KayhanNews7597971041214949531957.pdf
10.23M
🍃🌸🍃
#روزنامه_کیهان
امروز ۱۵ فروردین ۱۴۰۲
🔸🌺🔸--------------
🖋"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
🍃🌸🍃
مهدیگرایی افراطی
میراث #یهودیان_مخفی_مشهد
با نگاهی به پدیده یهودیان جدیدالاسلام مشهد و واقعه اللهداد
تذکر:
در این تحقیق، واقعه اللهداد و پدیده یهودیان جدیدالاسلام مشهد از منظر تأثیر آن بر تحولات پسین و امروزین ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
🔶🔸معمای یهودیان مخفی مشهد
🔹یهودیان مخفی مشهد [۳] ادعا میکنند در ۱۱ ذیحجه ۱۲۵۵ ق./ ۲۷ مارس ۱۸۳۹ م. مصادف با عید قربان، در پنجمین سال سلطنت محمد شاه و در زمان صدارت حاج میرزا آقاسی، مورد حمله مسلمانان مشهد قرار گرفتند و ۲۸ تن از ایشان کشته و تعدادی مجروح شدند.
🔹چند ساعت پس از حمله، به پیشنهاد حاج میرزا عسکری [۴] امام جمعه مشهد، ابتدا هفت تن از بزرگان یهودی شهر و سپس، به تبع ایشان، تمامی طایفه یهودی مشهد مسلمان شدند.
امام جمعه این روز را روز اللهداد نامید و یهودیان مشهد از آن به عنوان واقعه الله داد یاد میکنند.
شمار مسلمان شدگان اجباری مشهد ۲۴۰۰ نفر یا ۴۰۰ خانوار ذکر شده که شامل تمامی یهودیان شهر بود.
🔹ژاله پیرنظر مینویسد:
جدیدالاسلامهای مشهد، پس از پذیرش اجباری دین نوین، اوّلین گامها را در جهت خو گرفتن با چگونگی زندگانی و هوّیت جدید برداشتند.
شماری از آنان قلباً و عمیقاً به دین تازه ایمان آوردند و آن را پذیرفتند…
اینان… کمکم جذب جامعه بزرگتر مشهد شدند
اما اکثریت خانوارهای جدیدالاسلام تنها در ظاهر به مذهب نوین گرویدند و در خفا به دین اجدادی خود وفادار ماندند و بدینسان یک زندگی دوگانه پیچیده سراسر بیم و هراس را آغاز کردند.
اینان در ظاهر و در انظار عام مسلمان بودند و فرامین اسلام را گردن مینهادند و مراسم آن را به جا میآوردند، اما در پنهان، در حریم بسته خانههای خود، آئین و فرایض یهود را با جدّیت، تعصب و وسواسی به مراتب بیش از پیش اجرا میکردند.
همه اعضای این گروه یکپارچه و یکدل به نگهبانان جمعی این زندگی سرّی بدل شدند. [۵]
🔹یکی از علل اصرار بر این «زندگی دوگانه» و پنهان را در همان مقاله ژاله پیرنظر میتوان یافت:
تجار جدیدالاسلام پس از واقعه الله داد حیطه فعالیت به مراتب وسیعتری یافتند زیرا از نظر اقتصادی امکانات نوینی به رویشان گشوده شد.
پیش از این واقعه، گذر اغلب دستفروشان یهودی مشهد به بخشهای بزرگ شهر نمیافتاد و کسب و کاری محدود به کوچههای اطراف و دهات دور و بر داشتند
آن چنان که در اثر کمبود ارتباط و مراوده با دیگر ساکنان مشهد زبان محاورهای آنان هنوز گیلکی مانده بود.
امّا، پس از رویداد الله داد، جدیدیها بدون پرداخت جزیه، قادر به داد و ستد و انجام معامله در مشهد شدند.
افزون بر این، به دنبال سفرهای متعدد و برخورداری از آزادی عمل بیشتر و نیز بهواسطه زیارت مکه و عتبات و گذر از تهران، در دهههای اوّل قرن بیستم، آنان موفق شدند شبکههای تجارتی وسیعتری در شهرهای مختلف ایران دائر کنند.
به طور مثال، از طریق آن دسته از یهودیان مشهدی که پس از واقعه الله داد به هرات رفته بودند و هنوز با اقوام خود در مشهد یا در سایر شهرها ارتباط داشتند، توانستند شبکههای تجاری در نقاط جدید نیز برقرار سازند.
پس از یکی دو دهه و به دنبال مسافرتهای بازرگانی به روسیه (عشقآباد)، هندوستان (بمبئی)، افغانستان (هرات)، مرو و بخارا و بغداد، جدیدیها در امر خرید و فروش پوست، سنگهای قیمتی، فرش، ابریشم و پارچه مهارت یافتند.
جمعی از اینان از این طریق به ثروت رسیدند و شماری نیز در آسیای مرکزی به تجارت مشغول شدند.
سایر افراد جامعه جدیدالاسلام، که در کار تجارت دستی نداشتند و در همان شهر مشهد گذران زندگی میکردند، به کارهای تازه روی آوردند و گاه به مشاغل غریبی گمارده شدند.
علاقمندان به تصوف وعرفان اسلامی با محافل صوفیان آزادانه به رفت و آمد مشغول شدند و از محضر آنان کسب فیض و دانش عرفانی کردند.
برخی از جدیدیها که به القاب حاجی یا کربلائی شناخته شدند به درجاتی از ایمان رسیده بودند که مورد اعتماد کامل امام جمعه وقت قرار گرفتند.
امام جمعه با اطمینان به امانت و دینداری این گروه آنان را به آستان قدس رضوی معرفی کرد.
در آستان، مشاغلی چون انبارداری، صندوقداری و حتّی نظارت بر امور مالی خزانه، که بیشتر شامل نذورات و هدایای زائران بود، به آنها محول شد.
یکی از جهانگردان اروپائی که چند دهه بعد از اللهداد (در دهه ۱۸۸۰) از مشهد دیدن کرده بود، در گزارش خود با اشاره به حضور همه ساله هزاران هزار زائر در شهر مشهد و اهمیت آنان به عنوان یک منبع درآمد مالی مهم برای این شهر به این نکته میپردازد که اداره بعضی از امور عمومی شهر به جدیدیهای مؤمن محول شده است…
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/10011
🔸🌺🔸--------------
🖋"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee