تیمشان در مقابل اخباریها قیام میکنند. بنابراین تنازع برای بقا و رقابت علمی بهصورت پنهان وجود دارد؛ اما گاهی این رقابت پنهان، علنی میشود؛ مانند جریان اخباری و اصولی. امروز جریان تجمیع ظنون و ریاضی دعوایی با یکدیگر ندارند؛ ولی عملاً هر دو جریان وجود دارند.
آیا اساتید قم و نجف آثار یکدیگر را مطالعه میکنند؟ چقدر ارتباط علمی و فکری وجود دارد؟
پاسخ سؤال شما را با یک تأسف آغاز میکنم و آن اینکه در فضای مراکز علمی قم و نجف حجاب معاصرت مشمئزکنندهای وجود دارد؛ البته کاملاً فراگیر نیست؛ ولی در حدی هست که میتوان آن را حس کرد؛ یعنی ممکن است بنده حاضر باشم اثر شیخ انصاری یا آقای نائینی را ببینم؛ ولی حاضر نیستم اثر دوست فاضل و همبحث و همدرس یا دوسال کوچکتر یا چهار سال بزرگتر از خود را که به هر حال کاری کرده است مطالعه کنم. این مشکل هم در قم و هم در نجف وجود دارد. البته در جاهای دیگر هم چنین مشکلی وجود دارد. بنابراین گاهی که با مسئولان حوزه مینشینم، میگویم که شما این مقدار که روی تولید نظریه فکر میکنید، روی مصرف نظریههای تولیدشده هم فکر کنید. همه این ماجرا هم حجاب معاصرت نیست؛ گاه انسان احساس میکند که نوعی احتجابِ خودخواسته و تعمدی ما را از مطالعه آثار یکدیگر محروم میکند.
حدود چهل سال از پیروزی انقلاب میگذرد و آثار مختلفی در بخشهای مختلف از جمله پژوهش داریم؛ البته آثار ضعیف هم بسیار داریم؛ ولی آثار قوی هم کم نداریم. گاهی اگر مطالب تکراریِ کتب علما را حذف کنید، به یک صفحه مفید درباره یک موضوع نمیرسید. اما امروز یک محقق در نجف و به ویژه در قم پانصد صفحه قلم میزند و برخی آن یک صفحه را از لابهلای کتابها بیرون میکشند؛ ولی این کتاب پانصدصفحهای را مطالعه نمیکنند؛ اینها دیگر بعید است حجاب معاصرت باشد؛ شاید نوعی احتجاب باشد.
به نظرم قمیها در استفاده از آثار نجف محدودیتی برای خود نمیبینند؛ بنابراین شیخ انصاری، آقا ضیا یا آقای نائینی، نجفیونی هستند که آثارشان در قم هست؛ ولی آثار قمیها در نجف کمتر دیده میشود؛ حتی آثار بعضی از بزرگان که نسبتاً روشنتر فکر میکنند. بزرگان نجف گاهی وقتی میخواهند نظری را نقل کنند مثل این است که اصلاً اصول و فقه قم را ندیدهاند و نشنیدهاند؛ تصور میکنند که همه در قم روزنامه میخوانند. سال گذشته به بیوت یکی از مراجع نجف رفته بودم، کتابِ «فقه و مصلحت»، «فقه و عرف»، «فقه و عقل» و «فقه قراردادها» را به خودشان و آقازادهشان تقدیم کردم. وقتی با آقازاده ایشان صحبت شد، گفتم که در این کتابها سعی شده است بدون خروج از انضباط فقهی (فقه جواهری) ظرفیت فقه برای پاسخگویی به مسائل نوپیدا عیان شود. ایشان گفت: قم و فقه منضبط؟ به ایشان گفتم که نه؛ همه در قم روزنامه میخوانند! چنین نگاهی نمیگویم در همه نجف فراگیر است، اما در عموم نجف وجود دارد و موجب میشود که آنها از حوزه دانشی خاصی محروم شوند.
