🔻کارآمدسازی یا خالصسازی؟!
(حاشیه بر سخن اخیر رهبر انقلاب دربارۀ انتخاب اصلح)
🖊مهدی جمشیدی
۱. در بند دهمِ «سیاستهای کلی انتخابات»، رهبری تأکید دارد که شاخصهای حکمرانی را در مقام «تشخیص و احراز صلاحیت»، تعیین و تدقیق کنید تا داوطلبان در «تراز انقلاب» انتخاب شوند. رهبری برای «بعد از انتخاب مردم» شاخص تعیین نکردهاند. همچنین ایشان برای مردم، «سیاستهای کلی انتخابات» را ننوشتهاند، بلکه خطاب به نهادها نوشتهاند. پس این پالایش، «قبل از انتخاب مردم» باید صورت بگیرد. مجلس باید در راستای سیاستها، «تقنین» میکرد و آنگاه شورای نگهبان «اجرا» میکرد. پنج سال گذشته و مطالبه رهبری، تحقق نیافته است. حال آیا معنی عمل به «سیاستهای کلی نظام» که رهبری ابلاغ کرده، دخالتدادن «سلیقه» یا «تشخیص شخصی» هست؟!! مگر رهبری ننوشتهاند «شاخصسازی» کنید؟ شناسایی «داوطلب تراز شایسته نظام» که رهبری آن را از نهادها مطالبه کردهاند، ممکن نیست؟! شخصی است؟! مخالف مشارکت حداکثری است؟ مخالف رشد مردم است؟ اینکه رهبری از نهادها، توقع «شاخصگذاری» داشته، نشانگر بیاعتمادی ایشان به «فهم مردم» است؟! علامه مصباح در بسیاری از گفتارهای خویش، هنگامیکه به عملکرد ناصواب برخی مسئولان اشاره میکرد، میگفت «باور» ندارند. حتی ایشان تصریح میکرد که برخی نیروهای سیاسی در درون قدرت، به ولایت فقیه نیز «باور» ندارند. این «ناباوران» - به تعبیر رهبر انقلاب - همان «جریان غیرانقلابیِ درون نظام» هستند.
۲. مسأله، حضور ناکارآمدهاست که مردم را دلسرد از تحوّل کردهاند. نظام، هیزم «متوسطان ناکارآمد» شده است. مشکلات، حلشدنی هستند ولی نه توسط متوسطان. نظام، «مرد میدان» میخواهد نه «کوتاهقامتانِ محافظهکار». در فلسفۀ تاریخ میگویند نظریۀ مردان بزرگ. به مردم میگوییم نتیجۀ «رأی خودتان» است، میگویند ما شناخت نداریم اما «شورای نگهبان»، تأیید کرده است. در ذهن مردم، معنی تأیید شورای نگهبان، این است. این امر به خصوص از آن جهت اهمیت دارد که: «مسئلۀ احیای اعتماد مردم و امید مردم بسیار مهم است؛ ... البتّه این متأسّفانه مقداری آسیب دیده و بایستی ترمیم کنید این را و راهکارش هم این است که حرف و عمل مسئولین یکی باشد.»(در دیدار هیئت دولت سیزدهم، ۱۴۰۰/۶/۶).
