📜دو گروه مخالف فلسفه اسلامی 🔻سید محمد جواد موسوی: 🔹مخالفان فلسفه اسلامی دو دسته اند: دسته اول مومنینی که به سبب وجود معارف و اندیشه های زیربنایی دین خود را از فلسفه (به معنای تفلسف) مستغنی می دانند. دسته دوم ملحدینی هستند که زخم خورده از استحکام پولادین فلسفه بوده و "علم زدگی" ایشان، سبب هجمه های تناقض آلود به علم شریف فلسفه شده است. 🔹گروه اول اگر مناسبات علم و دین را خوب و عالمانه برای خویش حل کنند درخواهند یافت که فعالیت فلسفی (تفلسف درباره اندیشه های زیربنایی) سبب رونق علم فلسفه و تدقیق و تحقیق محققانه معارف دینی خواهد شد. 🔹حکیم انقلاب در این خصوص چنین فرموده اند: "فلسفه‌ ملاصدرا فلسفه‌ای‌ عقلی‌، ذوقی‌ و شرعی‌ است‌ و در حقیقت‌ ملاصدرا فلسفه‌ عقلی‌ و ذوقی‌ را برمبنای‌ شرع‌ مقدس‌ پی‌ریزی‌ کرده‌ است‌ برای‌ او تعبد محض‌، مبادی‌ رسیدن‌ به‌ افکار عالی‌ فلسفی‌ بوده‌ است‌ و این‌ جریان‌ عظیم‌ و جوشان‌ و تمام‌ نشدنی‌ در دوران‌ ریاضت‌ به‌ روح‌ مقدس‌ وی‌ افاضه‌ و نازل‌ شده‌ است‌‌." (1386/ 07/ 09) 🔹گروه دوم نیز لازم است از قرن نوزدهم و بیستم جدا شوند و دریابند "انسان" قرن بیست و یکم در جستجوی معناست و فهم "معنای زندگی" محتاج تامل فلسفی. 🔹و فرمایش مقام معظم رهبری: " امروز آن چیزی که من در محیطهای عملىِ دانشگاههای اروپا مشاهده کردم، نیاز به ملاصدرا و شیخ انصاری است. شیخ انصاری کارش در حقوق است، فقه است؛ ملاصدرا حکمت الهی است. میگوید من میبینم امروز اینها تشنه‌ی ملاصدرا و شیخ انصاریاند. این برداشتِ یک استاد غرب شناسِ زبان‌دانِ مسلط به چند زبان اروپائی است که سالها هم در آنجاها زندگی کرده و درس خوانده بود و با علوم اسلامی هم آشنا بود. این، برداشت اوست، که برداشت درستی است."( 1374/ 11/ 15) @elmetawhid @saraeer

