گفتگو درباره جنگ غزه(۲)
با استاد حسین کچویان
برنامه جریان| شبکه ۱ - ۱۵ آبان ۱۴۰۲
🖇در اینجا مشاهده کنید:
https://telewebion.com/episode/0x98253a3
🔻نظری که نو نیست:
اسلامشناسیِ فرهنگی و اسلامِ فرهنگی
🖊مهدی جمشیدی
۱. برخی محققان، این اندیشه را مطرح کردهاند که مطالعات اسلامی در دورۀ پیش از آنها، مبتنی بر «انسانشناسیِ پیشینی» بوده که این انسانشناسی، بریدۀ از تاریخ و فرهنگ است؛ یعنی انسان به گونهای شناخته و فهم میشود که گویا بیزمان و بیمکان است، درحالیکه حتی خود قرآن نیز به انسان در متن تاریخ و فرهنگ مینگرد. ازاینرو، باید «انسانشناسیِ پیشینی» را کنار نهاد و به «انسانشناسیِ پسینی» رو آورد که بر مطالعۀ انسان در چهارچوب شرایط عینی و واقعیاش دلالت دارد. افزونبراین، اینان معتقدند که باید احکام دین را بهصورت طرحهای فرهنگی دید؛ یعنی قالبها و هندسههایی که فراتر از زیست شخصی و فردی، در گسترۀ جامعه تحقق مییابند و مناسبات عمومی و معادلات ساختاری – و از جمله فرهنگی - را تغییر میدهند. به باور این محققان، گذشتگان معرفتیِ ما از این امر نیز غفلت داشتهاند؛ از جمله گاه به استاد مطهری نیز اشاره کرده و منطق انسانشناسانۀ ایشان را پیشینی و به این دلیل، ناتوان انگاشتهاند. بخشی از این تحلیل که ناظر به کارنامۀ معرفتیِ استاد مطهری است، برای من حساسیّتبرانگیز و جدّی است و ازاینجهت، چند نکتۀ ابطالی دربارۀ آن بیان میکنم.
۲. موضع انسانشناختیِ مطهری در نوشتههایش، آشکارا این است که میان «وضع ذهنی» و «وضع عینیِ» انسان، رابطۀ دوسویه برقرار است و این طور نیست که انسانشناسی اسلامی، به انسانِ گسسته از عینیّت بسنده کند و تأثیر شرایط بیرونی را انکار نماید. مطهری، موضع مارکسیستی ندارد که بر اساس آن، وضع ذهنیِ انسان را بهطور کامل، متأثّر از وضع عینی – یعنی خاستگاه طبقاتی- بداند، اما بر این باور است که نمیتوان مدخلیّت متقابل این دو سطح را نادیده گرفت. بااینحال، مطهری معتقد است که انسان، موقعیّت معرفتی و میلیِ مستقل از شرایط عینی نیز میتواند داشته باشد و هر اندازه اینگونه باشد، انسانتر است. مطهری در کتاب «علل گرایش به مادّیگری»، فصلی به عنوان «محیط اخلاقی و اجتماعی نامساعد» دارد که در آن به تأثیر سبک زندگی و فضای عمومی بر ذهنیّت میپردازد. او تصریح میکند که مادّیگری اخلاقی (فرهنگی) و مادّیگری اجتماعی (ساختاری)، سببساز مادّیگری اعتقادی میشوند. در آن دورۀ تاریخی، مطهری در برابر ایدئولوژی مارکسیستی قرار داشت که همهچیز را به شرایط عینی فرومیکاهید و آن را تعیینکنندۀ نهایی میانگاشت، اما او در مقام ابطال، مدخلیّت سبک زندگی را بر معرفت، بهطور کامل انکار نکرد و دچار واقعگراییِ خام نشد. او آنگاه که تفسیر قرآن گفت، بسیار به تاریخ اشاره کرد و آیات را در متن فرهنگ زمانه نشاند و از طریق همین ربط فرهنگی، به اکنون نیز سوق داد، اما از آن سو، گرفتار انکار حقایق مطلق و فراتاریخی و فرافرهنگی نیز نشد و به دلیل تعلقخاطرش به فطرت، همواره یک معیار عام و جهانی در اختیار داشت. اگر چنین سنجهای کمرنگ شود و فرهنگاندیشی، وزن فراوان یابد، نسبیّت نیز خواهناخواه از راه خواهد رسید؛ بهخصوص اگر انسانشناسی تجربی – که به نادرست، انسانشناسیِ پسینی دانسته شده است – اصل انگاشته شود.
۳. دربارۀ تعبیر «الگوهای فرهنگی» نیز باید گفت معنای آن، چیزی غیر از «نظامسازی اجتماعی» اما در لایۀ فرهنگ نیست؛ به این معنی که اسلام، منحصر در «زندگی فردی» نمیشود، بلکه باید در پی تحقق اسلام در قالب نظام اجتماعی – و در اینجا، خُردهنظام فرهنگی یا ارزشهای هنجارین - بود و به تقیّدات فردی و تعهدات شخصی بسنده نکرد. اسلام، آنگاه در جامعه بهصورت حداکثری جاری میشود که منزلت ساختاری و گسترۀ پهندامنه بیابد و همچون یک کلّ، بر زندگی فردی، غالب و حاکم شود. در اینجا مقصود از نظام اجتماعی، نهادهای اجتماعی نیستند؛ یعنی غرض این نیست که بر اساس اسلام، فقط باید سازمانهای رسمی و حکومتی پدید آیند، بلکه مقصود این است که سازمان خودِ جامعه و مناسبات و پیوندها و قواعد خودِ آن، برآمده از اسلام باشند. از قضا در اینجا نیز مطهری از زمانۀ خودش پیشتر بوده و فضل تقدّم را از آنِ خویش ساخته است. او بر این باور است که در سنّت معرفتی ما، چندان به امر «ساختار»، اعتنا نمیشود، درحالیکه باید دانست «اصلاح فرد»، هر چند نقطۀ شروع است، اما فقط «اصلاح ساختار» است که موجب بازتولیدِ انبوهِ ارزشها میشود. وی همین تصوّر را دربارۀ فرهنگ، بهمثابه یک ساختار اجتماعی دارد. برایناساس، او در برابر شریعتی که میگوید اسلام، «عقیده» میدهد و ملّیّت، «فرهنگ»، برمیآشوبد و میگوید مهمترین رسالت اسلام، عرضۀ «جهانبینی توحیدی» است که حاصلش در عرصۀ جامعه، استقرار «فرهنگ توحیدی» است.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
🔻زبان مقاومت در زمین غزه
(زمانهی پیچ تاریخی و ایدئولوژی مقاومت)
🖇در گفتگو با:
مهدی جمشیدی
در اینجا ببینید:
https://www.aparat.com/v/v4Bdb
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻زبان مقاومت در زمین غزه
(زمانهی پیچ تاریخی و ایدئولوژی مقاومت)
🖇 بخش اول:
صبر اجتماعی در برابر هزینهی چالش
https://eitaa.com/geraatv
🔻امام خمینی و الهیات مقاومت
(اسلام انقلابی چه میگوید؟)
مباحثه دربارهی دوگانههای معطوف به الهیات مقاومت:
۱. انقلاب اسلامی/ جمهوری اسلامی
۲. آرمانها/ واقعیتها
۳. هویت ملی/ منافع ملی
۴. میدان/ دیپلماسی
۵. مردم/ حاکمیت
(در این پنج مسأله، موضع تکنوکراتها و لیبرالها - همچون هاشمیرفسنجانی و خاتمی و روحانی و ظریف و سریع القلم - را بیان کردم و آنگاه موضع امام خمینی را، و به این واسطه نشان دادم که شکاف اینان با ایدئولوژی انقلاب به روایت امام خمینی، چه اندازه عمیق و مهلک است. ترجیح دوستان این بود که به دلیل منزلت رسمی و منحصربهفرد شبکهی یک، نقدها بدون نام باشد. چه نشاطی در دل و جان انسان میافکند خواندن جملات حماسی و انقلابی خمینی کبیر.)
🖇 در اینجا ببینید:
https://telewebion.com/episode/0x9b08541
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔻زبان مقاومت در زمین غزه
(زمانهی پیچ تاریخی و ایدئولوژی مقاومت)
🖇 بخش دوم:
آنان که در گذشته، مقاومتستیز بودند!
https://eitaa.com/geraatv
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔻زبان مقاومت در زمین غزه
(زمانهی پیچ تاریخی و ایدئولوژی مقاومت)
🖇 بخش سوم:
طلبکاری «دیپلماسی ظریف» از «میدان حاجقاسم»
https://eitaa.com/geraatv
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔻زبان مقاومت در زمین غزه
(زمانهی پیچ تاریخی و ایدئولوژی مقاومت)
🖇 بخش چهارم:
عزم مؤمنانه در برابر فنآوری سخت
https://eitaa.com/geraatv
کیفیت اصلی در آپارات
مشاهده گفتگوی کامل قسمت ۴٨
حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔻زبان مقاومت در زمین غزه
(زمانهی پیچ تاریخی و ایدئولوژی مقاومت)
🖇 بخش پنجم:
صهیونیسم به مثابه یک ایدئولوژی شبهدینی
https://eitaa.com/geraatv
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1700532675839646850
،،،،،،،،،
🖇 تعلیقه:
۱. من در مترو ولیعصر حضور داشتم و روند و مراتب و لحن و فضای تذکرات را مشاهده کردم. تذکرها اخلاقی بودند و با شیب منطقی و تدریجی، تند میشدند. اکثریت هم توجه میکردند.