۳. «گام دوّم» و «تحوّل»، کارگزاران قوی و کارآمد و متعهد میطلبد: «این مشکلات را با یک حرکت عادّی نمیشود برطرف کرد، با این حرکت معمولیِ عادّی که در کار ادارۀ حکمرانی کشور هست نمیشود، یک حرکت فوقالعاده لازم است، یک حرکت جهشی لازم است، یک حرکت ابتکاری لازم است. باید نوآوری وجود داشته باشد و این کار باید انجام بگیرد. این جزو مسلّماتِ این دورۀ از انقلاب است برای گام دوّم.»(در دیدار تشکلهای دانشجویی، ۱۴۰۰/۲/۲۱). متوسطان، اهل تحوّل نیستند. مدعای من «کارآمدسازی» است نه «خالصسازی». نگاه حداقلی یعنی ناکارآمدی و ناکارآمدی یعنی دلسردی سیاسی مردم از نظام. رهبری با صراحت، هم بر اصلح تأکید داشتهاند و هم بر تحوّل: «راه ایجاد تحوّل عبارت است از تشکیل یک دولت معتقد به تحوّل و معتقد به عنصر تحوّلآفرین، یعنی عنصر جوان نخبۀ مؤمن انقلابی.»(بیانات در دیدار تشکلهای دانشجویی، ۱۴۰۰/۲/۲۱). مشکل، وحدت «تاکتیکی» و «عملگرایانه» و «پدرسالارانه» و «ناگفتمانی» است. نظریۀ «مردمسالاری دینی»، اینچنین اقتضایی ندارد. به دلیل حضور متوسطان در حاکمیّت، زبان ما در «جهاد تبیین»، کُند شده است. نمیتوانیم بگوییم خودِ مردم رأی دادند؛ چون «عملکردهای ضعیف یا متوسط»، به پای «نظام» نوشته میشود. رهبری، «تحوّل» و «جهش» و «کار جهادی» میخواهد و اینها از متوسطان برنمیآید. مسألۀ کنونی انقلاب، «کارآمدسازی» است نه «خالصسازی». اما کسانیکه کارنامهشان ناکارآمد است، صورت مسأله را تغییر میدهند تا بیعرضهگی خویش را بپوشانند و به درون قدرت راه یابند. من در مقام «اثبات ضرورت کارآمدی» هستم نه «نفی مشارکت حداکثری». مشارکت حداکثری، «یک اصل» است اما فقط «یک راه» ندارد. و تازه تأثیرِ تکثّر نامزدها در مشارکت حداکثری، «اندک» است.
۴. بنابراین، ضعف مشارکت مردم، مهم است و اصل مشارکت حداکثری، قابلانکار نیست؛ و این امر به دلیل نارضایتی مردم و وضع مَرَضی است؛ و نارضایتی هم به دلیل ضعف در کارآمدی است که خودش حاصل غلبۀ متوسطان است؛ و این، موجب افول اعتماد سیاسی شده است؛ و باید علّت مشکلات را آشکار ساخت که ضعف عاملان است نه فساد ساختار. «نوشتن» و «مطالبۀ» ما، خودش بخشی از «زمینهسازی» است؛ چون «گفتمان» ایجاد میکند برای استقرار نیروهای کارآمد در حاکمیّت. زمینهسازی یعنی تفهیم کنید که نظام باید از لحاظ «کارآمدی مدیران»، روند تکاملی داشته باشد تا نارضایتی مردمی کاهش یابد. رهبری میگوید «بگویید» تا «تحقّق» بیابد.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709003860918290934
جریان لیبرال-تکنوکرات، در مرداب «ضعیفترین» و «فروپاشیدهترین» موقعیت سیاسی و اجتماعیشان فرو رفتهاند:
۱. نه سخن ناگفته و نسخهی آزمودهنشدهای دارند،
۲. نه چهرهی مقبول و خوشنامی که رأیساز باشد،
۳. نه توان و انگیزهای برای استحاله،
۴. نه جبههی هماهنگ و منسجمی.
از درون، «پوک» و «تهی» شدهاند.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709347701324853928
🗒 نیروهای انقلابی اصیل در این انتخابات، «چرخشهای ساختاری» آفریدند:
۱. شکستن انحصار فهرست پدرخواندههای سیاسی،
۲. احیای رأی گفتمانی و هویتی،
۳. نمایش چهرهی عدالتگرا و ضدفساد از خویش،
۴. ایجاد شور و شوق انتخاباتی،
۵. تثبیت بیرونافتادگی لیبرال-تکنوکراتها از دامنهی انتخاب مردم،
۶. امکان راهیابی مستقل به مجلس.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709390205790264704
۱. هر چند «مشارکت حداکثری» تحقق نیافت اما «مشارکت متوسط»، حاکی از این واقعیت است که نظام، همچنان بدنهی اجتماعی وفادار دارد که در اثر فشار، عقبنشینی نمیکند.
۲. مسأله بخش عمدهی غایبان انتخابات نیز، «گلایهی معیشتی» است نه «گسست سیاسی». اقتصاد که بهسامان شود، بهصورت طبیعی، باز خواهند گشت.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709402366267547458
🗒 «موافقین چهل درصدی» که در انتخابات مشارکت کردند، همانها بودند که با تصمیم اولیهی خودشان، قصد مشارکت داشتند. جامعهی هدف نیروهای «جهاد تبیین» در عرصهی مشارکت حداکثری، «مرددین سی درصدی» بودند، اما نخواستیم یا نتوانستیم آنها را همراه کنیم. نخواستن به کنار، اما چرا نتوانستیم؟! ریشهی مشکل چیست؟!