📜نیم‌نگاهی به مبانی کلامی نص‌گرایی متکلمان عقل‌گرا در فقه 🔻حمیدرضا تمدن: 🔹ممکن است برای پژوهشگر تاریخ فقه این گزاره که «متکلّمان در فقه، نص‌گرا هستند» در نگاه نخست قدری عجیب در نظر آید؛ شاید به این سبب که استدلالات کلامی این گروه بر پایه عقل و همچنین گرایششان به فقه تحلیلی موجب شکل‌گیری تصویری دیگر در ذهن می‌شود. اما حقیقت آن است که نام این جریان در تاریخ فقه(و فقه امامیه) به عنوان نخستین مخالفان شیوه‌های استنباط فرامتنی ثبت شده است. برای نمونه همواره به مخالفت این دسته با «قیاس» در کنار «ظاهریه» و همچنین برخی از فقیهان معتزلی (به ویژه پیروان ابراهیم نظّام) اشاره شده است. 🔹به نظر می‌رسد که قضاوت درباره ریشه‌های این امر در میان فقیه-متکلّمان شیعه دست‌کم به دو دلیل بسیار دشوار است: 1- کمبود شدید منابع به‌ویژه عدم دسترسی به آنچه تا قرن سوم نوشته شده است. 2- سیطره برخی پیش‌فرض‌های ایدئولوژیک بر اندیشه پژوهشگران 🔹با این وجود اما شاید بتوان بر اساس برخی نقل‌های پراکنده و همچنین سر‌نخ‌های دیگری که بعدها فقیهان هوادار این مکتب مانند شیخ مفید و شریف مرتضی ارائه داده اند، گامی در جهت دست‌یافتن به تحلیلی درست از ریشه‌های متن محوری و همچنین نص‌گرایی آنان ارائه داد. مسأله‌ای که فقه متکلّمان عدلیه(اعم از امامیه و معتزله) را در عمل به آنچه اشاعره بدان باور داشتند نزدیک می‌ساخت. 🔹در این تحلیل به نظر می‌رسد که نباید نقش مبانی کلامی را از یاد برد گرچه شاید بتوان درباره برخی دیگر از مذاهب و مکاتب، از عوامل و انگیزه‌های سیاسی در مخالفت با شیوه‌های توسعه گرا در استنباط سخن گفت، شبیه به آنچه برخی از نواندیشان دینی مانند محمد عابد الجابری درباره مخالفت ظاهریه با قیاس مطرح کرده اند. (تکوین العقل العربی، ص 308) 🔹به عنوان یک نمونه از مبانی کلامی مهم و تأثیر‌گذار بر مسائل بنیادین علم اصول می‌توان به بحث «لطف و تکالیف سمعی» و نقش آن در «نظریه تکلیف» اشاره کرد که طبق آن احکام سمعی یا شرعی، حکم دسته‌ای از افعال را بیان می‌کنند که عقل داوری خاصی درباره آنها ندارد و لذا در حیطه ناآگاهی‌های عقلی قرار گرفته‌اند.از همین رو احکام شرعی را لطف به احکام عقلی خوانده اند ( که البته هر دو دسته از احکام شرعی(امضایی و تأسیسی) نمی‌توانند با احکام عقلی در تعارض باشند. 🔹بر اساس تحلیل متکلّمان، این حوزه (احکام و تکالیف شرعی) از قضا طیفی وسیع را در بر می‌گیرد. (برای نمونه نک: طوسی، الإقتصاد، ص248-246 و علم الهدی، الذخیرة، ص335-323 ) در همین بحث نسبت تکالیف سمعی و عقلی که میان عدلیه و اشاعره از یک سو و میان قرائت بصری و بغدادی از این مسأله در سویی دیگر، مورد اختلاف قرار گرفته بود 🔹شاید بتوان ریشه این نص‌گرایی را در تفکیک دوگانه «دلیل و علّت» در تکالیف عقلی و سمعی پی گرفت که بر اساس آن، تعیین اوصاف حسن و قبح افعال غالبا توسط سمع حاصل می‌شود نه عقل. (برای نمونه نک: قاضی عبدالجبار، المغنی، ج 14، ص22) 🔹شیخ مفید به عنوان یکی از چهره‌های شاخص مکتب متکلّمان، در «مختصر التذکرة بأصول الفقه»، ضمن بحث از «حظر و اباحه»، به ناتوانی عقل در تشخیص اباحه و حرمت آنچه توسط سمع مباح یا حرام دانسته شده تصریح کرده است و بر همین اساس جایگاه «سمع» را به حدی می‌داند که فقدان آن موجب نقض حکمت الهی می‌گردد. (ص43) بر همین پایه، متکلّمان درباره گستره تکالیف عقلی و سمعی بر این باور بوده‌اند که متعلّق تکالیف عقلی از چند عنوان کلی و معدود همچون «عدل» و «ظلم» فراتر نمی‌رود. حال آنکه تکالیف سمعی، گستره وسیعی از افعال را در بر می‌گیرد. 🔸کاتبان @saraeer

