✴️مروری بر مسئولیت مردم و #علما در برابر حکومت ظالم در
#خطبه_امامحسین ( ع) در منا
🔖شرح فراز هشتم
🔴خطبهی اباعبدالله الحسین(ع) با سه محور دربارهی #حاکمان_جائر، #عالمان_ناشایسته و #مردم_محروم_و_مظلوم بهپایان رسید. امام حسین(ع) این خطبه را در جهت تبیین وضع جامعهی اسلامی و تحلیل علل و عوامل انحطاط جامعه بیان فرمودند. در پایان این خطبه، حضرت در چند جملهی کوتاه به موضوع دیگری میپردازند و آن مسألهی امامت و اختلافی است که بین حضرت و دستگاه حاکمه وجود دارد و اهدافی که امام(ع) در مبارزات اجتماعی و سیاسی خود دنبال میکنند
✅ حاکم و قاضی خداست!
مطلب اولی که اباعبدالله (ع) در اینجا مطرح فرمودند، این است که اختلافی بین ما و دستگاه حاکمه در موضوع امامت وجود دارد. رسیدگی به این اختلاف و نزاع، در عالم آخرت اتفاق میافتد و خداوند دراینباره حکم خواهد فرمود: «فَاللَّهُ الْحَاکِمُ فِیمَا فِیهِ تَنَازَعْنَا وَ الْقَاضِی بِحُکْمِهِ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَنَا»
حضرت در مسألهی ظلم و تعدی به حقوق مردم بهصراحت به میدان میآیند و اعتراض دارند و به علماء سوء هم نسبت به سکوت آنها در برابر این ظلم اعتراض میکنند و در این جایی که پای حقوق مردم است، حضرت صریح هستند و مخالفت آشکار دارند اما آنجایی که پای حق شخص خود و امامت حضرت در میان است، حضرت بهصورت صریح و آشکار آن را مطرح نمیکنند و به یک اشاره اکتفا میکنند و بهصورت ضمنی اشاره میکنند که ما هم حقی داریم و این حق تضییع شده است (ولی به فردای قیامت محول میشود). حضرت با این اشاره میفهمانند که من در این اعتراض و انتقاد به دستگاه حکومت، از زاویهی حق خودم سخن نمیگویم و درصدد احقاق حق خودم نیستم بلکه از زاویهی حق مردم و دفاع از مردم مظلوم سخن گفتم و آنچه مربوط به خودم هست را مسکوت میگذارم و محول به عالم آخرت میکنم.
✅ دفع یک اشکال!آیا همه اختلافات را به خدا واگذار کنیم؟
البته این بهمعنای آن نیست که ما بیتفاوت باشیم باتوجه به فرمایش امام حسین(ع) که: «فَاللَّهُ الْحَاکِمُ فِیمَا فِیهِ تَنَازَعْنَا وَ الْقَاضِی بِحُکْمِهِ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَنَا»، صحبت از این است که چه اختلافاتی به عالم آخرت محول میشود تا بهعکس معلوم شود چه اختلافاتی باید در عالم دنیا تکلیفش معلوم شود چون همهی اختلافات مربوط به عالم آخرت نیست و یکسری اختلافات هست که در عالم دنیا باید حکم آن مشخص شود.
✅ جرایم پنهان
قسم دوم از اختلافاتی که باز محول به عالم آخرت میشود، آن جرائمی است که در پنهانی اتفاق افتاده است. برخی از جرائم، جرائم آشکار است. جرم مشهود در محکمه بهاثبات میرسد و بعد مجازاتی که برای آن مقرر شده اعمال میشود ولی برخی از جرائم مشهود نیست. آیا حکومت موظف است از جرائم مخفی و غیرمشهودی که اتفاق میافتد تحقیق و تجسس کند، مخصوصاً وقتیکه مربوط به تضییع حقوق مردم نباشد؟ اگر کسی شرب خمر کرد (که یک جرم است ولی تضییع حق دیگری نشده است) یا اگر کسی روزهخواری کرد، آیا حکومت باید مأمور بگذارد و تجسس کند تا اگر اثبات شد مجرم را مجازات کند؟ نه!
امیرالمؤمنین علی(ع) به مالک میفرمایند: مالک آنچه که علنی و آشکارست، باید رسیدگی کنی و حکومت موظف به ان است و آنچه که مخفی اتفاق میافتد، مربوط به خداست. خدا خواست مجازات میکند، نخواست مجازات نمیکند و بههرحال مربوط به شما نمیشود. جملهی حضرت در عهدنامه مالک اشتر این است؛ «فَلاَتَکْشِفَنَّ عَمَّا غَابَ عَنْک مِنْهَا» جناب مالک درصدد کشف آن گناه و معاصی که از تو پنهان است، برنیا، مأمور نگذار، شنود نگذار، دوربین مخفی نگذار و بعد که در اثر تجسس و شنود، این اطلاعات را کشف کردی، اینها را برملا نکن و در تلویزیون و رادیو نشان نده. هرچه که در پنهان اتفاق افتاده است، باید پردهی حجب و حیاء بر آن باشد. اما مسئولیت حکومت این است؛ «فَإِنَّمَا عَلَیک تَطْهِیرُ مَا ظَهَرَ لَک» آن فساد و گناهی که علنی و آشکار است را پاک کند. نگو من میخواهم مردم را به بهشت ببرم و لازمهی به بهشت بردن، این است که در خفاء هم مرتکب گناه نشوند. یکی از پیامدها و تالیفاسدهای به بهشت بردن مردم، این است که چون بهشت صرفاً مربوط به اعمال ظاهری انسان نمیشود، اگر کسی میخواهد به بهشت ببرد، هم باید ظاهر را درست کند و هم باطن را. ولی حضرت میفرمایند: نه، اینها ربطی به تو ندارد و تو فقط و فقط نسبت به ظاهر، مسئولیت داری. اصلاً سؤال و پرسش اینکه تو در خلوت خودت چه ارتباطی داشتهای و چه کار کردی، این سؤال هم حرام است و مشمول «و لاتجسّسوا»(سوره حجرات، آیه۱۲) قرار میگیرد. خداوند است که به این امور مخفی زندگی بشر خودش حکم میکند: «وَ اللهُ یحْکمُ عَلَی مَا غَابَ عَنْک» و حکم در این زمینه را به حاکمان در عالم دنیا واگذار نکرده است.
.