#یادداشت| 🌍سلامت اجتماعی در سبک زندگی رضوی ✍🏻از موارد پرتکرار و تأکید شده در بیانات علی بن موسی‌الرضا(ع) و سبک زندگی ایشان، نشاط و شادابی در کنار اعتدال است. دو مؤلفه‌ اثرگذار در سبک زندگی شیعیان که بر اساس آموزه‌های دینی و سبک زندگی رضوی، بخشی از زمان شیعیان را به خود اختصاص می‌دهد. البته افراط در لذت‌جویی و سرگرمی نیز از مصادیق لهو و تن‌پروری شناخته می‌شود. 📍شادمانی و نشاط در سیره رضوی 🔹بر اساس روایات، برای نشاط و شادابی شاخصه‌هایی عنوان شده و تعابیری مانند شوخی، خنده و مزاح کردن داریم. در اصول کافی، مهم‌ترین کتاب حدیث شیعه، روایتی از امام رضا(ع) درباره مدح شادی مؤمنان و تعادل در شوخی و مزاح ذکر شده است. شخصی به نام معمر بن خلاد می‌گوید: از امام رضا(ع) پرسیدم: قربانت شوم، اگر کسی در میان جمعیتی باشد که هنگام سخن گفتن با یکدیگر شوخی می‌کنند و می‌خندند، وظیفه او چیست؟ فرمود: باکی نیست تا زمانی که نباشد؛ و من گمان دارم مقصود حضرت، ناسزا گفتن بود، یعنی در صورتی که شوخی توأم با فحش و ناسزاگویی نباشد اشکالی ندارد. اعتدال در شوخ‌طبعی جزو فرهنگ رضوی است و در روایتی از کتاب عیون اخبارالرضا(ع) آمده امام را هرگز با خنده شدید ندیدند، بلکه ایشان همواره متبسم بود. 🔹روایت دیگری از بحارالانوار است: یکی از شاخص‌های نشاط، سیر و سیاحت و سفر کردن بوده و عدم سیر و سیاحت با کسالت و خمودی در ارتباط است. با مراجعه به آموزه‌های امام رضا(ع) می‌توان این مسئله را بدست آورد که شادی و سرور جایگاه ویژه‌ای در سبک زندگی اسلامی دارد. ایشان اهتمام ویژه‌ای به این مسئله داشتند و سعی می‌کردند در چارچوب سبک زندگی اسلامی حدود و ثغور شادی و سرور ممدوح را مشخص کنند. در حدیثی از امام هشتم(ع) که مضمون آن در احادیث دیگری نیز آمده، نقل شده: کوشش کنید اوقات روز شما چهار ساعت باشد. ساعتی برای عبادت و خلوت با خدا، ساعتی برای تأمین معاش، ساعتی برای معاشرت با برادران مورد اعتماد و کسانی که شما را به عیب‌هایتان آگاه می‌کنند و در باطن به شما خلوص و صفا دارند و ساعتی را هم به تفریحات و لذایذ خود اختصاص دهید و از مسرت و شادی ساعات تفریح، نیروی انجام وظایف وقت‌های دیگر را تأمین کنید. نه خود را به فکر فقر مشغول دارید و نه درازی عمر، چون اندیشیدن در مورد فقر، انسان را بخیل می‌کند و اندیشه در مورد درازی عمر بر حرص می‌افزاید. بهره خود در دنیا را در امور حلال قرار دهید. امام رضا(ع) در این حدیث گهربار، شادمانی و نشاط را یکی از ارکان اساسی در زندگی در ساعات شبانه‌روز معرفی می‌کنند. 📍لذت‌های حلال و لذت‌های آسیب‌زا 🔹امام رضا(ع) از جنبه‌های مختلفی شیعیان را به رعایت اعتدال و میانه‌روی سفارش کرده‌اند، در روایتی که در بحارالانوار آمده، امام رضا(ع) شرطی را برای لذت بردن بیان می‌کند که آن پرداختن به لذات حلال است، زیرا استفاده از نعمت‌های دنیوی و لذات حلال، به روح و بدن انسان قدرت و نشاط می‌بخشد و شخص را برای انجام وظایف و واجبات آماده می‌کند. ایشان ضمن پرهیز دادن از افراط و تفریط در مورد نحوه تعامل با زندگی روزمره می‌فرماید: «به شرافت انسان آسیب نزند، مسرفانه نباشد و سبب شود انسان در انجام امور زندگی موفق‌تر شده و موجب بهتر انجام دادن امور زندگی باشد». همچنین امام رضا(ع) فرموده است: «از ما نيست آن كه دنيای خود را برای دينش و دين خود را برای دنيايش ترک گويد. برای خودتان بهره‌‏ای از دنيا قرار دهيد، به اينكه خواسته‌های دل را از حلال به آن بدهيد، تا حدی كه مروت را از بين نبرد و اسراف در آن نباشد و بدين وسيله بر كارهای دين كمک بجوييد» به عبارتی در انجام امور دینی و زندگی، میانه‌روی و اعتدال برقرار باشد. 🔹از این روایت درمی‌یابیم لذت‌ها به دو دسته حلال دنیایی و آسیب‌زا تقسیم می‌شوند؛ لذت بردن نباید آسیبی برای شرافت انسان به همراه داشته باشد و لذت و میزان آن باید در سبک زندگی اسلامی به تعادل برسند. امام رضا(ع) همچنین در مورد جایگاه اعتدال در نگاه به قدرت، ضمن توصیه به اخلاق‌مداری می‌فرماید: «به کسی که از تو در قدرت پایین‌‏تر است نگاه کن و به کسی که بالاتر از تو است نگاه نکن». امام رضا(ع) بر میانه‌روی و اعتدال در همه کارها از جمله هزینه‌های زندگی توصیه فرموده‌اند. آن حضرت می‌فرمایند: «در هزینه زندگی میانه‌روی کن؛ به هنگام دارایی و نداری و همچنین در احسان و نیکی کردن، چه کم باشد و چه زیاد. به درستی که خداوند تبارک و تعالی بخشش پاره‌ای از یک دانه خرما را بزرگ می‌دارد، به‌حدی که در روز قیامت آن را به اندازه کوه احد بزرگ جلوه می‌دهد».