،،،،،،،،،
🖇 حاشیه:
جهان مجازی ما، «جهان مجازی آنها» نیست. ازاینرو، ما حرفهایمان را برای خودمان تکرار میکنیم! آنها اینجا نیستند! از هر سو که مینگریم به فتنهی شبکههای اجتماعی غربی میرسیم که از ما، یارگیری کرده و میان ما، جدایی واقعی افکنده است. گویا ما یک جامعه نیستیم.
علامه طباطبائی در تفسیر المیزان میگویند: «هممکانی»، تسهیلگر «هماعتقادی» است. پس تفاوت در «زیستجهان جغرافیایی»، تفاوت در «زیستجهان فرهنگی» را به دنبال دارد. ما و آنها، دچار گسستگی مکانی شدیم. اینستاگرام، «وطن دیگر» است و «هویت دیگر»ی هم میآفریند. تکهتکه شدهایم؛ استعمار با ما چنین کرده.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
🔻دست ناپیدای تقدیر
۱. قالیباف، جوهرهی شخصیتی عملگرا دارد و اطرافیانش نیز او را در این جهت، بیشتر و بیشتر، تهییج میکنند. از جمله دربارهی مدیریت فضای مجازی، او نشان داد که اهل حقیقت و سیاستورزی مؤمنانه نیست. مگر رهبری در اول مجلس نگفتند که برای مدیریت فضای مجازی، در کوتاهمدت فکر کنید؟! مگر مرکز پژوهشهای مجلس، طرح ننوشت؟! مگر این طرح در کمیسیون بحث نشد؟! مگر خود قالیباف آن را تأیید نکرد؟!
۲. آری، اندکی که گذشت، اصلاحطلبان علیه طرح، جوسازی کردند و نظرسنجیها از مخالفت مردم با طرح حکایت داشت. قالیباف به رئیس جدید مرکز پژوهشها دستور داد طرح را به گونهای نقد کنند که اعتبارش ساقط شود. بابک نگاهداری هم فوری دست به کار شد و اطاعت کرد. چندی بعد، قالیباف اعلام کرد که اصلا اول باید شورای عالی فضای مجازی، مبانی را تعریف کند و سپس خودش هم طرح بدهد!
۳. رهبری در اولین دیدار، به مجلس تذکر داد که دچار تعارض منافع نشوند و عوامزدگی با مردمگرایی، تفاوت دارد و مصالح ملی را بر منافع خودشان ترجیح بدهند. تعارض منافع از این واضحتر که طرح کارشناسی را به بهانه نظرسنجی، کنار گذاشتند و به توصیه رهبری عمل نکردند؟! انگیزه در اینجا مشخص نیست؟! مگر رهبری به طور مستقیم، تکلیف نکردند؟! چرا شانه خالی کردند؟! رهبری، مجلس را مخاطب قرار داد یا شورای عالی مجازی را؟! چرا قالیباف، ابتدا موافق بود و پس از اطلاع از نظرسنجی، ناگهان چرخش پیدا کرد؟! جز این است که نگران ازدستدادن بدنهی اجتماعیاش بوده؟! نیاز به نیتخوانی نیست؛ چون این چرخش، به شدت رسوا و بدتعبیر است. رفتار او چه معنای دیگری دارد؟! اگر طرح، ضعیف بود میتوانست طرح جدید بنویسند، اما ننوشتند؛ چون احساس کردند که اصرار بر مدیریت فضای مجازی برای حیات سیاسیشان، هزینهساز است.
۴. در پاییز ۱۴۰۱ نیز اغتشاش شکل گرفت که قطعاً، مبتنی بر فضای مجازی رها بود. دویست نفر جان باختند در اثر القائات فضای مجازی. همهی بازداشتشدگان تصریح میکردند که در سایهی هیجانات فضای مجازی، عنان از کف داده و از خود، بیخود شدهاند. اگر قالیباف در آن لحظهی تاریخی به وظیفهاش عمل میکرد، شاید اغتشاش هم رخ نمیداد یا دستکم، دویست نفر جان خود را از دست نمیدادند. اکنون نیز تلفات میدهیم، اما خاموش و ناپیدا. و البته گاه هم آشکار، چنانکه کشف حجاب، برخاسته از سبک زندگی رایج در زیستجهان اینستاگرامی است که اینک در خیابان، تجلی یافته است.
