.
مفعول له
مفعول له، یک مصدر منصوب است که بعد از فعل میآید، البته باید دقت کنید که از جنس فعل جمله نمیباشد.
علت و سبب را بیان میکند؛ و روش شناخت آن در جواب لِمَاذَا است.
ترجمه مفعول له در زبان فارسی معادل (بهخاطر، بهجهت، برای) میباشد.
به مثالهای زیر توجه کنید:
نَذْهَبُ إِلَى الجَامِعَة رَغْبَةً فِي التَّعَلُّم.
بهخاطر رغبت و میل به یادگیری به دانشگاه میرویم.
مصدر که به عنوان مفعول له میآید، مفهوم قلبی باید داشته باشد؛ یعنی قلبی و باطنی است.
بدین معنا که مصادری مثل رفتن، خوردن، زدن، نوشتن و ... نیست. در چنین شرایطی مجرور به ل میآید و جارومجرور میشود.
به مثال زیر توجه کنید:
جَلَسْتُ لِلقِرَائَة.
بهخاطر خواندن، نشستم.اگر آن مصدر قلبی که گفتیم بدون ال آید، منصوب میآید. اما اگر ال داشته باشد، با لام جر میآید و جارو مجرور میشود.
به مثالهای زیر توجه کنید:
اَذْهَبُ إِلَى الجَامِعَة رَغْبَةً فِي التَّعَلُّمِ.
بهخاطر میل و رغبت به یادگیری، به دانشگاه میروم.
اَذْهَبُ إِلَى الجَامِعَة لِلرَغْبَة فِي التَّعَلُّم.
بهخاطر میل و رغبت به یادگیری، به دانشگاه میروم.
اگر از غیر مصدر بخواهیم استفاده کنیم باز لام جر میآید و مجرور میشود.
به مثالهای زیر توجه کنید:
خُشُوعًا: بهخاطر فروتنى
تَطْهِيراً: بهخاطر پاكيزگى
حُباً: بهخاطر عشق و محبت
تَكْرِيماً: بهخاطر بزرگداشت
✅ انواع حالات مفعول له
مقرون به «ال»: این نوع غالبا مجرور می باشد. مانند: «وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَهِ – إسراء ۲۴»
مضاف: در اینجا هم نصب جایز است و هم جر. مانند: «لَوْ أَنْزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ»
نه مضاف باشد و نه مقرون به «ال»: این حالت جزء بیشترین حالات استعمال این نوع مفعول می باشد و در بیشتر موارد منصوب می باشد. مانند: «تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا – سحده ۱۶»
#مفعول_له
https://eitaa.com/sarf_nahv
.
.
مفعول له را در آیات زیر پیدا کنید:
ما نرسل بالآيَاتِ إِلا تخويفا
مَا لِأَحَدٍ عِندَهُ مِن نِعْمَةٍ تَجْزَى إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِ الْأَعْلَى
مَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْءَانَ لِتَشْقَى إِلَّا تَذْكِرَةً لِمَن يخشى
أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعَامُهُ مَتَاعًا لَكُمْ
يُوحَى بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً
لِمَ تَعِظُونَ قَوْماً اللَّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذَاباً شَدِيداً قَالُوا مَعْذِرَةً إِلى ربِّكُم
فَفَتَحْنَا أَبْوَابَ السَّمَاءِ ... تجَرِى بِأَعْيُنِنَا جَزَاءً لِمَن كَانَ كُفِرَ
مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَاراً
يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ رِئَاءَ النَّاسِ
#مفعول_له
https://eitaa.com/sarf_nahv
.
.
مفعول له مؤوَّل
مصدر مؤول از «أنْ» و فعل به دو روش می تواند مفعول له قرار گیرد:
بصريون: با تقدير «كراهة» يا «مخافة» قبل از «أن» كوفيون: با تقدير «ل + لا قبل فعل
ان الله یمسک السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ أَنْ تَزُولا : كراهة أن تزولا
فَلا تَتَّبِعُوا الْهَوى أَنْ تَعْدِلُوا : كراهية أن تعدلوا يا لا تعدلوا
جَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ «كراهية أن يفقهوه»
فَلَعَلَّكَ بَارِكْ بَعْضَ مَا يُوحَى إِلَيْكَ وَضَائِقٌ بِهِ صَدْرُكَ أَنْ يَقُولُوا... كراهية أن يقولوا
أَلقَى فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُم ) : مخافة أن تميد بكم یا لئلا
#مفعول_له
https://eitaa.com/sarf_nahv
.