۲. چهبسا درصد بالای از کشف حجاب به اجرای لایحه هم نرسد و در همین نقطه با ترکیب «زبان» و «اقتدار»، حل شود. هیچ بعید نیست.
۳. جرایم سنگین در لایحه، تنشزاست، ولی این برخوردهای مقدماتی و نرم و زبانی که حداکثر به محرومیت استفاده از مترو میانجامد میتواند فضا و جو را به نفع حجاب تغییر دهد. اگر احساس کنند که حاکمیت، «ارادهی قاطع واحد» دارد، عقب مینشینند و چهبسا کار به دادگاه و جریمه نخواهد رسید. اقتدار - که با قدرت، تفاوت دارد - یعنی ایجاد همین «احساس معطوف به حرمت» و «ادراک معطوف به هراس» در مکشفهها از طریق مداخلهی رسمی در زمینهی فضاپردازی اجتماعی.
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
🔻گفتگوی تلویزیونی با عنوان
استیصال در قامت آتشبس:
تنها مقاومت میتواند
۱ آذر ۱۴۰۲ - جریان | شبکه ۱
🖇 در اینجا ببینید:
https://telewebion.com/episode/0x9d9697e
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1700921783936752494
،،،،،،،،،،
استاد مطهری، خدا در زندگی انسان، ص۱۲۷-۱۲۶:
پوشش زن، در حد پوشش نماز است؛ یعنی هرچه در نماز باید بپوشاند، از نامحرم هم باید بپوشاند. پیامبر فرمود در معراج دیدم زنانی را که از سینهها و موهای سرشان آویخته و تازیانه میزدند! جبرائیل گفت اینان زنانی هستند که موها و بدنهایشان را از نامحرم نمیپوشاندند.
🔻بازخوانی عباس عبدی از کتاب ناخوانده:
علوم انسانیِ اسلامی چه میگوید؟
🖊 مهدی جمشیدی
🗒 در اینجا بخوانید:
http://fna.ir/3gft6c
(در یادداشت هزار و پانصد کلمهای که نوشتم، حتی نامی هم از حداد عادل نبردم و فقط از «علوم انسانی اسلامی» دفاع کردم. نه سکولاریسم عباس عبدی، نه بوروکراتیسم حداد عادل. شورای تحول در علوم انسانی، کارنامهی قابلدفاع ندارد و مدیریت حداد عادل بر آن، نمرهی قبولی نمیگیرد.)
https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
تلخترین جملهی حضرت زهرا در خطبهی فدکیه این است: «دَسَعْتُمُ الَّذی تَسَوَّغْتُمْ»؛ آنچه را که پیامبر به گوارایی به شما نوشانده بود، یکجا بالا آوردید!
جامعهی پساپیامبر، از ارزشهای نخستین، تهی گشت و استحاله شد. مبادا ما چنین نسبتی با اسلام و انقلاب بیابیم و دچار «کفران نعمت» بشویم!
https://virasty.com/Mahdijamshidi/1701087989341798668
🔻بخشی از یادداشتهایم دربارهی علامه
🗒 تحلیل تعامل علامه مصباح با احمدینژاد
بخش یک:
https://www.bultannews.com/000bkP
بخش دو:
https://www.bultannews.com/000btw
بخش سه:
https://www.bultannews.com/fa/news/146853
بخش چهار:
https://www.bultannews.com/000cgA
🗒 سودای محاصرهی مصباح
بخش یک:
http://rajanews.com/node/260511
بخش دو:
http://rajanews.com/node/261862
🗒 تطابق نظرات امام خمینی و آیتالله مصباح دربارۀ مشروعیت ولیفقیه
بخش یک:
http://old.alef.ir/vdcbazbagrhbw8p.uiur.html?487140
بخش دو:
http://old.alef.ir/vdcco1q0m2bqo18.ala2.html?493397
🗒 جمهوریت در اندیشهی علامه مصباح
https://toluehagh.ir/course/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD/
🗒 حاشیهی دیدار با علامه
mshrgh.ir/1166206
🗒 تأمّلی در مفاهیمِ پیامِ رهبر انقلاب در پی درگذشت آیتالله مصباح
https://khl.ink/f/47043
،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،