۵. دو سال است که در انتظار خروجی هستیم اما خبری نیست! هیچ طرحی برای مدیریت فضای مجازی در کار نیست. رهبری هم گاهوبیگاه گلایه میکنند، اما حاصلی ندارد چون عزم و ارادهای در میان نیست. صد وعده دادند و یکی را عمل نکردند. شبکههای اجتماعی غربی، به جان دیانت و اخلاق افتادهاند و اغتشاش خیابانی و گسست هویتی و تضاد سیاسی میآفرینند و ما همچنان نظارهگر هستیم. و پس از اینهمه تنش و تلاطم برآمده از ولنگاری، تازه شورای عالی فضای مجازی به پوستهسازی رسیده است که حاصلش، بازتولید خفتبار سلطهی غرب بر ذهنیت جامعهی ماست. درس نامقاومت به مردم میدهند و چوب حراج به هویت ملی میزنند.
۶. قالیباف خود را از شرّ مدیریت فضای مجازی، آسوده کرد تا مبادا بدنهی اجتماعیاش تضعیف شود و کرسی قدرت را از دست بدهد، اما انتخابات اسفند ۱۴۰۲ نشان داد که همهی معادلات او نقش بر آب شد و از جایی ضربه خورد که حتی حدس نمیزد. او به مجلس راه یافت ولی با حقارت و سرافکندگی تمام؛ با رأی بهشدت متزلزل، فروتر از دیگران (و حتی نوپاهای سیاسی)، و بدون اینکه بتواند نیروهای حلقهاش را در رقابت، پیروز کند. این رأی، از صد شکست، تلختر است. او برای رضای خدا از منافعش درنگذشت و مصالح ملی را ترجیح نداد، و امروز، نه به دنیا رسید و نه به آخرت. هر دو را باخت و به دام رقیبان افتاد. او دیگر حتی خواب ریاستجمهوری را هم نخواهد دید؛ آنقدر که اعتبار و وجاهتش را سوزانده و با ارزشها، معاملهی سیاسیکارانه کرده است. چه خوش گفت مولانا دربارهی قاعدهی عمل و عکسالعمل:
این جهان کوهست و فعل ما ندا
سوی ما آید نداها را صدا
🖊 مهدی جمشیدی
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709491724581068108
🗒 مشارکت انتخاباتی را باید در چهارچوب انقباض و انبساط «شرایط»، تحلیل کرد، نه بهطور مطلق. انقلاب از «دههی تضعیفشده»ای که در آن لیبرال-تکنوکراتها حاکم بودند عبور کرده و در حال گذار به تحول جهشی است. ازاینرو، دشواریهای وضع کنونی، مقطعی و موقتی هستند؛ نوسانها و تلاطمهای دورهی گذار، طبیعیاند.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709530538851032224
🗒 امیرحسین ثابتی، پدیدۀ اخلاقی-انقلابی این انتخابات بود. او بر سر صراحت انقلابیاش معامله نکرد و تمنای قدرت، زبانش را نبست. مردم به منطق دهۀ شصتی او، «آریِ حیرتانگیز» گفتند.
بارالها! یاریاش کن که در کرسی سبز مجلس، زبان سرخ انقلابیاش کوتاه نشود و در آنجا نیز، همچنان «فریاد» و «درد» و «صداقت» بماند.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1709620907709301174
🗒 نمایندگان انقلابی، از اینجا آغاز کنند؛ مغزی که گرفتار تکنوکرات-بوروکراتها شده و محتاج خانهتکانی مدیریتی است:
«بایستی در مرکز پژوهشهای مجلس ... کارِ کارشناسی بهطور قوی انجام بگیرد؛ گزارشهایی که از مرکز پژوهشها اخیراً به دست ما میرسد، خیلی گزارشهای دلگرمکنندهای نیست.»(رهبر انقلاب، ۱۴۰۱/۴/۳)
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
🔻تحلیل مشارکت مردم در انتخابات:
مشروعیت سیاسی و نوسانهای مشارکتی
🖇 برنامۀ گفتگوی ویژه خبری
شبکه خبر، ۱۵ اسفند
🖇 در اینجا ببینید:
https://telewebion.com/episode/0xbd47a91
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi