❓پرسش 67:
آیا همیشه اوزان جمعه قله، دلالت بر سه الي یازده میکنند یا تبصره و استثنائی هم در این مسئله وجود دارد؟
✍پاسخ:
✳️اوزان جمع قله، بر سه تا ده فرد از مفرد خود دلالت می کند و با وجود قرینه به جای #اوزان_جمع_کثرة نیز استعمال می گردد. #ابن_مالک تصریح کرده است که هر کدام از صیغه های جمع قلة و کثرة، به جای یکدیگر استعمال می گردد و به تصریح #ابن_نظام این استعمال مجازی است که به گفته جناب #مدرس ، این استعمال از نوع #استعاره است.
🍀مثال1: در شعر ( و بعض ذي بكثرة وضعا يفي *** كأرجل و العكس جاء كالصّفي ) کلمهٔ«ارجل» که از اوزان جمع قله است، برای «کثرة» استعمال شده است.
🍀مثال۲: در قرآن کریم نیز در مواردی مانند«یعلم خائنة الأَعیُن»، «شاکراً لأنعمه» ، «و لو ان ما فی الارض من شجرة أقلامٌ» و... ، اوزان جمع قلة برای «کثرة» استعمال شده است
🔅نکته: اوزان جمع قلة، چهار وزن #أفعلة و #افعل و #فعلة و #افعال می باشد.
🍀مثال: اسلحة، افلس، فتية، افراس
#اوزان_جمع_قله
#البهجة_المرضیة #شرح_الفیة_ابن_مالک_لابن_الناظم
#المدرس_الافضل #دانش_صرف
#صرف #ادبیات_عرب
📚البهجة المرضية على الفية ابن مالك، ص489
📚شرح ألفية ابن مالك لابن الناظم، ص302
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج6، ص283
📚دانش صرف ص:333
https://eitaa.com/saluni