از نشانه‌های حتمی ظهور مهدی علیه السلام #خروج_دابةالارض به معنای بیرون آمدن جنبندة زمین‌است. این‌پدیده، هم در روایات شیعه و هم در روایات اهل سنّت، مورد اشاره قرار گرفته و از آن به عنوان «اَشراط السّاعة» و یکی از نشانه‌های نزدیک شدن قیامت یاد شده است.(1) پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: ناگزیر ده چیز پیش از قیامت رخ خواهد داد: سفیانی، دجّال، دود، دابه، خروج قائم، طلوع خورشید از مغربش، نزول عیسی بــن مریم، خســف بــه مشرق، خسف به جزیرةالعرب و آتشی که از قعر عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی محشر می‌برد.(2) آنچه این اتفاق را نزد شیعه مهم ساخته، روایاتی است که از «خروج #دابةالارض» بــه عنــوان رجعــت امیرمؤمنان علی علیه السلام یاد کرده است. امام باقر علیه السلام فرمود: امام علی علیه السلام پس از ذکر اوصاف خود، فرمود: … من، همان جنبنده‌ای هستم که با مردم سخن می‌گوید….(3) دربارة ماهیت دابه و چگونگی خروج او ـ به‌ویژه میان اهل سنّت ـ سخن‌های فراوانی گفته و گمانه‌های بسیــاری زده شــده است. بــرخـی نوشته‌اند: دابه، به معنای جنبنده و ارض به معنای زمین است. بر خلاف آنچه برخی می‌پندارند، دابه فقط به جنبندگان غیرانسان اطلاق نمی‌شود؛ بلکه مفهوم وسیعی دارد که انسان‌ها را نیز در بر می‌گیرد؛ چنان که در آیه 6 سوره «هود» می‌خوانیم: وَما مِنْ دَابَّةٍ فِی الاَرْضِ اِلاَّ عَلَی‌الله رِزْقُها هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر این‌که روزی او بر خدا است. در بارة تطبیق این کلمه بنای قرآن بر اجمال و ابهام بوده و تنها وصفی که برای آن ذکر کرده این است که با مردم سخن می‌گوید و افراد بی‌ایمان را اجمالاً مشخص می‌کند؛ ولی در روایات اسلامی و سخنان مفسران، بحث‌های فراوانی در این زمینه دیده می‌شود. در یک جمع‌بندی می‌توان آن را در دو تفسیر خلاصه کرد: 1. گروهی، آن را یک موجود جاندار و جنبندة غیرعادی از غیر جنس انسان، با شکل عجیب دانسته‌اند و برای آن عجایبی نقل کرده‌اند که شبیه خارق عادات و معجزه انبیا است. این جنبنده در آخِرالزمان ظاهر می‌شود و از کفر و ایمان سخن می‌گوید و منافقان را رسوا می‌سازد و بر آن‌ها علامت می‌نهد. 2. جمعی دیگر به پیروی از روایات پرشماری که در این زمینه وارد شده، او را یک انسان می‌دانند؛ یک انسان فوق‌العاده، یک انسان متحرک و جنبنده و فعال که یکی از کارهای اصلی‌اش جدا ساختن صفوف مسلمین از کفار و منافقان و علامت‌گذاری آنان است. حتی از بعضی روایات استفاده می‌شود که عصای موسی و خاتم سلیمان، با او است. می‌دانیم عصای موسی، رمز قدرت و اعجاز، و خاتم سلیمان رمز حکومت و سلطه الهی است؛ بنابراین او یک انسان قدرتمند و افشاگر است. در روایات فراوانی دابة الارض بر شخص امیرمؤمنان علی علیه السلام تطبیق شده است. در تفسیر علی بن ابراهیم از امام صادق علیه السلام آمده است: مردی به عمار یاسر گفت: آیه‌ای در قرآن است که فکر مرا پریشان ساخته و مرا در شک انداخته است. عمار گفت: کدام آیه؟ گفت: آیة وَاِذا وَقَعَ القَوْلُ عَلَیْهِمْ اَخْرَجْنا لَهُمْ دابَةً مِنَ الاَرْضِ تُکَلِّمُهُمْ…، ایــن کــدام جنبنــده است؟ عمار گفت: به خدا سوگند! روی زمین نمی‌نشینم، غذا نمی‌خورم و آبی نمی‌نوشم، تا دابةُالاَرْض را به تو نشان دهم. پس همراه آن مرد خدمت حضرت علی علیه‌السلام آمد؛ در حالی که حضرت غذا می‌خورد. هنگامی که چشم امام علیه‌السلام به عمار افتاد. فرمود: بیا عمار آمد و نشست و با امام علیه السلام غذا خورد.(4) آن مرد سخت در تعجّب فرو رفت و ناباورانه به این صحنه نگریست؛ چرا که عمار به او قول داده بود و قسم خورده بود تا به وعده‌اش وفا نکند، غذا نخورد. گویی قول و قسم خود را فراموش کرده است. هنگامی که عمار برخاست و با حضرت علی علیه‌السلام خداحافظی کرد، آن مرد رو به او کرد و گفت: عجیب است! تو سوگند یاد کردی که غذا نخوری و آب ننوشی و بر زمین ننشینی، مگر این‌که دابةالارض را به من نشان دهی. عمار در پاسخ گفت: من او را به تو نشان دادم اگر فهمیدی.(5) --؛-------- 1- ر.ک: شیخ صدوق، علل‌الشرایع، ج1، ص73؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، 266؛ ابن شهرآشوب، المناقب، ج3، ص102، و در کتب اهل سنّت ر.ک: بیضاوی، انوارالتنزیل و اسرار التأویل، ذیل: 82 سوره نمل؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج6، ص210. 2- «عَشْرٌ قَبلَ السَّاعَةِ لابُدَّ مِنْها: السُّفْیانی وَالدَّجَّالُ وَالدُّخانُ وَالدَّابَةُ وَخُرُوجُ القائِمِ وَطُلُوعُ الشَّمْسِ مِنْ مَغْرِبِها وَنُزُولُ عیسی وَخَسفُ بِالمَشرِقِ وَخَسْفٌ بِجَزیرةِ العَرَبِ وَنارٌ تَخرُجُ مِنْ قَعْرِ عَدَنٍ تَسُوقُ الناسَ اِلَی المَحْشَرِ»، شیخ‌طوسی، کتاب‌الغیبة، ص436،ح426. 3- «…اِنّی… وَالدَّابَّةُ الَّتی تُکَلِّمُ النَّاسَ»، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج1، ص198، ح3. 4- نمل (27): 82. 5- ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج15، ص551 ـ 553 @sarbazeyar

#دابةالارض #ظهور #امیرالمومنین بخش دوم http://eitaa.com/sarbazeyar