اگر به تعبیر حضرتعالی قله مکتب قم را آیتاللهالعظمی بروجردی و بعداً شاگردان ایشان در نظر بگیریم، به نظرتان در سالهای اخیر این مکتب تضعیف نشده است؟ یعنی بهسبب مشکلات اقتصادی و… که نظام جمهوری اسلامی آن را تجربه کرده است، کسانی از مکتب قم عدول کنند و معتقد شوند پاسخگو نبوده است.
در قم حتی در دوران انقلاب شاگردانی با تفکر مکتب نجف تربیت شدند. وقتی صدام علما را از نجف بیرون کرد، آنها به قم آمدند و شلوغترین درسها را تشکیل دادند. حال عالمی که سال ۵۰ از عراق اخراج شد یا اصلاً خود از نجف هجرت کرد، شاگردش ده الی پانزده سال بعد یعنی در سالهای ۶۰ الی ۶۵ ، خود را نشان داد. اینکه در جمهوری اسلامی و در مکتب قم شاگردانی تربیت میشوند که مبلّغ مکتب نجف هستند درست است؛ حتی موردی را دیدهام که به مکتب قم حمله میکند؛ حال آنکه خود بزرگشده قم است؛ ولی در نزد مهاجران نجفی درس خوانده است.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
خلاصه اصول ۱.m4a
4.2M
🔅دوره ی مختصر علم اصول
جلسه ۱
🔆اجتهاد روشمند
@salmanraoofi
خلاصه اصول ۱.۱.m4a
12.48M
🔅دوره ی مختصر علم اصول
ادامه ی جلسه ۱
🔆اجتهاد روشمند
@salmanraoofi
باسمه تعالی
به علت اصرار زیاد فعلا چند جلسه ی ابتدایی مباحث دوره ی مختصر علم اصول را بارگذاری میکنم
اما بارگذاری همه ی جلسات منوط به مشورت با بعضی بزرگواران و فکر است
اصرار بزرگواران برای بارگذاری مایه ی شرمندگی حقیر است ولی بعید است در نتیجه برای بارگذاری قطعی موثر باشد
حساب دوستان شهرستانی که قم ساکن نیستند به طور کلی جداست خصوصی مراجعه کنید در خدمتم
والسلام
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
#استاد_علیدوست
#مکتب_شناسی_فقهی 6
#مکتب_قم
#مکتب_نجف
اما دربارهی اینکه عدول رخ میدهد، یعنی عدهای پس از شکوفایی در مکتب قم از مکتب قم به مکتب نجف گرایش پیدا کردهاند، یک مورد هم سراغ ندارم. ممکن است در تفکر سیاسی چنین باشند؛ مثلاً عدهای معتقد بودند که فقه یا دین باید در سیاست دخالت و ورود کند؛ ولی وقتی چیزهایی را دیدند که آن را معلول دخالت دین در نهاد سیاست میدانستند، خود را کنار کشیدند و درس را شروع کردند. این موضوع مربوط به تفکر فقهی نیست؛ مثلاً نمیتوانیم بگوییم فلانآقا سال ۵۷ انقلابی بود؛ ولی ناگهان در مکتب نجف درس را شروع کرد. این معنایش این نیست که کسی به مکتب فقهی قم مسلط شده، ولی چون دیده این مکتب جواب نمیدهد و ضعیف است و مکتب نجف جواب میدهد، به آن سمت رفته است؛ یک نمونه هم برای چنین وضعیتی پیدا نمیشود و اگر هم پیدا شود، قطعاً خود آن شخص اشتباه کرده است؛ چون معلوم است که عدولکننده، ظرفیتهای مکتب قم را درک نکرده است.
🔆اجتهاد روشمند
🔆 @salmanraoofi
باسمه تعالی
با عذرخواهی کلیه ی بحثهای بنده به علت مریضی شدید دوشنبه تعطیل است
باسمه تعالی
با عذرخواهی کلیه ی بحثهای بنده به علت مریضی شدید سه شنبه و چهارشنبه تعطیل است
باسمه تعالی
این هفته دروس رسائل و مکاسب به صورت مجازی برقرار است
دوستانی که برای تدریس بنده در سایت ثبت نام کرده اند برای گرفتن لینک گروه به آیدی بنده
@srsr1359
مراجعه کنند