📜پول‌دارها و فانتزی‌بازی دین و اخلاق! 🔻مهراب صادق‌نیا: 🔹در روزگار ما پول‌دارها برای خودشان از هر چیزی فانتزی می‌سازند؛ از دوچرخه و موتور و ماشین‌های کلاسیک گرفته تا ورزش و هنر و ادبیات و مدرک. آن‌ها فکر می‌کنند چون پول دارند می‌توانند هر چیز را به اسباب‌بازی تبدیل کنند؛ خواه توپِ گُلف و بلیارد باشد و یا بیماری و فقر دیگران. 🔹این سال‌ها دین و اخلاق نیز وسیله‌ی بازی خوبی برای آن‌ها شده‌اند. آن‌ها می‌توانند هیئت‌های مذهبی لاکچری، مدّاح‌های ویژه، و نذری‌های آن‌چنانی داشته باشند. می‌توانند پائین برج‌های‌شان را بکنند حسینیّه، و هر از چندی کمی از آن "چی‌چیِ کف دست‌ها" بیاورند و به عنوان سهمین به بیوت مراجع بدهند و بشوند سمبل دین‌داری. بعد هم یک منبری پیدا بشود و پول‌داری و دین‌داری یکی بکند. بی‌چاره فقیرها که آخرین دل‌خوشی‌شان همین نماز و روزه‌ای بود که می‌خواندند و حالا هم پول‌دارها صاحبش شده‌اند. معلوم نیست سالانه چقدر باید به دلیل بی‌پولی ثواب از دست بدهند! 🔹کمک به فقیرها هم شده است فانتزی پول‌دارها. آن‌ها هر از چندی هوس می‌کنند غذا و لباسی به فقیران بدهند و این‌جوری کمی حال کنند که شکم گرسنه‌ای را سیر کرده و تنِ برهنه‌ای را پوشانده‌اند. کسی نیست حساب و کتاب کند که این همه مؤسسه به نام کمک به نیازمندان راه می‌افتد و گاهی بودجه‌های کلانی در آن‌ها گُم‌گور می‌شود، چگونه اداره می‌شوند و پای زن و فامیل کدام رئیس و وزیر در میان است. این همه کنسرت، مسابقه‌ی ورزشی، جشنواره، و ... به نام نیازمندان برگزار می‌شود، پول‌شان چه می‌شود و چه گرهی از فقر و بدبختی این کشور باز می‌کنند. راستی اگر نیازمندها نبودند این آدم‌ها با چه چیزی می‌خواستند پُز بدهند و تفریح کنند؟ 🔹راستش این است که در جامعه‌ی ما، فقیرها هم به فانتزی پول‌دارها تبدیل شده‌اند. از دولت‌ها گرفته‌ها تا نمایندگان مجلس و شورای شهر همه و همه افتخار می‌کنند که به نیازمندان رسیدگی کرده‌اند و می‌کنند؛ اما عجیب این است که نیازِ و نیازمندان همواره باقی هستتد؛ چون اگر این فانتزی از بین برود، چیزی نیست که بشود به آن افتخار کرد و با آن بازی. 🔹کاش این بازی تمام شود و به‌جای سیر کردن شکم نیازمندان، فقر و نیازمندی ریشه‌کن شود. کاش کسی به این مردم یارانه ندهد، ولی کاری کند که هر پدری این احساس را داشته باشد که با کمکِ زور بازوی خود، شرمنده‌ی زن و بچه‌اش نیست. 🔸کانال «اخلاق در حوزه اجتماع» @saraeer

☑️همه راه‌ها به قم‌ ختم می‌شود 🔻سری دوم گفتگوهای حوزوی با موضوع روزنامه‌نگاری حوزوی- شماره اول 🗓چهارشنبه ۹۹/۱۰/۳ 🕰 ساعت ۲۰:۰۰ 🔸پخش زنده از پیج اینستاگرام سرائر: www.instagram.com/saraermag @saraeer

☑️مشروح گفتگوی سیدیاسر تقوی و فرید مدرسی درباره روزنامه‌نگاری حوزوی را در لینک زیر مشاهده کنید: 🔸https://www.instagram.com/tv/CJJgXktHqhu/?igshid=1dsm0n09ms35l @saraeer

☑️یک‌ بی‌طرف نسبی؟! 🔸مروری بر گفتگوی سیدیاسرتقوی با فریدمدرسی @saraeer

☑️«رسانه حوزه انقلابی؛ از تبیین تا مدارا» در گفتگو با: 🔸علی مهدیان 🔻سری دوم گفتگوهای حوزوی با موضوع روزنامه‌نگاری حوزوی- شماره دوم 🗓چهارشنبه ۹۹/۱۱/۰۸ 🕰 ساعت ۲۰:۰۰ 🔸پخش زنده از پیج اینستاگرام سرائر: www.instagram.com/saraermag @saraeer

☑️«رسانه حوزه انقلابی؛ از تبیین تا مدارا» در گفتگو با: 🔸علی مهدیان 🔻سری دوم گفتگوهای حوزوی با موضوع روزنامه‌نگاری حوزوی- شماره دوم 🗓چهارشنبه ۹۹/۱۱/۰۸ 🕰 ساعت ۲۰:۰۰ 🔸پخش زنده از پیج اینستاگرام سرائر: www.instagram.com/saraermag @saraeer